Ông Trump và ông Tập trò chuyện sau cuộc hội đàm. Ảnh: EPA.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên sau 6 năm. Cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại thành phố Busan, Hàn Quốc.
Trả lời các phóng viên trên chuyên cơ Không Lực Một sau cuộc gặp với ông Tập, Tổng thống Trump mô tả cuộc gặp là “tuyệt vời” và thân thiện, đồng thời tiết lộ kế hoạch thăm Trung Quốc vào tháng 4 năm sau. Theo ông, Chủ tịch Tập cũng sẽ có chuyến thăm tới Palm Beach (bang Florida) hoặc Washington trong thời gian tới.
“Tôi và ông Tập đã đạt được thỏa thuận, tôi sẽ tới Trung Quốc vào tháng 4”, ông Trump nói và cho biết hai bên đã thống nhất về “nhiều vấn đề quan trọng”. Ông còn hài hước chấm điểm cho cuộc gặp “12 trên thang điểm 10”.
Về nội dung thảo luận, ông Trump cho biết hai bên đã đề cập đến nhiều chủ đề, nhưng “không hề nhắc đến Đài Loan”. Riêng vấn đề Ukraine được thảo luận “rất lâu”, và Washington sẵn sàng hợp tác với Bắc Kinh “để xem liệu có thể kết thúc xung đột hay không”.
Ông Trump khẳng định Trung Quốc sẽ bắt đầu mua “một lượng lớn” đậu tương và các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ ngay lập tức. Khi được hỏi về thời điểm ký kết thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh, ông nói “rất sớm thôi” và rằng “không còn nhiều rào cản lớn” giữa hai bên.
Ông Trump lên chuyên cơ Không Lực Một để trở về Mỹ ngay sau khi kết thúc hội đàm. Ảnh: AFP.
“Chúng tôi đã có thỏa thuận”, ông Trump nhấn mạnh, cho biết hai bên sẽ đàm phán lại mỗi năm, vào dịp cuối năm.
Ông Trump tiết lộ Bắc Kinh cam kết sẽ tăng cường đầu tư vào nền kinh tế Mỹ. “Phía Trung Quốc nói họ rất ấn tượng, và chúc mừng chúng tôi vì đã thu hút lượng vốn khổng lồ vào nhiều lĩnh vực, từ sản xuất ô tô đến trí tuệ nhân tạo”, ông Trump nói.
Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, người cũng có mặt trên chuyên cơ Không Lực Một, cho biết Washington sẽ tạm hoãn cuộc điều tra về ngành đóng tàu Trung Quốc. Vấn đề này từng là điểm nóng căng thẳng giữa hai bên, trong bối cảnh ông Trump thúc đẩy sáng kiến “làm nước Mỹ vĩ đại trong ngành đóng tàu” và kêu gọi các đồng minh hỗ trợ.
Ông Trump cũng cho biết Bắc Kinh đồng ý tạm ngừng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm trong vòng một năm. “Hy vọng chúng ta sẽ không phải nhắc đến từ ‘đất hiếm’ trong một thời gian”, ông Trump nói, ám chỉ việc thỏa thuận tạm dừng có thể được gia hạn thêm.
Về vấn đề fentanyl – chất ma túy tổng hợp gây tranh cãi giữa hai nước – ông Trump nói Trung Quốc sẽ “nỗ lực rất lớn” để xử lý. Mức thuế 20% mà Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc liên quan đến fentanyl cũng sẽ được giảm xuống còn 10% và có hiệu lực ngay lập tức.
Ông Trump xác nhận đã trao đổi với ông Tập về việc bán chip của công ty Nvidia cho Trung Quốc, song nói thêm rằng “chính Bắc Kinh sẽ làm việc trực tiếp với công ty này”.
Đăng Nguyễn - SCMP