“Ép buộc” Fed hành động
Ông Trump đề xuất cắt giảm lãi suất một điểm phần trăm đầy đủ, khẳng định điều này sẽ tiết kiệm hàng trăm tỷ USD. Ông ám chỉ có thể “ép buộc” Fed hành động, dù không làm rõ cách thức và khẳng định sẽ không sa thải Powell trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5-2026.
Phát biểu này diễn ra trước cuộc họp Fed vào tháng 6, với lãi suất dự kiến được giữ ổn định.
Fed hiện duy trì lãi suất mục tiêu trong khoảng 4,25% đến 4,5%, cao gấp đôi lãi suất chính của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sau các động thái giảm lãi suất của khu vực đồng euro trong năm 2025. Fed đã tạm dừng chu kỳ cắt giảm lãi suất bắt đầu từ năm 2024 do lo ngại các chính sách thuế quan của Trump có thể gây lạm phát mới.
Chủ tịch Powell nhấn mạnh rằng quyết định lãi suất sẽ dựa trên dữ liệu kinh tế, không phụ thuộc vào mong muốn của Trump, ngay cả trong cuộc họp do Trump yêu cầu vào cuối tháng trước.
Ứng cử viên tiềm năng
Những chỉ trích lặp đi lặp lại của Trump nhằm vào Powell cho thấy nỗ lực gây áp lực để thay đổi chính sách tiền tệ. Ông cũng đặt biệt danh “quá muộn” cho Powell, nhấn mạnh sự bất mãn của mình.
Trump đã gợi ý có thể sớm quyết định người thay thế Powell, dẫn đến suy đoán về việc bổ nhiệm một “chủ tịch Fed bóng tối” để định hình kỳ vọng về cắt giảm lãi suất trong tương lai. Các ứng viên tiềm năng bao gồm Scott Bessent (Bộ trưởng Tài chính), Kevin Warsh, Kevin Hassett và Christopher Waller.
Ý tưởng “chủ tịch bóng tối” có thể ảnh hưởng đến kỳ vọng thị trường về lãi suất trong dài hạn, từ đó tác động tức thời đến chi phí vay. Tuy nhiên, các nhà quan sát Fed tỏ ra hoài nghi, cho rằng thị trường sẽ không dễ dàng tin tưởng một cá nhân chưa được xác nhận.
Phản ứng từ chuyên gia
Doug Rediker, Giám đốc của International Capital Strategies, cảnh báo rằng việc bổ nhiệm một “chủ tịch bóng tối” có thể làm xáo trộn niềm tin của nhà đầu tư, đặc biệt trong thị trường trái phiếu Mỹ vốn đã căng thẳng. Ông nhấn mạnh rằng thị trường sẽ không tuân theo một người chưa được phê chuẩn, và việc sớm công bố ứng viên có thể khiến họ trở thành mục tiêu chỉ trích, làm phức tạp thêm tình hình.
Điều này cho thấy một cuộc đối đầu rõ rệt giữa quyền lực hành pháp (Trump) và độc lập của Fed, với Trump tìm cách can thiệp vào chính sách tiền tệ để phục vụ lợi ích kinh tế ngắn hạn, trong khi Fed ưu tiên dữ liệu và sự ổn định dài hạn. Tác động của thuế quan Trump và khả năng bổ nhiệm một “chủ tịch bóng tối” tạo ra sự bất ổn định, dù tính khả thi của chiến lược này vẫn còn gây tranh cãi.
Lời đe dọa này phản ánh bối cảnh kinh tế và chính trị phức tạp tại Mỹ, với những rủi ro tiềm ẩn đối với thị trường tài chính nếu căng thẳng leo thang.
Thu Trần