Ông Trump thắng lớn tại NATO

10 giờ trướcBài gốc

Đây được xem là một thắng lợi to lớn của ông Trump vì chính ông là người thúc đẩy sự thay đổi này.

Hàng chục tỷ USD chi tiêu quân sự mới

Có 2 hình thái tâm trạng đã diễn ra ở Hội nghị thượng đỉnh NATO. Khi hội nghị bắt đầu, một bầu không khí căng thẳng do các thành viên chia rẽ vì các nhà tổ chức điều chỉnh cuộc họp của họ để thu hút Tổng thống Mỹ Donald Trump, ngay cả khi ông đặt câu hỏi về điều khoản cốt lõi của tư cách thành viên. Nhưng, khi hội nghị kết thúc, một bầu không khí “chan hòa” ập đến. Một hội nghị thượng đỉnh rất ngắn gọn và một tuyên bố một trang đã được chuẩn bị để giữ cho Tổng thống Mỹ vui vẻ và tập trung. "Chúng ta đang chứng kiến sự ra đời của một NATO mới", Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb tuyên bố.

Khi ông Trump bay đến Hà Lan, Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã gửi một tin nhắn ca ngợi ông đang sắp đạt được “một thành tựu lớn” và nói rằng "châu Âu sẽ phải chi lớn, như họ nên làm, và đó sẽ là chiến thắng của ông".

Lãnh đạo các nước thành viên NATO và khách mời tại hội nghị.

Ông Trump tuyên bố sẽ sát cánh cùng các quốc gia NATO khác một ngày sau khi bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với Điều 5 hiệp ước của liên minh, trong đó nêu rằng một cuộc tấn công vào một thành viên là một cuộc tấn công vào tất cả. "Chúng tôi ủng hộ họ hết mình", ông Trump nói. "Nếu bạn xem xét các con số, chúng tôi sẽ ủng hộ họ". Ông gọi cam kết về việc tăng chi tiêu quốc phòng mà các nước NATO đã nhất trí là "tin rất lớn". "NATO sẽ trở nên rất mạnh mẽ cùng chúng tôi", ông nói.

Đúng như sự mong đợi của ông, các nước thành viên NATO đã cam kết nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% trong 10 năm, trong đó Ba Lan hiện cao nhất với 4,1%. Thông cáo cuối cùng đã được rút ngắn đáng kể, loại bỏ bất kỳ ngôn ngữ gây tranh cãi nào có thể gây ra sự phản đối từ Mỹ.

Thỏa thuận chi tiêu không ràng buộc này có nghĩa là một khoản tăng ngân sách lớn cho các thành viên châu Âu và Canada, khiến họ mất hàng chục tỷ USD. Đây là một sự thay đổi lớn về cách NATO tính toán chi tiêu quốc phòng. Cho đến nay, các thành viên khối chỉ đặt mục tiêu 2% GDP cho ngân sách quốc phòng của họ. Tiến tới, họ sẽ hướng đến mục tiêu 3,5% vào năm 2035. Bây giờ họ sẽ có thể đưa vũ khí và đạn dược mà họ cung cấp cho Ukraine vào phương trình, khiến mục tiêu mới dễ đạt được hơn một chút, nhưng vẫn khó đối với Canada và một số quốc gia châu Âu đang gặp khó khăn về kinh tế.

Ngoài ra, các thành viên khối sẽ dành 1,5% GDP để nâng cấp cơ sở hạ tầng gồm đường sá, cầu, cảng và sân bay cần thiết để triển khai quân đội ra tiền tuyến. Tiền chi cho việc bảo vệ mạng lưới hoặc chuẩn bị cho các xã hội đối phó với xung đột trong tương lai có thể được đưa vào. Tiến độ sẽ được xem xét vào năm 2029, sau cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo của Mỹ. Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý với đề xuất chi tiêu này. Tây Ban Nha chính thức từ chối thỏa thuận. Slovakia có những nghi ngại. Bỉ, Pháp và Italy sẽ phải vật lộn để đạt được mục tiêu mới.

Các nhà lãnh đạo NATO đã tái khẳng định "cam kết sắt đá" của họ đối với điều khoản phòng thủ tập thể của NATO - Điều 5. Trong những năm gần đây, ông Trump đã khiến cho các thành viên còn lại của khối phải suy nghĩ lại đối với niềm tin lâu nay về việc liệu Mỹ - thành viên quyền lực nhất của NATO - có hỗ trợ bất kỳ đồng minh nào bị tấn công hay không. Ông Trump dường như đã đặt điều kiện hỗ trợ đó vào việc tăng chi tiêu quốc phòng. Với cam kết chi tiêu mới của các nước NATO, ông nói với các phóng viên rằng "Tôi rời khỏi đó và nói rằng những người này thực sự yêu đất nước của họ. Đây không phải là một sự lừa đảo. Và, chúng tôi ở đây để giúp họ bảo vệ đất nước của họ".

Phát biểu với các phóng viên trên chiếc Không lực 1, ông Trump đã dừng lại trước khi đưa ra lời xác nhận hoàn toàn về lời cam kết phòng thủ tập thể theo Điều 5 của liên minh. "Điều đó phụ thuộc vào định nghĩa của bạn. Có rất nhiều định nghĩa về Điều 5", ông Trump nói khi được hỏi về cam kết của mình đối với lời cam kết này, trước khi nói thêm: "Tôi cam kết trở thành bạn của họ và tôi cam kết giúp đỡ họ".

Các thành viên NATO cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP.

Chiến sự Ukraine bị gạt ra ngoài lề

Trong khi đó, mặc dù vấn đề Ukraine vẫn nằm trong chương trình nghị sự, cuộc chiến của nước này với Nga đã không còn chiếm nổi bật so với các hội nghị thượng đỉnh NATO trước đây, một dấu hiệu cho thấy sự khác biệt đang nổi lên giữa châu Âu và ông Trump về cách giải quyết xung đột.

Sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm 2022, các hội nghị thượng đỉnh của NATO chủ yếu tập trung vào việc cung cấp hỗ trợ cho Kiev. Hội nghị thượng đỉnh này thì khác. Trước đây, trọng tâm là triển vọng gia nhập của Ukraine và đưa nước này đến gần NATO hơn mà không thực sự gia nhập. Nhưng, tuyên bố cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh lần này không đề cập đến điều đó. Thay vào đó, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh "cam kết lâu dài của họ về chủ quyền trong việc cung cấp hỗ trợ cho Ukraine".

Kế hoạch của NATO là tập trung cuộc họp chỉ vào mục tiêu mà ông Trump yêu thích, chi tiêu quốc phòng. Các Bộ trưởng Ngoại giao đã gặp gỡ bên lề với người đồng cấp Ukraine của họ tại Hội đồng NATO-Ukraine chính thức.

Trong một chiến thắng nhỏ cho Ukraine và đối với các đồng minh cần thuyết phục người dân rằng chính phủ của họ phải chi nhiều hơn cho quốc phòng, Nga đã được xác định là quốc gia nổi bật trong số "các mối đe dọa và thách thức an ninh sâu sắc" mà NATO phải đối mặt.

An Châu (Tổng hợp)

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/su-kien-binh-luan-antg/ong-trump-thang-lon-tai-nato-i773228/