Sự thất vọng ngày càng tăng của ông chủ Nhà Trắng, theo NBCNews, dường như không nhắm vào Điện Kremlin, mà vào Kiev và các nước châu Âu hậu thuẫn Ukraine, những quốc gia đang đối mặt với rạn nứt sâu sắc trong quan hệ với Mỹ vào thời điểm mang tính quyết định.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: NBC
Khi các đồng minh lâu năm của Mỹ chật vật cân bằng giữa áp lực ngày càng lớn từ Washington và sự miễn cưỡng nhượng bộ các yêu cầu cứng rắn của Nga, ông Trump phát tín hiệu rằng sự kiên nhẫn của ông có hạn.
“Họ muốn chúng tôi đến châu Âu dự một cuộc họp vào cuối tuần, và sẽ đưa ra quyết định sau đó. Chúng tôi không muốn mất thời gian,” ông Trump phát biểu tại một hội nghị với các lãnh đạo doanh nghiệp ngày 10/12, trước khi châu Âu gửi phản hồi về đề xuất hòa bình mới nhất.
Ông nói thêm: “Đôi khi bạn phải để họ tự chiến đấu, đôi khi thì không,” càng khiến dư luận hoài nghi về mong muốn tiếp tục tham gia vòng đàm phán mới.
Tổng thống Mỹ cũng cho biết đã trao đổi “những lời lẽ khá mạnh” về vấn đề Ukraine trong cuộc gọi với các lãnh đạo châu Âu.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz trong một cuộc họp báo ngày 11/12 khẳng định ông, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đề xuất với ông Trump về việc cùng Mỹ hoàn tất các đề xuất hòa bình vào cuối tuần.
Châu Âu rúng động trước sự thay đổi lập trường mới nhất của ông Trump, sau nhiều tháng ngoại giao lúc tiến lúc lùi mà chưa đạt được đột phá nào.
Tổng Thư ký NATO Mark Rutte ngày 11/12 đưa ra cảnh báo gay gắt, kêu gọi các đồng minh tăng cường năng lực phòng thủ.
Giới quan sát cho rằng có khả năng ông Trump cảm thấy châu Âu đang cố tình câu giờ bằng các cuộc họp bất tận. Điều đó “đang góp phần nuôi dưỡng một quan điểm rộng hơn trong đội ngũ xung quanh ông Trump - một thái độ nghi ngờ, về vai trò của châu Âu, đặc biệt là Liên minh châu Âu.”
Điện Kremlin ngày 11/12 phát tín hiệu rằng về sự đồng điệu ngày càng lớn với Washington.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định hai bên hiện đã “giải quyết mọi hiểu lầm” về vấn đề Ukraine. “Chúng tôi có lý do để tin rằng Mỹ thực sự muốn giải quyết cuộc xung đột này một cách công bằng,” ông nói, sau cuộc gặp giữa phái viên của Tổng thống Trump và Tổng thống Vladimir Putin tại Moscow đầu tháng này.
Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga đã gửi thêm các đề xuất cho Mỹ về cơ chế đảm bảo an ninh tập thể, điều mà Ukraine và châu Âu coi là thiết yếu cho bất kỳ thỏa thuận nào.
Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky dự kiến tổ chức họp trực tuyến với “Liên minh Sẵn sàng” do Anh và Pháp dẫn dắt. Ông cũng cho biết Ukraine đã gửi cho Mỹ một kế hoạch gồm 20 điểm vào ngày 10/12, trong đó mỗi điểm có thể đi kèm một tài liệu riêng nêu rõ các điều khoản của thỏa thuận.
Zelenskyy cho biết kế hoạch hòa bình hiện gồm ba tài liệu: một “tài liệu khung” với 20 điểm, một tài liệu về bảo đảm an ninh và một tài liệu về tái thiết Ukraine.
Ông cho biết ông đã có cuộc trao đổi “hiệu quả” với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, con rể Trump Jared Kushner và doanh nhân Larry Fink để bàn thảo về tái thiết và phục hồi kinh tế Ukraine.
Liên Hà (CNN, ABCNews)