Ông Trump đạt được quyền lực chưa từng có

9 giờ trướcBài gốc

Trước phán quyết bật đèn xanh cho Trump khôi phục chính sách của Tòa án Tối cao, ông Trump đang mở rộng quyền lực chưa từng có. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Donald Trump vừa giành một chiến thắng pháp lý quan trọng tại Tòa án Tối cao Mỹ vào ngày 27/6, với phán quyết giới hạn quyền ban hành các lệnh ngăn chặn trên toàn quốc của thẩm phán liên bang.

Quyết định này không chỉ giúp ông khôi phục nhiều chính sách từng bị đình chỉ, mà còn trao thêm quyền lực hành pháp chưa từng có cho Nhà Trắng dưới nhiệm kỳ thứ hai của ông, theo CNN.

“Phán quyết lịch sử” và thời cơ của ông Trump

Theo giới quan sát, phán quyết mang tính bước ngoặt của Tòa án tối cao - nơi ông Trump từng bổ nhiệm ba thẩm phán bảo thủ trong nhiệm kỳ đầu - sẽ trở thành “liều nhiên liệu cao cấp” tiếp sức cho một tổng thống vốn đã vận hành cỗ máy quyền lực với tốc độ dồn dập thời gian qua.

“Giờ đây, chúng tôi có thể nhanh chóng tái triển khai hàng loạt chính sách bị ngăn chặn sai trái trên toàn quốc”, ông Trump phát biểu từ bục họp báo Nhà Trắng với vẻ hài lòng hiếm thấy.

Trong danh sách chờ “phá băng” có chấm dứt tài trợ cho các “thành phố trú ẩn” (sanctuary cities), đình chỉ chương trình định cư người tị nạn, cắt ngân sách liên bang, và ngăn dùng tiền thuế cho chăm sóc y tế người chuyển giới.

“Tôi có cả một danh sách dài, nhưng không muốn khiến các bạn chán”, ông nói đùa.

Phán quyết hôm 27/6, do Thẩm phán Amy Coney Barrett - người được chính Tổng thống Trump bổ nhiệm năm 2020 - chấp bút, nhận được sự đồng thuận từ toàn bộ nhóm bảo thủ trong Tòa.

Đáng chú ý, đây là nhân vật mà ông Trump từng công khai thất vọng sau một số phán quyết không đúng kỳ vọng. Song lần này, ông đã công khai cảm ơn Barrett và gọi bà là người viết phán quyết “xuất sắc”.

Nội dung cụ thể của vụ kiện xoay quanh quyền quốc tịch theo nơi sinh (birthright citizenship), vốn gây tranh cãi về mặt pháp lý và chính trị. Một số nghị sĩ Dân chủ và các nhóm bảo vệ người nhập cư cảnh báo khả năng xảy ra hỗn loạn hành chính, khi quyền công dân của trẻ sơ sinh có thể bị phân biệt theo từng bang.

Ông Trump tỏ ra hài lòng với phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng ngày 27/6. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, đối với ông Trump, vấn đề quốc tịch dường như chỉ là “phần nổi của tảng băng”. Cái ông thực sự giành được là sự dỡ bỏ một trong những rào cản lớn nhất đối với quyền lực hành pháp, vốn thường bị tòa án liên bang chặn đứng trong suốt các nhiệm kỳ tổng thống gần đây.

“Trên thực tế, ông ấy giờ trở thành một tổng thống còn quyền lực hơn trước”, bà Shira Scheindlin, cựu thẩm phán liên bang nhận định. “Các đời tổng thống trước từ Bush đến Obama, Biden đều từng vấp phải lệnh ngăn chặn toàn quốc, và nay chúng có thể đã bị xóa sổ”.

Cú hích cho nghị trình trong nước và ảnh hưởng dài lâu

Trong buổi họp báo kéo dài gần một giờ, ông Trump không chỉ ăn mừng thắng lợi pháp lý, mà còn khẳng định lại quyết định không kích Iran tuần trước, bất chấp kết quả cuối cùng vẫn còn bỏ ngỏ.

“Hôm nay là một ngày lớn”, ông mở đầu, ngụ ý phán quyết chỉ là một điểm sáng trong chuỗi chiến thắng liên tiếp.

Việc Tòa án Tối cao dọn đường pháp lý được cho là sẽ giúp ông Trump thúc đẩy nhanh chóng dự luật thuế và ngân sách quy mô lớn mà ông đang kỳ vọng Hạ viện thông qua trước ngày 4/7. Dự luật này bao trùm gần như toàn bộ nghị trình nội địa của chính quyền Trump, từ cắt giảm Medicaid đến duy trì chính sách giảm thuế.

Dù các cuộc thăm dò nội bộ cảnh báo nguy cơ phản ứng chính trị, nhất là từ các bang nông thôn vốn phụ thuộc ngân sách y tế, ông Trump vẫn tỏ ra tự tin: “Đây là dự luật tuyệt vời. Phổ biến nữa. Nhưng sẽ không có phiếu nào từ phía Dân chủ chỉ vì họ không muốn bỏ phiếu cho Trump”.

Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mỹ Chuck Schumer (đảng Dân chủ, bang New York) trong cuộc thảo luận về việc bỏ phiếu thông qua dự luật chi tiêu và cải cách thuế quy mô lớn của Tổng thống Donald Trump, tại Đồi Capitol, Washington, D.C. (Mỹ) ngày 27/6. Ảnh: Reuters.

Không giống phần lớn các tổng thống tiền nhiệm, ông Trump đang chứng kiến hệ thống tư pháp cao nhất quốc gia hoạt động theo định hướng mà chính ông đã thiết lập. Với ba thẩm phán bảo thủ do ông đề cử, hiện tại Tòa tối cao có đa số 6-3 nghiêng về phía bảo thủ - một lợi thế rõ ràng giúp Trump củng cố vị thế trên chính trường.

Thực tế, phán quyết hôm 27/6 nhiều khả năng sẽ được các đời tổng thống tương lai, kể cả thuộc đảng Dân chủ, hoan nghênh, bởi nó giới hạn khả năng các thẩm phán cấp thấp cản đường nghị trình hành pháp.

“Các thẩm phán cấp dưới đã bị biến thành ‘hoàng đế địa phương’ quá lâu”, Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi phát biểu. “Họ đã phủ quyết toàn bộ quyền lực của Tổng thống, điều đó đã chấm dứt hôm nay”.

Trong khi đó, Nhà Trắng được cho là đã lên danh sách ứng viên tiềm năng nếu có bất kỳ ghế trống nào tại Tòa án tối cao trong tương lai - động thái chuẩn bị sẵn sàng cho khả năng ông Trump tiếp tục định hình hệ thống tư pháp Mỹ thêm một lần nữa.

Phương Linh

Nguồn Znews : https://znews.vn/ong-trump-dat-duoc-quyen-luc-chua-tung-co-post1564406.html