Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 tại Điện Capitol, thủ đô Washington, D.C. vào ngày 20/1/2025. Ảnh: AFP
"Nhiều người nghĩ rằng tôi không thể thực hiện sự trở lại chính trị mang tính lịch sử như vậy", ông Trump phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức tại Điện Capitol, thủ đô Washington vào trưa ngày 20/1, theo giờ Mỹ. "Nhưng như các bạn thấy hôm nay, tôi ở đây. Người dân Mỹ đã lên tiếng", ông Trump khẳng định.
Bài phát biểu nhậm chức của ông Trump đã đặt nền tảng cho những gì ông mong muốn là một chính quyền chuyển đổi được bầu lên dựa trên các cam kết cải tổ chính sách nhập cư, thương mại, thuế và năng lượng của Mỹ - một phần trong nỗ lực rộng lớn nhằm định hình lại nền kinh tế, chính phủ và mối quan hệ của Mỹ với các quốc gia khác. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã tránh đưa ra thông tin chi tiết về nhiều thay đổi chính sách mạnh mẽ sắp tới, đặc biệt là phạm vi áp dụng thuế quan mới mà ông đã đe dọa.
Bài phát biểu hôm 20/1 đánh dấu đỉnh cao chiến thắng trong sự trở lại chính trị chưa từng có, khi Tổng thống Trump phát biểu tại chính tòa nhà mà những người ủng hộ ông đã xông vào cách đây hơn 4 năm trong nỗ lực giữ ông tại vị sau thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020.
Ông Trump đã cam kết sẽ cải tổ "một chính phủ không thể quản lý ngay cả một cuộc khủng hoảng đơn giản trong nước, đồng thời lại vướng vào một danh mục liên tục các sự kiện thảm khốc ở nước ngoài".
"Từ ngày này trở đi, đất nước chúng ta sẽ phát triển mạnh mẽ và được tôn trọng trở lại trên toàn thế giới. Chúng ta sẽ là niềm ghen tị của mọi quốc gia và chúng ta sẽ không cho phép mình bị lợi dụng nữa", ông Trump nói.
Ông Trump đã vượt qua thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 cũng như các vụ kiện tụng bao gồm 4 bản cáo trạng hình sự và 1 bản án cùng một loạt các ứng cử viên Cộng hòa trong cuộc bầu cử sơ bộ và hai đối thủ Dân chủ khi ông buộc cựu Tổng thống Joe Biden phải rời khỏi cuộc đua và đánh bại cựu Phó Tổng thống Kamala Harris trong đường đua vào Nhà Trắng năm 2024.
Trong bài phát biểu lần này, Tổng thống Trump đã nêu chi tiết nhiều hành động mà ông dự định thực hiện, trong đó ông sẽ tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới để trấn áp làn sóng người di cư bất hợp pháp, một trong những mối quan tâm hàng đầu của cử tri trong cuộc bầu cử.
"Là tổng tư lệnh, tôi không có trách nhiệm nào cao hơn là bảo vệ đất nước khỏi các mối đe dọa và xâm lấn, và đó chính xác là những gì tôi sẽ làm", ông Trump nói. "Chúng tôi sẽ làm điều đó ở mức độ mà chưa ai từng thấy trước đây", tân Tổng thống Mỹ khẳng định.
Ông Trump cũng cam kết giải quyết lạm phát bằng cách tuyên bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng quốc gia để giảm chi phí cho người Mỹ. Các kế hoạch đó nhằm mục đích giải phóng sản xuất trong nước, với những thay đổi chính sách cho phép phát triển dầu khí mới trên đất liên bang và bãi bỏ các quy định về khí hậu dưới thời Tổng thống Biden.
"Với hành động của tôi ngày hôm nay, chúng ta sẽ chấm dứt Thỏa thuận mới xanh và chúng ta sẽ thu hồi chỉ thị về xe điện", ông Trump cho biết, đồng thời nói thêm rằng Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận khí hậu Paris. Ngoài ra, ông cũng cam kết tăng mua dự trữ dầu chiến lược của Mỹ và thúc đẩy xuất khẩu năng lượng ra nước ngoài.
Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump đã đe dọa áp thuế toàn diện đối với các đồng minh và đối thủ, coi họ là nguồn thu nhập và là cách buộc các công ty mang việc làm trong ngành sản xuất chế tạo đến Mỹ. Tại lễ nhậm chức ngày 20/1, ông cũng nhắc lại lời cam kết đó khi cho biết ông sẽ "áp thuế quan và đánh thuế các nước ngoài để làm giàu cho công dân của chúng ta".
Theo các quan chức mới nhậm chức, ông Trump sẽ không công bố mức thuế quan cụ thể đối với Trung Quốc vào ngày đầu tiên nhậm chức, mà thay vào đó sẽ kêu gọi các cơ quan liên bang nghiên cứu các chính sách về thuế quan.
Thị trường toàn cầu thở phào nhẹ nhõm sau khi không có mức thuế quan nào được áp dụng ngay lập tức, với việc trái phiếu kho bạc Mỹ và hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ tăng giá sau kỳ nghỉ cuối tuần, còn đồng đô la Mỹ kéo dài đà giảm trong giao dịch tại châu Á. Đồng bạc xanh đã trở thành một trong những khoản cược được Phố Wall ưa chuộng nhất khi dự đoán thuế quan sẽ kìm hãm tăng trưởng toàn cầu.
Đông Phong