Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua 28/4 đã ra lệnh Các lực lượng vũ trang nước này ngừng bắn trong vòng 72 giờ, từ ngày 8-11/5 (theo giờ địa phương). Thời gian này diễn ra đúng vào dịp nước Nga tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít. Đây là lần thứ hai Nga tuyên bố đơn phương ngừng bắn sau tuyên bố ngừng bắn 30 giờ vào dịp lễ Phục sinh hôm 19/4. Trước động thái này, phía Ukraine và các bên liên quan ngay lập tức đưa ra phản ứng.
Xung đột Ukraine. Ảnh: Reuters
Trong tuyên bố ngừng bắn, Điện Kremlin nêu rõ Nga sẽ đình chỉ tất cả các hoạt động chiến đấu từ ngày 8/5 đến ngày 11/5. Nga cho rằng phía Ukraine cũng “cần thực hiện điều này”. Trong trường hợp phía Ukraine vi phạm lệnh ngừng bắn lực lượng vũ trang Nga sẽ đưa ra phản ứng tương xứng. Nga đồng thời nhắc lại việc sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán chấm dứt xung đột với Ukraine mà không cần điều kiện tiên quyết nhằm loại bỏ “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc xung đột Ukraine và tham gia hợp tác mang tính xây dựng với các đối tác quốc tế.
Trước thông tin trên, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Heorhii Tykhyi cho biết, nước này sẵn sàng ủng hộ lệnh ngừng bắn toàn diện, lâu dài và bền vững, đồng thời kêu gọi Nga nên ngay lập tức chấm dứt xung đột.
Ông Heorhii Tykhyi cũng đưa quan điểm mới nhất của Ukraine trong việc hòa giải xung đột với Nga: “Lập trường của Ukraine là nhất quán và chúng tôi cho rằng cần phải chất vấn Moscow vì sao họ không đáp lại đề xuất của Ukraine. Chúng tôi đồng ý một lệnh ngừng bắn toàn diện. Bởi nếu Nga chấp thuận, lệnh ngừng bắn đã có thể bắt đầu và chúng ta đã có được sự im lặng trên chiến trường, cũng như một số biện pháp xây dựng lòng tin. Những điều đó sẽ mở đường cho một giải pháp lâu dài thực sự”.
Trong khi đó, trong đoạn video phát vào đêm 28/4, Tổng thống Ukraine Zelensky kêu gọi “ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trong ít nhất 30 ngày” để tạo cơ sở cho hoạt động ngoại giao thực sự.
Phía Mỹ cũng có phản ứng ngay lập tức. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn thấy lệnh ngừng bắn vĩnh viễn để chấm dứt xung đột tại Ukraine.
Phía Mỹ đã bày tỏ sự thất vọng trước tiến trình hòa bình hiện tại, kêu gọi cả hai bên ngừng bắn và bắt đầu đàm phán nghiêm túc: "Ông Donald Trump ngày càng thất vọng với các nhà lãnh đạo của cả hai nước. Ông ấy muốn thấy một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn - trước tiên là để ngăn chặn thiệt hại cho cả 2 bên. Mặc dù duy trì sự lạc quan về khả năng đạt được một thỏa thuận nhưng ông Donald Trump cũng thể hiện tinh thần thực tế trước những thách thức hiện hữu”.
Truyền thông quốc tế gọi quyết định ngừng bắn của Tổng thống Nga Putin là một "cử chỉ thiện chí", còn Thượng nghị sĩ Ahpi, Chủ tịch Ủy ban Chính sách Đối ngoại của Thượng viện Bolivia cho rằng, lệnh ngừng bắn vào dịp kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9/5 là minh chứng cho việc Nga đang tìm kiếm hòa bình.
Trong khi đó, truyền thông trên khắp thế giới đồng loạt đưa tin về việc Tổng thống Nga Putin tuyên bố ngừng bắn nhân dịp kỷ niệm 80 năm Chiến thắng.
Quyết định ngừng bắn của Tổng thống Nga đã thu hút sự chú ý của truyền thông Anh. The Telegraph, The Independent và Daily Mail, các kênh truyền hình Sky News và GB News đều đưa tin về sự kiện này. Tờ Irish Sun của Ireland cũng đưa tin về sự kiện.
Tờ Daily Mail nhận định, việc ngừng bắn đã được công bố. Vẫn chưa rõ liệu có khả năng đạt được một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài hơn ba năm hay không?
Truyền thông Mỹ cũng không đứng ngoài cuộc. CNN, Wall Street Journal và đặc biệt là New York Times đều đưa tin nổi bật về lệnh ngừng bắn. New York Times mô tả quyết định này là "bất ngờ", là cử chỉ thiện chí của Tổng thống Nga Putin, đồng thời lưu ý rằng chưa có phản hồi chính thức nào từ phía Ucraina về thông báo đột ngột này.
Một số hãng truyền thông, trong đó có hãng Bloomberg, lưu ý rằng trong tuyên bố của Điện Kremlin, Nga nhấn mạnh họ kỳ vọng phía Ukraine sẽ đáp lại bằng hành động tương tự.
Các tờ báo hàng đầu châu Âu cũng đồng loạt đưa tin về lệnh ngừng bắn, trong đó có các tờ báo Đức như Der Spiegel và Süddeutsche Zeitung, báo Pháp Le Monde và Le Figaro, báo Tây Ban Nha El Páis, cũng như tờ Helsingin Sanomat của Phần Lan.
Tờ Times of India bình luận, lệnh ngừng bắn được công bố một cách bất ngờ và diễn ra trong bối cảnh các nỗ lực ngoại giao vẫn đang tiếp tục, trong khi các cuộc đàm phán hòa bình lại rơi vào bế tắc.
Dù vậy, bất chấp các nỗ lực hòa giải từ phía Mỹ, giới quan sát nhận định rằng xung đột Nga - Ukraine sẽ khó thể khép lại trong ngắn hạn nếu không có một thỏa thuận toàn diện và bền vững.
Hoàng Nguyễn, Thu Hà/VOV