Tổng thống Nga đang phản hồi lại kế hoạch ngừng bắn trong 30 ngày mà Ukraine đã đồng ý vào đầu tuần này sau các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mô tả phản ứng của ông Putin trước kế hoạch này là "mang tính thao túng" và kêu gọi áp dụng nhiều lệnh trừng phạt hơn đối với Nga.
Trong khi đó, Hoa Kỳ tiếp tục áp đặt lệnh trừng phạt đối với các ngành dầu khí và ngân hàng của Nga.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Moscow vào thứ Năm 13/3, ông Putin cho biết về đề xuất ngừng bắn: "Ý tưởng này là đúng đắn - và chúng tôi ủng hộ - nhưng có những câu hỏi mà chúng ta cần thảo luận".
Ông Putin cho biết lệnh ngừng bắn sẽ dẫn đến "một nền hòa bình lâu dài và loại bỏ tận gốc nguyên nhân của cuộc khủng hoảng này".
"Chúng ta cần đàm phán với các đồng nghiệp và đối tác người Mỹ của chúng ta", ông nói. "Có lẽ tôi sẽ gọi điện cho Donald Trump".
Ông Putin nói thêm: "Sẽ tốt cho phía Ukraine nếu đạt được lệnh ngừng bắn trong 30 ngày.
"Chúng tôi ủng hộ điều đó, nhưng vẫn có những sắc thái riêng".
Ông Putin cho biết một trong những khu vực gây tranh cãi là vùng Kursk của Nga, nơi Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công quân sự vào năm ngoái và chiếm được một số lãnh thổ.
Ông tuyên bố Nga đã giành lại toàn quyền kiểm soát Kursk và cho biết quân đội Ukraine ở đó "đã bị cô lập".
"Họ đang cố gắng rời đi, nhưng chúng tôi đang kiểm soát. Thiết bị của họ đã bị bỏ lại".
"Có hai lựa chọn cho người Ukraine ở Kursk - đầu hàng hoặc chết".
Nêu ra một số câu hỏi của mình về cách thức ngừng bắn sẽ diễn ra, ông Putin hỏi: "30 ngày đó sẽ được sử dụng như thế nào? Để Ukraine huy động quân đội? Tái vũ trang? Huấn luyện người dân? Hay không làm gì cả? Sau đó là một câu hỏi - điều đó sẽ được kiểm soát như thế nào?".
"Ai sẽ ra lệnh chấm dứt chiến sự? Với cái giá nào? Ai quyết định ai đã phá vỡ lệnh ngừng bắn có thể có, trên phạm vi 2.000km? Tất cả những câu hỏi đó cần được cả hai bên cùng giải quyết một cách tỉ mỉ. Ai là người giám sát?".
Ông Putin "không trực tiếp nói không", ông Zelensky cho biết trong bài phát biểu qua video vào ban đêm, nhưng "trên thực tế, ông ấy đang chuẩn bị đưa ra lời từ chối".
"Tất nhiên, Putin sợ phải nói trực tiếp với Tổng thống Trump rằng ông ta muốn tiếp tục cuộc chiến này, muốn giết người Ukraine".
Nhà lãnh đạo Nga đã đặt ra quá nhiều điều kiện tiên quyết "đến nỗi không có điều gì có thể thành công cả", ông Zelensky nói.
Sau phát biểu của ông Putin và phản ứng của ông Zelensky, hiện nay có sự chia rẽ rõ ràng giữa lập trường của cả hai bên.
Ukraine muốn một tiến trình gồm hai giai đoạn: ngừng bắn nhanh chóng và sau đó thảo luận về một giải pháp lâu dài hơn.
Nga tin rằng không thể tách biệt hai quá trình này và mọi vấn đề phải được giải quyết trong một thỏa thuận duy nhất. Cả hai bên dường như hài lòng khi tranh luận về sự khác biệt của họ.
Ukraine tin rằng họ có thể gây áp lực lên Nga, coi Nga là một người gìn giữ hòa bình miễn cưỡng, đang câu giờ. Nga cũng tin rằng họ có cơ hội nêu lên những lo ngại cơ bản của mình về sự mở rộng của NATO và chủ quyền của Ukraine.
Nhưng điều này lại gây ra vấn đề cho Donald Trump. Ông đã nói rõ rằng ông muốn có kết quả nhanh chóng, chấm dứt cuộc chiến trong vài ngày.
Donald Trump đã nói rằng ông hy vọng Nga sẽ "làm điều đúng đắn"
Phát biểu tại Nhà Trắng sau phát biểu của ông Putin, Tổng thống Trump cho biết ông "rất mong" được gặp nhà lãnh đạo Nga và hy vọng Nga sẽ "làm điều đúng đắn" và đồng ý với đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày.
"Chúng tôi muốn thấy lệnh ngừng bắn từ phía Nga", ông nói.
Phát biểu trước đó tại cuộc họp ở Phòng Bầu dục với Tổng thư ký NATO Mark Rutte, ông Trump nói với các phóng viên rằng ông đã thảo luận các vấn đề cụ thể với Ukraine.
"Chúng tôi đã thảo luận với Ukraine về đất đai và những mảnh đất sẽ được giữ lại và mất đi, cũng như tất cả các yếu tố khác của một thỏa thuận cuối cùng", ông Trump cho biết.
"Rất nhiều chi tiết của thỏa thuận cuối cùng thực tế đã được thảo luận".
Về vấn đề Ukraine gia nhập liên minh quân sự NATO, ông Trump cho biết "mọi người đều biết câu trả lời cho điều đó là gì".
Các lệnh trừng phạt mới đối với dầu khí của Nga được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Trump tiếp tục hạn chế quyền truy cập vào hệ thống thanh toán của Hoa Kỳ, khiến các quốc gia khác khó mua dầu của Nga hơn.
Trong khi đó, ông Putin đã có cuộc gặp kín với đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff tại Moscow.
Trước đó trong ngày, cố vấn Điện Kremlin Yuri Ushakov đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn do Hoa Kỳ đưa ra.
Vào thứ Tư, Điện Kremlin đã công bố một đoạn video mà họ cho là ông Putin đang thăm khu vực Kursk của Nga, mặc trang phục quân đội tượng trưng. Sau đó, Nga cho biết họ đã chiếm lại được thị trấn quan trọng Sudzha.
Nga đã tiến hành cuộc xâm nhập toàn diện vào tháng 2/2022 và hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine.
Hơn 95.000 người chiến đấu cho quân đội Nga đã thiệt mạng trong chiến tranh.
Lần cuối cùng Ukraine cập nhật số liệu thương vong là vào tháng 12/2024, khi Tổng thống Volodymyr Zelensky thừa nhận có 43.000 người Ukraine tử vong trong số binh lính và sĩ quan. Các nhà phân tích phương Tây tin rằng con số này bị báo cáo thấp.
Vĩnh Cẩm - BBC