Ông Donald Trump (bên trái) và ông Marco Rubio trong một cuộc vận động tranh cử. Ảnh: AP
Người có quan điểm cứng rắn
Dù ông Trump nổi tiếng là người hay đổi ý vào phút chót, nhưng ông dường như đã đưa ra quyết định này hôm 11-11 (giờ Mỹ), theo một số nguồn tin tiết lộ với Reuters. Tờ The New York Times ngày 11-11 cũng dẫn 3 nguồn tin tiết lộ Tổng thống đắc cử Trump dự kiến sẽ bổ nhiệm thượng nghị sĩ Rubio làm Ngoại trưởng Mỹ. Các nguồn tin nói rằng đây chưa phải là quyết định cuối cùng, nhưng ông Trump dường như đã chọn ông Rubio.
Nếu được xác nhận, ông Rubio, chính trị gia sinh ra ở bang Florida, sẽ trở thành người Mỹ gốc Latinh đầu tiên giữ chức ngoại trưởng Mỹ. Trong danh sách ứng viên ngoại trưởng của ông Trump, ông Rubio được đánh giá là người có quan điểm cứng rắn nhất về chính sách đối ngoại, đặc biệt là với các đối thủ địa chính trị của Mỹ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ông đã có phần mềm mỏng hơn để phù hợp với quan điểm của ông Trump. Tổng thống đắc cử Trump từng chỉ trích các đời tổng thống tiền nhiệm vì đã đưa nước Mỹ vào những cuộc chiến tốn kém và vô ích, đồng thời ủng hộ chính sách đối ngoại thận trọng hơn.
Thượng nghị sĩ Rubio đã phục vụ trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Ủy ban Tình báo Thượng viện. Ông từng trong danh sách rút gọn những người được chọn làm liên danh tranh cử với ông Trump và nếu được đề cử cho vị trí ngoại trưởng, ông Rubio sẽ không khó khăn gì trong việc được Thượng viện phê chuẩn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, chính quyền mới sẽ đối mặt bài toán khó khăn hơn với một thế giới bất ổn và nguy hiểm hơn so với thời điểm ông Trump nhậm chức vào năm 2017, khi các cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine và Trung Đông.
Khủng hoảng Ukraine sẽ là một trong những ưu tiên hàng đầu của ông Rubio. Ông Rubio, 53 tuổi, gần đây tuyên bố Ukraine cần tìm kiếm một giải pháp đàm phán với Nga thay vì tập trung vào việc giành lại toàn bộ lãnh thổ đã mất trong thập kỷ qua. Ông cũng là một trong 15 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bỏ phiếu chống gói viện trợ quân sự trị giá 95 tỷ USD cho Ukraine vào tháng 4 vừa qua.
Việc ông Trump có thể lựa chọn ông Rubio cho chiếc ghế ngoại trưởng có ý nghĩa cả ở trong nước và trên trường quốc tế. Ông Trump đã đánh bại Phó Tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris trong cuộc bầu cử ngày 5-11 một phần là nhờ giành được sự ủng hộ đông đảo của người Mỹ gốc Latinh. Đây là số cử tri vốn đã bỏ phiếu áp đảo cho đảng Dân chủ trong các chu kỳ bầu cử trước đó nhưng đã trở thành một nhóm nhân khẩu học ngày càng đa dạng về mặt chính trị, khi ngày càng nhiều người Mỹ gốc Latinh bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa. Bằng cách chọn ông Rubio cho một chiếc ghế chính sách quan trọng, Tổng thống đắc cử Trump cho thấy nỗ lực củng cố những thành quả trong cộng đồng người Mỹ gốc Latinh và khẳng định rằng họ sẽ có được một vị trí ở cấp cao nhất trong chính quyền của ông.
Những ứng viên đã được chọn
Ông Trump, người sẽ quay lại Nhà Trắng vào tháng 1-2025 trong nhiệm kỳ thứ hai, đã nhanh chóng lựa chọn quan chức đảm nhiệm các vai trò chủ chốt trong chính quyền sắp tới của mình.
Bà Susie Wiles, cố vấn cấp cao trong chiến dịch tranh cử năm 2024 của ông Trump được chọn làm Chánh văn phòng Nhà Trắng. "Susie Wiles vừa giúp tôi đạt được một trong những chiến thắng chính trị vĩ đại nhất lịch sử Mỹ. Bà Wiles là người cứng rắn, thông minh, sáng tạo và được mọi người ngưỡng mộ và tôn trọng. Bà ấy sẽ tiếp tục làm việc không biết mệt mỏi để 'Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại'", ông Trump tuyên bố ngày 7-11 khi thông báo ông đã chọn bà làm Chánh văn phòng Nhà Trắng". Ông Amy Koch, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa, nhận định bà Wiles cũng là người trung thành với tổng thống đắc cử - đó là điều mà ông ấy đang tìm kiếm trong các lựa chọn nội các của mình.
Ông Trump cũng vừa lựa chọn ông Tom Homan, từng là quyền Giám đốc Cơ quan thực thi di trú và hải quan (ICE), phụ trách các khu vực biên giới của nước này trong chính quyền sắp tới của ông. Ông Trump đã gọi ông Homan, 62 tuổi, là "ông trùm biên giới" trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social vào tối ngày 10-11. Tổng thống đắc cử nói: "Không ai giỏi hơn ông Homan trong việc kiểm soát và giám sát biên giới của chúng ta".
Cũng trong ngày 10-11, ông Trump đề cử nữ Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Elise Stefanik làm Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc. Bà Elise Stefanik là đồng minh mạnh mẽ của Tổng thống đắc cử Donald Trump và cũng là người gây quỹ hàng đầu cho đảng Cộng hòa trong cuộc vận động tranh cử. Bà Stefanik sẽ đến Liên hợp quốc vào thời điểm lo ngại gia tăng về lập trường của chính quyền ông Trump đối với cuộc xung đột Ukraine, và khi cuộc chiến của Israel ở Gaza và Lebanon leo thang thúc đẩy nỗi lo về tình trạng bất ổn rộng lớn hơn ở Trung Đông.
Một số phương tiện truyền thông đưa tin ông Trump đã lựa chọn nghị sĩ Florida Mike Waltz làm Cố vấn an ninh Quốc gia Nhà Trắng. Đây là vị trí phụ trách việc cung cấp thông tin cho tổng thống về các vấn đề an ninh quan trọng và phối hợp với nhiều cơ quan khác nhau.
Ông Trump cũng tuyên bố cựu nghị sĩ New York Lee Zeldin sẽ được chọn làm người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Ông Zeldin không có kinh nghiệm về môi trường nhưng ông là người ủng hộ trung thành của tổng thống đắc cử. Ông Zeldin cam kết ủng hộ kế hoạch của ông Trump nhằm bãi bỏ quy định phê duyệt khai thác năng lượng và cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà.
AN BÌNH