Phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể; người bị tạm giữ, tạm giam được nhận quà

3 giờ trướcBài gốc

Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) có 437/438 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành; Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú có 426/430 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành.

Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) gồm 15 chương, 180 điều. Điểm mới đáng chú ý của luật là cho phép phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể (Điều 23 và Điều 53).

Điều 23 quy định, phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể; được hưởng chế độ, chính sách theo quy định pháp luật về hiến mô, bộ phận cơ thể người.

Tại Điều 53 quy định chi tiết về việc giải quyết trường hợp phạm nhân có nguyện vọng hiến mô, bộ phận cơ thể người. Theo đó, phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể khi bảo đảm đủ các điều kiện sau: Tự nguyện hiến mô, bộ phận cơ thể; Hiến mô, bộ phận cơ thể cho người thân thích của phạm nhân; Đủ điều kiện sức khỏe để hiến mô, bộ phận cơ thể và bảo đảm sức khỏe để tiếp tục chấp hành án sau khi hiến mô, bộ phận cơ thể; Tự chịu các chi phí hiến mô, bộ phận cơ thể và chăm sóc sức khỏe bản thân sau khi hiến mô, bộ phận cơ thể; Là người bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng thuộc trường hợp phạm tội lần đầu và thời gian chấp hành án còn lại dưới 3 năm. Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục giải quyết trường hợp phạm nhân có nguyện vọng hiến mô, bộ phận cơ thể.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi). Ảnh Quốc hội

Theo lý giải của Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Việc bổ sung quyền của phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể là chính sách lớn, thể hiện sự nhân đạo của pháp luật. Đồng thời, quy định này cũng tạo điều kiện thiết thực để phạm nhân thể hiện sự hiếu nghĩa, hướng thiện và có cơ hội cứu giúp cho chính thân nhân của họ.

Luật chưa quy định cho phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng.

Theo lý giải của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nếu bổ sung quy định cho phạm nhân được lưu trữ trứng, tỉnh trùng sẽ đặt ra yêu cầu nguồn lực rất lớn, đòi hỏi rất cao về chuyên môn, kỹ thuật y tế và quản lý giam giữ, khó bảo đảm tính khả thi trong điều kiện hiện nay.

Từ ý kiến đóng góp của ĐBQH trong các phiên thảo luận trước đó, tại các điều 32, 37, 63, 100, 101, 107 và 115 luật quy định theo hướng: Rút ngắn thời gian thực hiện các trình tự, thủ tục trong thi hành án hình sự, thi hành biện pháp tư pháp của cơ quan, người có thẩm quyền trong thi hành án hình sự; rút ngắn thời hạn giải quyết các thủ tục của tòa án khi áp dụng chính sách khoan hồng (về hoãn, tạm đình chỉ, giảm, miễn chấp hành án).

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.

ĐBQH tham gia biểu quyết luật tại hội trường ngày 10/12/2025. Ảnh Quốc hội

Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cứ trú gồm 12 chương, 74 điều; trong đó có những điểm đáng chú ý sau:

Tại Điều 27: Cho phép người bị tạm giữ, người bị tạm giam được nhận quà của người thân thích gửi.

Trước đó, theo dự thảo thì người bị tạm giam chỉ được nhận tiền và đồ vật thiết yếu phục vụ sinh hoạt, không được hiện vật của người thân gửi.

Điều 29. Chế độ gửi, nhận thư, sách, báo và tài liệu của người bị tạm giữ, người bị tạm giam quy định: Người bị tạm giữ, người bị tạm giam được gửi hoặc nhận thư, sách, báo và tài liệu khi được cơ quan đang thụ lý vụ án cho phép, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này; Người bị tạm giam mà bản án đã có hiệu lực pháp luật, đang chờ thi hành án và đang không phải là bị can, bị cáo trong vụ án khác thì được gửi hoặc nhận thư, sách, báo và tài liệu. Thư, sách, báo và tài liệu phải để mở và chịu sự kiểm tra, kiểm duyệt của cơ sở giam giữ.

Theo lý giải của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định như vậy để đảm bảo không làm ảnh hưởng tới hoạt động điều tra, truy tố, xét xử khi vụ án đang giải quyết.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú. Ảnh Quốc hội

Chương 7 thi hành biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú, luật đã quy định rõ, phạm vi cấm đi khỏi nơi cư trú được hiểu là cấm đi khỏi phạm vi địa bàn cấp xã hoặc phạm vi địa bàn do đơn vị quân đội quản lý theo lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú của cơ quan có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều này; phải có mặt theo yêu cầu của trưởng công an cấp xã nơi người bị cấm đi khỏi nơi cư trú đang cư trú hoặc người đứng đầu đơn vị quân đội đang quản lý, theo dõi.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.

Trước khi tiến hành biểu quyết, Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng thay mặt Ủy ban TVQH trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý hai dự thảo luật cho biết, 2 dự thảo luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện đã bám sát mục tiêu, quan điểm đề ra khi xây dựng các dự án luật, kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực thi hành án hình sự và thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật có liên quan.

Minh Thư/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/chinh-tri/pham-nhan-duoc-hien-mo-bo-phan-co-the-nguoi-bi-tam-giu-tam-giam-duoc-nhan-qua-post1252835.vov