Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn văn Hùng trình bày dự thảo Chương trình sáng 1/11.
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, sáng 1/11 Quốc hội nghe tờ trình, báo cáo thẩm tra và thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035.
Đến năm 2035, ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 8% vào GDP
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện chương trình giai đoạn 2025-2030 dự kiến là 122.250 tỷ đồng.
Dự kiến tổng các nguồn lực huy động để thực hiện chương trình giai đoạn 2031-2035 là 134.000 tỷ đồng.
Thời gian thực hiện chương trình trong 11 năm, từ năm 2025 đến năm 2035.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Chương trình có 7 mục tiêu tổng quát và mỗi giai đoạn của chương trình có 9 mục tiêu cụ thể, bao gồm:
Đến năm 2030 đạt 9 nhóm mục tiêu cụ thể: Hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị con người, hệ giá trị gia đình Việt Nam được triển khai thực hiện trên cả nước thông qua các bộ quy tắc ứng xử.
Phấn đấu 100% đơn vị hành chính cấp tỉnh có đủ 03 loại hình thiết chế văn hóa cấp tỉnh (Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa - Thể thao, Bảo tàng, Thư viện), 80% các đơn vị hành chính cấp huyện có Trung tâm Văn hóa - Thể thao đạt chuẩn, đảm bảo vận hành hiệu quả các thiết chế văn hóa cơ sở cấp xã, thôn.
Phấn đấu 95% di tích quốc gia đặc biệt (tương đương khoảng 127 di tích) và 70% di tích quốc gia (tương đương khoảng 2.542 di tích) được tu bổ, tôn tạo.
Cùng với đó, phấn đấu các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp vào 7% GDP của cả nước; Phấn đấu 100% các đơn vị thực hiện hoạt động văn hóa, nghệ thuật thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4;
100% học sinh, học viên, sinh viên trong hệ thống giáo dục quốc dân được tiếp cận, tham gia hiệu quả, thường xuyên các hoạt động giáo dục nghệ thuật, giáo dục di sản văn hóa...
Đến năm 2035 đạt 9 nhóm mục tiêu cụ thể: Phấn đấu 90% các địa phương đưa nội dung giáo dục đạo đức, lối sống, hệ giá trị gia đình trong thời kỳ mới vào hương ước, quy ước của dòng họ, cộng đồng, làng xã; 100% thư viện trong mạng lưới thư viện đáp ứng điều kiện thành lập và bảo đảm điều kiện hoạt động theo quy định của Luật Thư viện;
Phấn đấu hoàn thành việc tu bổ, tôn tạo 100% di tích quốc gia đặc biệt và ít nhất 80% di tích quốc gia;
Quốc hội bàn về Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa giai đoạn 2025-2035
Cùng với đó, phấn đấu các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 8% vào GDP của cả nước; Hàng năm, có ít nhất 4-6 sự kiện quốc tế lớn về văn hóa nghệ thuật tại nước ngoài có sự tham gia chính thức của Việt Nam....
Chính phủ đề nghị Quốc hội sớm xem xét, phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV.
Nghiên cứu, đánh giá kỹ quy mô, khả năng huy động, bố trí các nguồn lực
Thẩm tra Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhất trí với sự cần thiết chủ trương đầu tư chương trình.
Về kinh phí thực hiện chương trình, đối với tổng mức đầu tư, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cơ bản nhất trí với dự kiến về tổng mức đầu tư và các nguồn vốn để thực hiện chương trình. Việc bố trí nguồn lực thỏa đáng là cần thiết để cụ thể hóa đầy đủ, hiệu quả các quan điểm, chủ trương của Đảng về phát triển văn hóa.
Một số ý kiến cho rằng tổng mức đầu tư của chương trình là rất lớn; cần nghiên cứu, đánh giá kỹ quy mô, cơ cấu, khả năng huy động, bố trí các nguồn lực thực hiện chương trình bảo đảm tính khả thi, phù hợp với khả năng đáp ứng của nguồn lực quốc gia, sử dụng hiệu quả ngân sách.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh
Về nguồn vốn ngân sách địa phương, Ủy ban cơ bản nhất trí với giải trình về các vấn đề liên quan đến vốn ngân sách địa phương; đề nghị trong quá trình xây dựng Báo cáo nghiên cứu khả thi, Chính phủ cần quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và mức đối ứng của ngân sách địa phương phù hợp với khả năng cân đối ngân sách, nguồn lực của từng địa phương, xem xét ưu tiên các địa phương thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Dự kiến kế hoạch bố trí và tiến độ nguồn vốn, ông Vinh cho biết, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị Chính phủ cân nhắc, điều chỉnh mức phân bổ kinh phí theo hướng tập trung nhiều hơn cho giai đoạn 2028-2030 để phù hợp với thực tiễn công tác chuẩn bị, triển khai các hoạt động và khả năng giải ngân vốn thực hiện chương trình; rà soát, đánh giá khả năng giải ngân vốn thực hiện chương trình năm 2025.
Về thời gian thực hiện chương trình, Ủy ban thống nhất với đề xuất của Chính phủ về thời gian thực hiện chương trình, từ năm 2025 đến hết năm 2035.
Về cơ chế, chính sách đặc thù trong thực hiện Chương trình, Ủy ban cơ bản nhất trí với việc quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù trong thực hiện Chương trình tại dự thảo Nghị quyết.
Tuy nhiên, có nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, đánh giá khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia và các chương trình, đề án, dự án trong lĩnh vực văn hóa, trên cơ sở đó đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp đối với Chương trình, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
Phát biểu kết luận, ông Vinh cho biết, Ủy ban nhận thấy, hồ sơ Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội.
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư đã bao gồm đầy đủ các nội dung theo quy định của Luật Đầu tư công.
Do đó Ủy ban cơ bản nhất trí với nội dung của dự thảo Nghị quyết và sẽ phối hợp với các cơ quan có liên quan, Tổng Thư ký Quốc hội tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến xác đáng của đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tại Báo cáo thẩm tra số 2457/BC-UBVHGD ngày 23/5/2024 và phụ lục kèm theo trong quá trình xây dựng Báo cáo nghiên cứu khả thi; chịu trách nhiệm về việc cụ thể hóa, triển khai thực hiện Chương trình theo các nguyên tắc, nội dung được Quốc hội thông qua.
Minh Minh