Theo Tổng thống của Ukraine, cam kết trợ an ninh từ Mỹ được coi là bước tiến mới trong nỗ lực tìm kiếm một giải pháp toàn diện cho xung đột kéo dài hơn ba năm qua giữa Ukraine và Nga.
Đề xuất gói vũ khí 90 tỉ USD
Theo Tổng thống Zelensky, Ukraine đã đưa ra đề xuất mua gói vũ khí trị giá 90 tỉ USD từ Mỹ. Bên cạnh đó, Kiev cũng đạt được thỏa thuận sơ bộ rằng trong tương lai, khi các kênh thương mại xuất khẩu được mở cửa trở lại, Mỹ sẽ nhập khẩu các dòng máy bay không người lái do Ukraine sản xuất. Đây được xem là một giải pháp "hai chiều": Ukraine có thêm nguồn lực quốc phòng cần thiết để củng cố an ninh, trong khi Mỹ tiếp tục duy trì vai trò đối tác chiến lược về cả an ninh lẫn thương mại.
Trước đó, các phương án từng được bàn thảo xoay quanh khả năng châu Âu sẽ tài trợ để Ukraine mua khoảng 100 tỉ USD vũ khí từ Mỹ, như một điều kiện đi kèm nếu Kiev và Moscow đạt được thỏa thuận hòa bình. Đề xuất 90 tỉ USD lần này vì vậy được coi là một bước đi cụ thể hóa và điều chỉnh lại cho phù hợp với tình hình hiện tại.
Vai trò bảo đảm an ninh của Mỹ và châu Âu
Tổng thống Donald Trump khẳng định Washington sẽ đứng ra bảo đảm an ninh cho Ukraine trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào, mặc dù các chi tiết cụ thể vẫn đang được hai bên bàn thảo. Mỹ nhấn mạnh vai trò "hậu thuẫn chiến lược", trong khi các nước châu Âu được kỳ vọng tham gia chia sẻ trách nhiệm cả về tài chính lẫn hậu cần, qua đó tạo thành một cơ chế bảo đảm an ninh đa tầng cho Kiev.
Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz tiết lộ rằng Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và bày tỏ khả năng tổ chức một cuộc gặp trực tiếp giữa lãnh đạo hai nước trong vòng hai tuần tới. Đây được coi là bước chuẩn bị cho một hội nghị ba bên với sự tham gia trực tiếp của Mỹ, tạo tiền đề cho đàm phán hòa bình.
Không đánh đổi lãnh thổ
Dù các cuộc thảo luận hòa bình đang mở ra những triển vọng mới, các lãnh đạo châu Âu đồng loạt khẳng định rằng Ukraine sẽ không bị buộc phải từ bỏ lãnh thổ. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh lập trường kiên định: bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Thủ tướng Đức Merz cũng lưu ý rằng vấn đề Ukraine không chỉ dừng ở phạm vi một quốc gia, mà còn liên quan đến trật tự chính trị, an ninh và ổn định của toàn châu Âu.
Theo kế hoạch, trước mắt sẽ diễn ra một cuộc gặp song phương giữa Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin. Nếu đạt được thống nhất về một số điểm then chốt, hội nghị ba bên với sự tham gia của Mỹ sẽ được triển khai ngay sau đó. Phía Ukraine khẳng định đã nhận được sự đồng thuận và ủng hộ rộng rãi từ các nhà lãnh đạo châu Âu trong việc lựa chọn đối thoại trực tiếp như một cách tiếp cận khả thi để tìm ra lối thoát cho xung đột.
Trong bối cảnh chiến sự kéo dài đã gây ra nhiều tổn thất về người và của, đồng thời tạo ra những sức ép nặng nề lên kinh tế khu vực, đề xuất mua gói vũ khí 90 tỉ USD của Ukraine không chỉ mang ý nghĩa quân sự mà còn mở ra cơ hội định hình lại trật tự an ninh mới. Nếu thành công, đây sẽ là bước ngoặt để Ukraine có thêm sức mạnh tự vệ, đồng thời tạo tiền đề cho một nền hòa bình bền vững hơn, với sự bảo trợ của cả Mỹ và châu Âu.
Nguyên Thủy