Theo đó, ngoài Trưởng Ban Chỉ đạo là ông Trần Lưu Quang, cơ cấu tổ chức của Ban còn bao gồm 3 Phó Trưởng ban, trong đó ông Nguyễn Văn Được – Chủ tịch UBND TP, làm Phó Trưởng ban Thường trực, cùng hai Phó Trưởng ban khác là các Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường và Hoàng Nguyên Dinh.
Ngoài ra, Ban Chỉ đạo còn có 10 ủy viên gồm: Giám đốc Sở Xây dựng Trần Quang Lâm (ủy viên thường trực); Chánh Văn phòng Thành ủy Phạm Hồng Sơn; Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Nguyễn Hoàng Ngân; Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Toàn Thắng; Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đình Thắng; Giám đốc Sở Tư pháp Nguyễn Thị Hồng Hạnh; Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Ngô Quang Sự; Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thành phố Trương Minh Huy Vũ; Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị Phan Công Bằng và Giám đốc Sở Tài chính.
Ông Trần Lưu Quang làm Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt trên địa bàn TP.HCM (ảnh: L.V)
Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ triển khai và tổ chức thực hiện các văn bản chỉ đạo quan trọng, bao gồm Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM; cùng các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Thành ủy về phát triển mạng lưới đường sắt.
Cụ thể, Ban Chỉ đạo sẽ chỉ đạo rà soát, đề xuất xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển mạng lưới đường sắt trên địa bàn Thành phố; đồng thời chỉ đạo công tác rà soát, điều chỉnh các quy hoạch liên quan, chương trình, kế hoạch đầu tư cũng như huy động các nguồn vốn phát triển mạng lưới đường sắt của Thành phố.
Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ triển khai và tổ chức thực hiện các văn bản chỉ đạo quan trọng về phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại TP.HCM (ảnh minh họa)
Đặc biệt, Ban Chỉ đạo còn theo dõi, đôn đốc công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các dự án đường sắt quốc gia triển khai trên địa bàn, như dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam, đường sắt TP.HCM – Cần Thơ, các dự án đường sắt địa phương, và đường sắt theo mô hình TOD. Ngoài ra, Ban cũng tham gia ý kiến định hướng phát triển công nghiệp đường sắt, công tác tiếp nhận, chuyển giao công nghệ.
Mới đây, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đã có yêu cầu từ nay đến trước 2030, TP.HCM phải hoàn thành 3 tuyến đường sắt trọng điểm, bao gồm: Bến Thành – Tham Lương, Bến Thành – Thủ Thiêm và Thủ Thiêm – Long Thành.
Theo Sở Xây dựng, với khối lượng công việc rất lớn, việc triển khai đồng thời 3 tuyến metro trên chắc chắn đặt ra nhiều yêu cầu cao về tiến độ, nguồn vốn triển khai và sự phối hợp giữa các ngành, các địa phương.
Những khó khăn, chậm trễ của tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) trong thời gian qua chính là bài học lớn, thúc đẩy Thành phố quyết tâm tận dụng cơ chế đặc thù được trao.
Trên cơ sở Nghị quyết số 188/2025/QH15 và Luật Đường sắt năm 2025, Thành phố được trao cơ chế đặc thù, đặc biệt, cho phép phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ trong phê duyệt dự án, lựa chọn nhà thầu và tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục. Đây là điều kiện quan trọng để rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư cũng như đẩy nhanh tiến độ thi công.
Cùng với đó, Thành phố đang xây dựng cơ chế thu hút nguồn lực theo mô hình PPP, khai thác quỹ đất và phát triển đô thị quanh các nhà ga (TOD) để tạo thêm nguồn vốn xã hội hóa.
Việc đa dạng hóa nguồn vốn, kết hợp giữa ngân sách và vốn tư nhân sẽ giúp bảo đảm tính bền vững trong quá trình triển khai 3 tuyến metro, tránh lặp lại những khó khăn của dự án trước.
Hà Khánh/VOV-TP.HCM