Hải quân Pakistan dự kiến tiếp nhận tàu ngầm tấn công chạy điện - diesel đầu tiên lớp Hangor do Trung Quốc thiết kế vào năm 2026, trong tổng số 8 chiếc đã ký, theo Đô đốc Naveed Ashraf được Thời báo Hoàn Cầu dẫn ngày 2/11. Ông cho biết chương trình đang “tiến triển thuận lợi”, các tàu sẽ tăng cường năng lực tuần tra của Pakistan ở phía Bắc Biển Arab và Ấn Độ Dương. Phần còn lại dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2028.
Tiến độ và quy mô hợp đồng
Theo các điều khoản hợp đồng ước khoảng 5 tỷ USD, bốn tàu ngầm đầu tiên sẽ được đóng tại Trung Quốc, bốn chiếc còn lại lắp ráp tại Pakistan. Cách tiếp cận này vừa bảo đảm tiến độ trang bị, vừa hỗ trợ nâng cao năng lực kỹ thuật trong nước.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Jin của Trung Quốc tham gia diễu hành hải quân trên biển gần Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, miền Đông Trung Quốc tháng 4/2019. Ảnh: AFP/Getty Images
Ý nghĩa tác chiến và phạm vi tuần tra
Đô đốc Naveed Ashraf khẳng định các tàu ngầm mới sẽ tăng cường năng lực tuần tra cho Hải quân Pakistan ở khu vực phía Bắc Biển Arab và Ấn Độ Dương. Việc bổ sung lực lượng tàu ngầm giúp Pakistan mở rộng hiện diện và nâng cao khả năng giám sát, bảo đảm hoạt động theo yêu cầu tại các vùng biển nêu trên.
Hợp tác công nghệ và công nghiệp quốc phòng
Nhà chỉ huy Hải quân Pakistan đánh giá các nền tảng và thiết bị có xuất xứ từ Trung Quốc là đáng tin cậy, tiên tiến và phù hợp yêu cầu tác chiến. Ông cho biết Pakistan đang tập trung vào các công nghệ mới nổi như hệ thống không người lái, trí tuệ nhân tạo (AI) và tác chiến điện tử, đồng thời tìm kiếm hợp tác sâu rộng hơn với Trung Quốc trong các lĩnh vực này.
Việc bốn tàu ngầm lắp ráp trong nước được kỳ vọng hỗ trợ chuyển giao kỹ năng, tạo nền tảng cho đóng tàu, đào tạo, nghiên cứu, chia sẻ công nghệ và hợp tác công nghiệp trong thập kỷ tới, theo nhấn mạnh của Đô đốc Ashraf.
Bối cảnh khu vực và so sánh
Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Pakistan từ lâu là khách hàng vũ khí lớn nhất của Trung Quốc và trong giai đoạn 2020–2024 đã mua hơn 60% lượng vũ khí xuất khẩu của Bắc Kinh. Trong khi đó, Ấn Độ hiện vận hành ba tàu ngầm hạt nhân tự phát triển cùng nhiều tàu ngầm diesel–điện được mua hoặc sản xuất với Pháp, Đức và Nga.
Tranh luận về hiệu quả vũ khí Trung Quốc
Thông tin cập nhật về chương trình tàu ngầm được đưa ra không lâu sau khi Không quân Pakistan sử dụng máy bay chiến đấu J-10 do Trung Quốc sản xuất hồi tháng 5 để bắn hạ một máy bay Rafale của Không quân Ấn Độ do Pháp chế tạo, theo Thời báo Hoàn Cầu. Sự kiện này làm dấy lên tranh luận trong giới quân sự quốc tế về hiệu quả vũ khí Trung Quốc so với công nghệ phương Tây.
Góc nhìn địa kinh tế
Bên cạnh hợp tác quốc phòng, Trung Quốc đầu tư mạnh vào Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC) dài khoảng 3.000 km, kết nối từ Tân Cương đến cảng nước sâu Gwadar trên Biển Arab. Dự án là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), hướng tới mở tuyến vận chuyển năng lượng chiến lược từ Trung Đông sang Trung Quốc, giảm phụ thuộc vào Eo biển Malacca. Theo nguồn tin, sáng kiến này cũng mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc sang Afghanistan, Iran và Trung Á, đồng thời gia tăng áp lực chiến lược lên Ấn Độ.
Kết luận
Việc đưa vào hoạt động tàu ngầm lớp Hangor từ năm 2026 đánh dấu bước tiến trong năng lực tuần tra trên biển của Pakistan, đồng thời cho thấy chiều sâu hợp tác quốc phòng - công nghiệp với Trung Quốc. Tiến độ “thuận lợi”, cấu trúc đóng mới kết hợp trong và ngoài nước, cùng định hướng công nghệ như không người lái, AI và tác chiến điện tử là các trụ cột chính của chương trình, theo phát biểu của Đô đốc Naveed Ashraf và dữ liệu SIPRI được trích dẫn.
CTVX