OpenAI giữ cấu trúc phi lợi nhuận, bất chấp tranh cãi và vụ kiện từ Elon Musk

5 giờ trướcBài gốc

OpenAI vừa thông báo sẽ giữ nguyên quyền kiểm soát phi lợi nhuận

Theo Reuters, động thái này được đưa ra sau khi OpenAI gặp phải chỉ trích và thách thức pháp lý từ nhiều phía, bao gồm vụ kiện của tỷ phú Elon Musk, đối thủ và đồng sáng lập của OpenAI, người đã cáo buộc công ty đi chệch khỏi sứ mệnh ban đầu của mình.

CEO Sam Altman chia sẻ trong một bài đăng hôm 5.5: "OpenAI được thành lập như một tổ chức phi lợi nhuận, hiện là tổ chức giám sát và kiểm soát các đơn vị vì lợi nhuận, và trong tương lai vẫn sẽ giữ nguyên vai trò đó. Điều này sẽ không thay đổi."

Cấu trúc mới và mục tiêu huy động vốn

Trước đó, vào tháng 12.2024, OpenAI đã thông báo kế hoạch chuyển nhánh vì lợi nhuận thành một công ty phúc lợi công cộng (PBC), nhằm cân bằng giữa lợi nhuận cổ đông và các mục tiêu xã hội.

Tuy nhiên, theo thông báo mới nhất, tổ chức mẹ phi lợi nhuận sẽ tiếp tục giữ quyền kiểm soát trong cấu trúc này.

Bret Taylor, Chủ tịch Hội đồng Quản trị của OpenAI, cho biết: "Chúng tôi đã quyết định duy trì cấu trúc hiện tại sau khi lắng nghe các ý kiến từ lãnh đạo dân sự và các cơ quan pháp lý."

Ông cũng nhấn mạnh rằng thông báo mới này có nghĩa là công ty khởi nghiệp sẽ duy trì một cấu trúc "rất gần gũi" với cấu trúc hiện tại.

Lo ngại về sự cân bằng giữa sứ mệnh và lợi nhuận

Mặc dù việc giữ quyền kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận mẹ được xem là một cam kết với sứ mệnh công cộng, nhưng vẫn có nhiều câu hỏi chưa được giải đáp. Các chuyên gia và nhà quan sát lo ngại rằng cấu trúc mới có thể dẫn đến sự ưu tiên lợi nhuận trong dài hạn.

Hiện tại, tổ chức phi lợi nhuận của OpenAI sở hữu toàn bộ tổ chức vì lợi nhuận, và sứ mệnh của hội đồng quản trị tổ chức phi lợi nhuận là đảm bảo rằng "trí tuệ nhân tạo chung mang lại lợi ích cho toàn thể nhân loại", thay vì chỉ phục vụ lợi ích cổ đông.

"Chúng tôi rất vui vì OpenAI lắng nghe những lo ngại từ các nhà lãnh đạo xã hội dân sự, nhưng vẫn còn những câu hỏi quan trọng," Page Hedley, cựu cố vấn chính sách và đạo đức của OpenAI chia sẻ.

"Liệu các mục tiêu thương mại của OpenAI có tiếp tục phụ thuộc pháp lý vào sứ mệnh từ thiện của công ty không? Ai sẽ sở hữu công nghệ mà OpenAI phát triển? Thông báo tái cấu trúc năm 2019 đã khẳng định tính ưu việt của sứ mệnh, nhưng cho đến nay, những tuyên bố này vẫn chưa được làm rõ," ông nói.

Ông cũng bày tỏ lo ngại rằng trong cấu trúc PBC, hội đồng quản trị có thể sẽ có nghĩa vụ phải tối đa hóa giá trị cổ đông.

Cam kết tiếp tục huy động vốn

Khi cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI), hay AI vượt trội hơn trí thông minh con người, trở nên ngày càng gay gắt, OpenAI đang thực hiện những thay đổi để thu hút thêm đầu tư.

Vào tháng 3, công ty công bố kế hoạch huy động lên tới 40 tỷ USD trong một vòng gọi vốn mới, được dẫn đầu bởi SoftBank Group, với mức định giá đạt 300 tỷ USD.

Tuy nhiên, vòng gọi vốn này phụ thuộc vào việc OpenAI chuyển sang mô hình hoạt động vì lợi nhuận vào cuối năm nay.

CEO Altman cho biết OpenAI vẫn có thể nhận được tài trợ từ các nhà đầu tư công nghệ Nhật Bản sau động thái mới nhất. Tuy nhiên, SoftBank chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức, trong khi Microsoft từ chối bình luận về vấn đề này.

Thách thức pháp lý và cuộc chiến giữa Musk và OpenAI

Thông báo được đưa ra giữa lúc OpenAI đối mặt với cuộc chiến pháp lý căng thẳng do Elon Musk, đồng sáng lập công ty, khởi kiện nhằm ngăn chặn việc rời bỏ cấu trúc kiểm soát phi lợi nhuận.
Tỷ phú này cũng nêu nhiều khiếu nại khác liên quan đến kế hoạch tái cấu trúc. Phiên tòa xét xử dự kiến diễn ra vào tháng 3.2026.

Luật sư của ông Musk cho rằng thông báo mới đã che giấu nhiều chi tiết quan trọng, đặc biệt là việc cổ phần của tổ chức phi lợi nhuận trong nhánh vì lợi nhuận – nơi hiện do Altman điều hành – có thể sẽ giảm mạnh so với hiện tại.

Ngoài ra, một tập đoàn do Musk đứng đầu cũng đã đưa ra lời đề nghị mua lại OpenAI với giá 97,4 tỷ USD vào đầu năm nay, nhưng đề nghị này đã nhanh chóng bị CEO Sam Altman từ chối, với câu trả lời đơn giản: "Không, cảm ơn."

Mặc dù quyết định quay lại với mô hình tổ chức phi lợi nhuận của OpenAI có thể giúp công ty duy trì cam kết vì lợi ích cộng đồng, nhưng các câu hỏi về sự cân bằng giữa lợi nhuận và sứ mệnh vẫn chưa có lời giải.

Khi cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo ngày càng nóng lên, OpenAI sẽ phải tiếp tục điều chỉnh cấu trúc và chiến lược của mình để thích ứng với các thách thức và cơ hội trong ngành.

NGHIÊM THANH

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/nhip-song-so/openai-giu-cau-truc-phi-loi-nhuan-bat-chap-tranh-cai-va-vu-kien-tu-elon-musk-131064.html