Phân tích vụ Su-30SM, Il-78 bị tố xâm phạm không phận Litva

một ngày trướcBài gốc

Quân đội Litva cho biết chiều 23/10, một tiêm kích đa năng Su-30 và một máy bay tiếp dầu Il-78 của Nga cất cánh từ vùng lãnh thổ hải ngoại Kaliningrad, bay sâu khoảng 700 m vào không phận Litva trong 18 giây rồi rời đi. Biên đội Nga khi đó dường như đang huấn luyện tiếp dầu trên không. Hai tiêm kích Typhoon của Tây Ban Nha, thuộc lực lượng đồn trú NATO ở vùng Baltic, đã cất cánh khẩn cấp để tuần tra sau khi xuất hiện thông tin xâm nhập. Bộ Ngoại giao Litva triệu đại biện Nga để phản đối, trong khi Bộ Quốc phòng Nga bác cáo buộc, khẳng định các máy bay tuân thủ quy định sử dụng không phận và không xâm phạm biên giới quốc gia khác.

Tiêm kích Su-30SM Nga bay huấn luyện hồi năm 2020. Ảnh: Russian Planes

Tổng quan sự kiện và bối cảnh khu vực Baltic

Vụ việc diễn ra trong bối cảnh ba nước Baltic gồm Litva, Estonia và Latvia gần đây nhiều lần cáo buộc chiến đấu cơ hoặc máy bay không người lái Nga xâm phạm không phận. Estonia hồi tháng 9 nói ba tiêm kích hạng nặng MiG-31 Nga đã xâm nhập không phận nước này ở Vịnh Phần Lan trong 12 phút, qua đó đề nghị Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp khẩn và kích hoạt Điều 4 Hiến chương NATO để tham vấn chung. Trước đó một tuần, Ba Lan thông báo ít nhất 19 UAV Nga bay vào không phận nước này trong đòn tập kích miền tây Ukraine; chiến đấu cơ F-35 Hà Lan bắn rơi 4 UAV, số còn lại tự rơi khi hết nhiên liệu. Phía Nga phủ nhận cáo buộc của Estonia, đồng thời khẳng định không nhắm mục tiêu vào Ba Lan và sẵn sàng tham vấn.

Vị trí Kaliningrad và Litva. Đồ họa: BBC

Phân tích kỹ thuật: phương tiện và nhiệm vụ

Biên đội Su-30SM và Il-78

Theo phía Litva, biên đội gồm tiêm kích đa năng Su-30SM và máy bay tiếp dầu Il-78 cất cánh từ Kaliningrad. Litva nhận định biên đội dường như huấn luyện tiếp dầu trên không vào thời điểm xảy ra sự cố. Thông tin đáng chú ý là độ sâu xâm nhập mà Litva cáo buộc là khoảng 700 m trong thời lượng 18 giây, cho thấy thời gian hiện diện trong vùng trời Litva theo mô tả của Vilnius là rất ngắn.

Tiêm kích Typhoon Tây Ban Nha thuộc lực lượng NATO ở Baltic

Sau khi xuất hiện thông tin máy bay Nga tiến vào vùng trời Litva, hai tiêm kích Typhoon của Tây Ban Nha đã cất cánh khẩn cấp để tuần tra không phận. Đây là phản ứng từ lực lượng đồn trú của NATO tại khu vực Baltic, nhấn mạnh cơ chế triển khai tiêm kích trực chiến để giám sát và bảo đảm trật tự không phận của khối.

Các khí tài khác trong các sự cố gần đây

Estonia nêu trường hợp ba tiêm kích hạng nặng MiG-31 Nga trong sự cố tại Vịnh Phần Lan. Ở Ba Lan, chiến đấu cơ F-35 Hà Lan bắn rơi 4 UAV giữa lúc Warsaw nói xuất hiện ít nhất 19 UAV Nga trong không phận. Các ví dụ này phản ánh phổ phương tiện được đề cập trong khu vực từ tiêm kích đa năng, tiêm kích hạng nặng đến máy bay tiếp dầu và UAV.

Bảng tóm tắt nền tảng và vai trò nêu trong nguồn

Chiến thuật triển khai và phản ứng

Với thông tin từ phía Litva, sự kiện diễn ra rất nhanh và ở độ sâu giới hạn. Phản ứng của Litva là ngoại giao – triệu đại biện Nga và yêu cầu giải thích, đồng thời đề nghị áp dụng biện pháp ngăn tái diễn. Trên không, các tiêm kích Typhoon thuộc lực lượng NATO ở Baltic xuất kích tuần tra khi xuất hiện thông tin xâm nhập. Phía Nga bác bỏ toàn bộ cáo buộc, cho rằng đường bay tuân thủ quy định, không chệch lộ trình và không xâm phạm biên giới quốc gia khác.

So sánh ngắn gọn theo vai trò tác chiến

Các khí tài được nhắc đến trong loạt sự cố gần đây có vai trò khác biệt: Su-30SM là tiêm kích đa năng; Il-78 là máy bay tiếp dầu; Typhoon và F-35 là tiêm kích thuộc lực lượng của các quốc gia NATO triển khai hoặc tham gia xử lý tình huống; MiG-31 là tiêm kích hạng nặng. Việc xuất hiện đồng thời các nền tảng này cho thấy phạm vi hoạt động trải rộng từ huấn luyện, tuần tra không phận cho tới đối phó UAV, dựa trên những gì các bên công bố.

Tác động đối với an ninh khu vực

Những cáo buộc xâm phạm không phận tại Baltic và xung quanh, bao gồm sự việc Litva nêu ra, trường hợp Estonia đề cập và báo cáo của Ba Lan, đều dẫn tới các bước phản ứng ngoại giao và quân sự ở mức độ khác nhau, từ tham vấn trong khuôn khổ NATO (Điều 4) đến triển khai tuần tra trên không. Về mặt an ninh, chuỗi sự kiện buộc các lực lượng trong khu vực duy trì cảnh giác, còn mặt thông tin cho thấy sự bất nhất giữa tuyên bố của các nước Baltic và Ba Lan với lập trường bác bỏ của Nga. Mọi đánh giá sâu hơn về ý đồ vượt ra ngoài dữ liệu hiện có, trong khi các chi tiết kỹ thuật, thời lượng và phạm vi mà các bên công bố là các tham số chính để theo dõi.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/phan-tich-vu-su-30sm-il-78-bi-to-xam-pham-khong-phan-litva-397491.html