Trong cuộc bỏ phiếu ngày 12/11, Hạ viện Pakistan đã thông qua dự luật với hơn hai phần ba số phiếu ủng hộ, chỉ có 4 nhà lập pháp bỏ phiếu chống. Thượng viện Pakistan đã thông qua dự luật hai ngày trước đó sau khi phe đối lập tẩy chay cuộc tranh luận. Dự luật sửa đổi Hiến pháp lần này sẽ trở thành luật sau khi được Tổng thống Asif Ali Zardari ký phê chuẩn.
Tư lệnh Lục quân Pakistan Tướng Asim Munir (thứ hai từ trái sang) là vị trí được chú ý trong lần sửa đổi Hiến pháp này. Ảnh: Reuters
Với những thay đổi trong Hiến pháp Pakistan, Tư lệnh Lục quân nước này, tướng Asim Munir sẽ được bổ nhiệm vào vị trí mới là Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang, đặt lực lượng Hải quân và Không quân dưới quyền chỉ huy của ông bên cạnh Lục quân. Sau khi hoàn thành nhiệm kỳ, ông Munir sẽ vẫn giữ nguyên quân hàm và được hưởng quyền miễn trừ pháp lý trọn đời. Sự thay đổi này đặt Tướng Asim Munir vào trung tâm của cơ cấu quốc phòng Pakistan, mang lại cho Tổng tư lệnh quân đội sự công nhận và ảnh hưởng Hiến pháp lớn hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào.
Trong khi đó, theo các thay đổi mới nhất, một Tòa án Hiến pháp Liên bang (FCC) mới sẽ được lập ra để xử lý các vụ án hiến pháp. Điều này sẽ làm giảm vai trò của Tòa án Tối cao Pakistan, nơi trong những năm gần đây đã ngăn chặn các chính sách của chính phủ và cách chức các thủ tướng đương nhiệm. Các thẩm phán của tòa án mới sẽ do chính phủ bổ nhiệm và sẽ hoạt động độc lập với Tòa án Tối cao hiện tại.
Phát biểu trước Quốc hội sau khi dự thảo sửa đổi Hiến pháp được thông qua, Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif gọi sửa đổi lần này như một bước tiến tới sự hòa hợp thể chế và thống nhất quốc gia.
Trong khi đó, những người chỉ trích cho rằng những thay đổi này tập trung quá nhiều quyền lực vào tay quân đội và liên minh cầm quyền. Các nhà lập pháp của Đảng Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI) đối lập, do cựu Thủ tướng Imran Khan sáng lập, đã bỏ ra ngoài trước cuộc bỏ phiếu và xé nát các bản sao của dự luật để phản đối, với lý do họ chưa được tham vấn.
Các chuyên gia pháp lý cảnh báo rằng cải cách này có thể làm xói mòn tính độc lập của hệ thống tư pháp Pakistan, và rằng sửa đổi này là “hồi chuông báo tử cho một nền tư pháp độc lập”, trao cho Thủ tướng và Tổng thống quyền tự tay lựa chọn chánh án và các thẩm phán khác của Tòa án Hiến pháp Liên bang mới. Ngoài ra, quân đội – lực lượng từ lâu đã có ảnh hưởng sâu rộng trong chính trường Pakistan, sẽ nhận được thêm nhiều quyền lực từ những thay đổi này.
Phan Tùng/VOV-New Delhi