Ông Trump dọa ngừng nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc, chuyện gì đã xảy ra?

8 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp mặt Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh năm 2017. (Ảnh: AP).

Quy định mới của Trung Quốc

Vào ngày 9/10, Bộ Thương mại Trung Quốc ra thông báo rằng các công ty quốc tế muốn bán hàng hóa chứa vật liệu đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc sẽ phải xin phép Bắc Kinh nếu phần vật liệu này chiếm từ 0,1% giá trị sản phẩm trở lên.

Ngoài ra, một số thiết bị và công nghệ nhằm chế biến đất hiếm và sản xuất nam châm cũng sẽ phải chịu kiểm soát xuất khẩu.

Bộ Thương mại Trung Quốc nói rõ các sản phẩm phục vụ cho mục đích quân sự nhìn chung sẽ không được cấp phép. Giấy phép liên quan đến chất bán dẫn hoặc phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ được xem xét theo từng trường hợp cụ thể.

Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), quy định trên là bước leo thang mới nhất trong cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.

Giới chuyên gia nhận xét các công ty công nghệ rất khó có thể chứng minh chip của họ, cũng như các thiết bị cần thiết để sản xuất chip và linh kiện khác, có tỷ lệ vật liệu đất hiếm dưới ngưỡng 0,1%.

Trong khi đó, chip lại là huyết mạch của nền kinh tế, giúp vận hành smartphone, máy tính và các trung tâm dữ liệu cần thiết để đào tạo mô hình AI.

Quy định mới nhất của Bộ Thương mại Trung Quốc cũng sẽ ảnh hưởng đến ô tô, tấm pin mặt trời, thiết bị sản xuất chip và những sản phẩm khác, khiến các nước gặp khó khăn trong việc phát triển ngành công nghiệp nội địa. Trung Quốc sản xuất khoảng 90% vật liệu đất hiếm của thế giới.

Ông Dean Ball, thành viên cấp cao của Quỹ Đổi mới Sáng tạo Mỹ, bình luận: “Khoáng sản đất hiếm và năng lực chế biến chúng là nền tảng của nền văn minh hiện đại”.

Vị chuyên gia cảnh báo Mỹ có thể rơi vào suy thoái nếu Trung Quốc áp dụng các quy định mới nhất một cách nghiêm ngặt, bởi đầu tư cho hạ tầng AI đang đóng vai trò quan trọng với nền kinh tế.

Mỹ và nhiều nước đang rót hàng trăm tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu, do vậy AI đã trở thành động cơ tăng trưởng kinh tế quan trọng. Các chuyên gia cảnh báo nếu Trung Quốc giành quyền kiểm soát công nghệ này, họ có thể bắt kịp Mỹ trong cuộc đua AI và làm đảo lộn trật tự thế giới.

Ông Dmitri Alperovitch, nhà đồng sáng lập trung tâm nghiên cứu Silverado Policy Accelerator, cho rằng Bắc Kinh siết chặt hạn chế xuất khẩu với đất hiếm nhằm gây áp lực lên Washington trước cuộc gặp tiềm năng giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ông đoán Trung Quốc sẽ không triển khai các quy định mới một cách nghiêm ngặt.

Phản ứng của Mỹ

Tại cuộc họp nội các ngày 9/10, Tổng thống Trump cho biết Bộ trưởng Bộ Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Bộ Thương mại Howard Lutnick sẽ tìm cách phản ứng với động thái mới nhất của Trung Quốc.

Ông chủ Nhà Trắng đe dọa: “Mỹ nhập khẩu lượng hàng hóa khổng lồ từ Trung Quốc. Có lẽ chúng ta sẽ ngừng việc này lại”.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết Trung Quốc thông báo các quy định mới về đất hiếm mà không báo trước cho Mỹ và đây có vẻ là nỗ lực nhằm kiểm soát các chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Trong năm nay, Trung Quốc đã nhiều lần dùng đất hiếm để chiếm ưu thế trong đàm phán thương mại. Các lệnh hạn chế xuất khẩu hồi tháng 4 từng khiến chuỗi cung ứng chấn động, góp phần dẫn đến thỏa thuận khung giữa hai nước vào tháng 6.

Các chuyên gia và cựu quan chức Nhà Trắng gợi ý Mỹ có thể phản ứng bằng cách gia tăng thuế quan, cắt đứt Trung Quốc khỏi nguồn cung thiết bị bán dẫn của phương Tây và đẩy nhanh nỗ lực sản xuất đất hiếm trong nước. Một số nhà phân tích dự đoán ông Trump sẽ đáp trả mạnh mẽ.

Hiện tại, Mỹ đang áp thuế quan trong khoảng 30 - 50% đối với hàng hóa Trung Quốc. Trong khi đó, mức thuế trung bình của Trung Quốc đối với hàng hóa Mỹ vào khoảng 33%.

Theo các nguồn thạo tin của WSJ, Bắc Kinh đang cố gắng gia tăng sức ép lên ông Trump nhằm buộc Mỹ nhượng bộ về thuế quan và các lệnh kiểm soát công nghệ.

Trong vòng đàm phán gần nhất với các quan chức Mỹ tại Madrid (Tây Ban Nha) vào tháng trước, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong đã kêu gọi Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn thuế quan và các lệnh hạn chế xuất khẩu với nước này.

Nguồn tin của WSJ nhận định các quy định về đất hiếm mới nhất là chiến lược của Trung Quốc nhằm đạt được mục tiêu này.

Điểm yếu khó khắc phục

Chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu rất dễ bị tổn thương trước các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc, bởi những nhà máy chip lớn đòi hỏi vốn đầu tư khổng lồ và cả một hệ sinh thái gồm các công ty cung cấp thiết bị chuyên dụng, quy trình kỹ thuật phức tạp và khâu đóng gói cuối cùng. Các doanh nghiệp ở Mỹ, Đài Loan, Nhật Bản và Hà Lan đều hợp tác với nhau.

Chính quyền Tổng thống Trump và người tiền nhiệm Joe Biden đã trợ cấp và triển khai những chính sách khác nhằm thúc đẩy năng lực sản xuất đất hiếm tại Mỹ. Tuy nhiên, nhìn chung quá trình này vẫn còn ở giai đoạn sơ khai.

Một số nhà phân tích dự đoán quy định mới của Trung Quốc sẽ thúc đẩy các công ty công nghệ lớn tăng cường đầu tư vào lĩnh vực này.

Ông Joseph Hoefer, Giám đốc AI tại công ty vận động hành lang thay mặt các công ty công nghệ Monument Advocacy, bình luận: "Đất hiếm thực sự là điểm yếu lớn đối với các doanh nghiệp AI của Mỹ”.

Giang

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/ong-trump-doa-ngung-nhap-khau-hang-hoa-trung-quoc-chuyen-gi-da-xay-ra.html