Tại hội thảo mới đây về vấn đề sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, GS.TS Hoàng Thế Liên - nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp - cho rằng "cuộc cách mạng" này đang có nhiều thuận lợi để triển khai.
Theo ông Liên, thuận lợi thứ nhất là nhận thức về sự yếu kém, cồng kềnh, thiếu hiệu quả của bộ máy đã có từ lâu. Đây là vấn đề rất rõ, được đánh giá trên mọi khía cạnh. Đội ngũ công chức chưa chuyên nghiệp, chưa thực tài, cơ chế vận hành còn nhiều trục trặc.
Ông Liên cũng nêu một số chuyên gia nước ngoài còn đánh giá bộ máy của Việt Nam có thêm 3 yếu tố hạn chế, yếu kém nữa. Đầu tiên là sự phân mảnh, là sự bẻ nhỏ, cắt khúc, đòi hỏi khi vận hành phải có cơ chế liên ngành. Từ đó, quyền lực cũng chia "mỗi anh có một tí", chồng chéo, dẫn tới nguồn lực bị dàn trải, về cả con người và tiền bạc.
Yếu tố hạn chế thứ hai là việc nhà nước ôm đồm quá nhiều việc, can thiệp vào nhiều công việc không cần thiết. Thứ ba là trách nhiệm giải trình còn thấp.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên. Ảnh: PV.
Thuận lợi thứ hai, theo nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp là việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy "có tư duy mới, cách tiếp cận đổi mới". Ông Liên cho biết, trước đây thường đổi mới theo từng bước vững chắc, nhưng hiện nay tiếp cận theo tư duy mới, có giải pháp mạnh để chuyển đổi, thậm chí là những "giải pháp sốc". Ông Liên nêu, thời điểm trước Đại hội XIV là "thời điểm vàng" để sắp xếp bộ máy.
Thuận lợi thứ ba, với thành tựu qua gần 40 năm đổi mới, đã tạo đủ tiền đề và các điều kiện để thực hiện chuyển đổi mang tính cách mạng mạnh mẽ hơn. Theo ông Liên, đến nay, chúng ta có nhận thức toàn diện hơn, lực khỏe hơn, kinh nghiệm hơn.
Ông Liên cũng nêu một số thách thức cần phải đối diện, xử lý trong quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy: có thiết kế tổng thể; nhận diện, quản trị rủi ro (nếu có); điều chỉnh các văn bản, quy định liên quan...
"Chúng ta đặt vấn đề sắp xếp, nhưng cơ chế vận hành đáp ứng thế nào. Cần thiết phải xây dựng mối quan hệ, cơ chế vận hành của bộ máy", ông Liên nêu.
Ông Liên cũng nhấn mạnh vấn đề phải giải quyết đầu ra cho đội ngũ cán bộ dôi dư và quan trọng hơn cả là giữ lại được những người thực sự có năng lực để tiếp tục làm việc. "Kinh nghiệm cho thấy, trước đây, những người ra khỏi bộ máy chủ yếu là những người có năng lực", ông Liên nêu.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp kiến nghị, khi thực hiện "cuộc cách mạng" sắp xếp, tinh gọn bộ máy, phải đảm bảo được 3 yêu cầu. Đầu tiên, phải đảm bảo được bền vững các giá trị gần 100 năm qua của đất nước ta là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Thứ hai là phải gắn với giá trị của thời đại văn minh; thứ ba là kiến tạo, khơi nguồn, tạo động lực phát triển. "3 giá trị này phải khăng khít với nhau", ông Liên nói.
Trường Phong