Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng Nga đang nắm ưu thế quân sự lớn hơn trong cuộc chiến ở Ukraine và chỉ trích các lãnh đạo châu Âu vì “đối thoại quá mức” nhưng không mang lại kết quả - trong động thái mới nhất nhằm vào các đồng minh châu Âu.
Phát biểu trong cuộc phỏng vấn dài với Politico được công bố ngày 9/12, khi được hỏi về tương quan hiện nay trên chiến trường Nga - Ukraine, ông Trump nhắc đến những vùng lãnh thổ rộng lớn mà quân đội Nga đang kiểm soát.
Trong nỗ lực tái thiết hòa bình giữa Nga và Ukraine, ông Trump ngày càng tỏ ra cảm thông hơn với các yêu cầu của Moscow và gần như loại các đồng minh châu Âu khỏi tiến trình ngoại giao. Ảnh: CNBC
Lập trường của Mỹ và châu Âu về vấn đề Ukraine đã rẽ theo hai hướng khác nhau kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng đầu năm nay, bộc lộ những rạn nứt sâu sắc trong liên minh xuyên Đại Tây Dương, nền tảng của trật tự thế giới sau Thế chiến II.
Chính quyền mới của Mỹ đã chấm dứt hỗ trợ tài chính cho Kiev, buộc châu Âu phải gánh phần lớn chi phí duy trì Ukraine trong cuộc chiến nhằm ngăn chặn chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga, hiện đã bước sang năm thứ tư.
Trong nỗ lực tái thiết hòa bình giữa Nga và Ukraine, ông Trump ngày càng tỏ ra nghiêng về phíaO các yêu cầu của Moscow và gần như loại các đồng minh châu Âu khỏi tiến trình ngoại giao.
Tuần trước, một bản chiến lược an ninh quốc gia do Tổng thống Mỹ ký khẳng định các chính phủ châu Âu “đang nuôi những kỳ vọng phi thực tế về cuộc chiến”.
Ông Trump tiếp tục nhấn mạnh quan điểm đó trong cuộc phỏng vấn ngày 9/12.
“Nga đang nắm lợi thế. Và họ luôn như vậy. Họ lớn hơn và mạnh hơn rất nhiều theo nghĩa đó,” ông Trump khẳng định với Politico. “Tôi dành sự tôn trọng lớn cho người dân và quân đội Ukraine vì lòng dũng cảm và những gì họ đã chiến đấu. Nhưng đến một lúc nào đó, yếu tố quy mô sẽ quyết định, và đây là một sự chênh lệch rất lớn.”
Các chính phủ khắp châu Âu đã cam kết những khoản tài chính và nguồn lực chính trị chưa từng có để hỗ trợ Kiev, trong bối cảnh họ đối mặt một cuộc xung đột định hình lại cấu trúc an ninh của cả lục địa.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz ngày 9/12 nói rằng một số nội dung trong chiến lược an ninh mới của Mỹ là “không thể chấp nhận được” đối với châu Âu, đồng thời khuyên ông Trump tránh cách tiếp cận đơn phương.
“Điều này củng cố đánh giá của tôi rằng châu Âu, và cả Đức, phải trở nên độc lập hơn nhiều với Mỹ trong chính sách an ninh,” Thủ tướng Merz nói.
Ông Trump cũng ám chỉ rằng quy mô quân sự của Nga là yếu tố có thể giúp Moscow chiếm ưu thế.
Gần bốn năm sau chiến dịch quân sự đặc biệt, Nga được cho là vẫn chưa kiểm soát được toàn bộ vùng Donbas ở miền đông, trong khi ban đầu ông Putin dự định “kết thúc chiến dịch” chỉ trong vài ngày.
Những tuần gần đây, Mỹ tăng tốc nỗ lực thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine. ngày 8/12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các bên đàm phán vẫn bất đồng về vấn đề lãnh thổ, đồng thời cần thêm trao đổi về các cam kết an ninh từ phía Mỹ.
Tổng thống Mỹ cũng chỉ trích châu Âu trên nhiều mặt, cho rằng các quốc gia này chưa đủ nỗ lực để tìm kiếm hòa bình.
Liên Hà (Theo CNBC, Politico)