Tình trạng sử dụng hóa chất cấm trong sản xuất giá đỗ đang trở thành vấn đề nghiêm trọng về an toàn thực phẩm tại Việt Nam. Gần đây, cơ quan chức năng đã triệt phá nhiều cơ sở sản xuất giá đỗ sử dụng chất 6-Benzylaminopurine (6-BAP), một chất cấm có thể gây ngộ độc cấp tính và tổn thương phổi.
Đáng lo ngại, trước khi bị phát hiện vi phạm, một số cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, khiến người tiêu dùng mất niềm tin.
Gần 350 tấn giá đỗ ngâm hóa chất độc hại tại Lào Cai
Mới đây, Công an tỉnh Lào Cai đã phát hiện, triệt phá 2 cơ sở trên địa bàn thành phố Lào Cai dùng hóa chất độc hại để sản xuất gần 350 tấn giá đỗ bán ra thị trường.
Cụ thể, thời điểm kiểm tra (ngày 23/5), lực lượng chức năng phát hiện tại nhà ông Lưu Văn Vẽ (56 tuổi, trú tại số nhà 360, đường Lê Thanh, phường Bắc Cường) có 271 thùng có thể tích khoảng 15 lít, chứa giá đỗ các loại, tổng trọng lượng khoảng 2,5 tấn giá đỗ.
Giá đỗ ngâm hóa chất độc hại tại Lào Cai.
Tại nhà ông Tạ Văn Hải (54 tuổi, trú tại thôn Sơn Mãn 2, xã Vạn Hòa), cơ quan chức năng phát hiện 602 thùng chứa giá đỗ các loại, trong đó có 313 thùng chứa khoảng 4,1 tấn giá đỗ thành phẩm (loại ủ 5 ngày) đang chuẩn bị vận chuyển bán ra thị trường.
Lực lượng chức năng cũng thu giữ một số dung dịch đã pha chế để phục vụ việc sản xuất giá đỗ cùng các tang vật khác. Kết quả trưng cầu giám định tại Viện Khoa học hình sự Bộ Công an xác định các dung dịch trên là chất 6-Benzylaminopurine (6-BAP).
3.500 tấn giá đỗ có sử dụng chất cấm tại Nghệ An
Trước đó, ngày 11/4, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (PC03 - Công an tỉnh Nghệ An) phối hợp với các đơn vị liên quan đồng loạt tiến hành kiểm tra hành chính 4 cơ sở sản xuất giá đỗ ở thành phố Vinh.
Lực lượng chức năng thu giữ tang vật gần 2.000 lu giá đỗ với tổng khối lượng khoảng 25 tấn, 25 lít dung dịch hóa chất “nước kẹo” nguyên chất (chất 6-Benzylaminopurine) và 150 lít dung dịch đã pha chế dùng để tưới lên giá đỗ, cùng nhiều vật dụng, tài liệu liên quan.
Lực lượng chức năng tiến hành niêm phong tang vật. Ảnh: Công an Nghệ An
Quá trình điều tra mở rộng, cơ quan công an xác định, từ năm 2024 đến khi bị phát hiện, các đối tượng gồm: Lưu Mạnh Hưởng (32 tuổi), Lưu Văn Trung (28 tuổi), cùng trú tại xã Trực Hùng, huyện Trực Ninh (Nam Định); Trần Khắc Duy (35 tuổi) và Nguyễn Văn Hướng (27 tuổi), cùng trú tại phường Vinh Tân, TP. Vinh đã sản xuất và tiêu thụ ra thị trường khoảng 3.500 tấn giá đỗ thành phẩm có chứa hóa chất độc hại.
Những sản phẩm này được phân phối đến nhiều chợ dân sinh, cửa hàng rau củ trên địa bàn tỉnh và các địa phương lân cận.
Ngay trong tháng 4, PC03 đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng liên quan đến hành vi vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.
20 tấn giá đỗ ngâm chất cấm tại Đắk Lắk
Cuối tháng 12/2024, Công an tỉnh Đắk Lắk đã kiểm tra 6 cơ sở sản xuất giá đỗ trên địa bàn. Cảnh sát phát hiện ngoài việc sử dụng các nguyên liệu như hạt đỗ xanh, vôi cục, nước giếng, các cơ sở này còn dùng thêm chất lỏng không màu là hoạt chất 6 - Benzylaminopurine.
Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ 20.357kg giá đỗ đã ngâm hoạt chất 6- Benzylaminopurine, bán ra thị trường được khoảng 400 triệu đồng; 37 can đựng 135 lít chất cấm (tương đương sản xuất 675 tấn giá thành phẩm, bán được khoảng 18,7 tỷ đồng).
20 tấn giá đỗ ngâm chất cấm tại Đắk Lắk.
Cơ quan điều tra xác định, trong năm 2024, nhóm đối tượng gồm: Lâm Văn Đạo, 34 tuổi; Vũ Duy Tư, 33 tuổi; Nguyễn Văn Quynh, 51 tuổi và Nguyễn Văn Hảo, 36 tuổi đã bán ra thị trường khoảng 2.900 tấn giá đỗ có ngâm hóa chất 6- Benzylaminopurine.
Trong đó, có một cơ sở sản xuất đã ký hợp đồng bán cho Bách Hóa Xanh 350-400kg giá đỗ một ngày, trên bao bì nhãn mác ghi "vì sức khỏe của mọi người", "không hóa chất", "không chất kích thích", "không chất bảo quản" để lừa dối người tiêu dùng.
Phát hiện cơ sở làm giá đỗ bằng hóa chất ở Huế
Ngày 20/12/2024, Đội cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ - Công an TP. Huế cho biết đã phát hiện cơ sở kinh doanh dùng chất kích thích tăng trưởng để làm giá đỗ (có địa chỉ tại 7/1/56 Duy Tân, phường An Cựu, TP. Huế) do ông Lê Thanh Vũ (67 tuổi) làm chủ.
Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở này không có giấy phép đăng ký kinh doanh. Lực lượng công an phát hiện tại khu vực sản xuất giá đỗ có 4 can nhựa màu trắng loại 4 lít không có nhãn mác, bên trong có chứa dung dịch chất lỏng màu trắng.
Cơ sở làm giá đỗ bằng hóa chất ở Huế.
Khai nhận bước đầu, ông Vũ cho biết số hóa chất trong các chai nhựa nói trên là 6-Benzylaminopurine, được mua tại TPHCM.
Cơ sở này dùng loại hóa chất trên để hòa với nước tưới lên giá đỗ, kích thích cho thân giá đỗ phát triển mọng nước, rễ ngắn. Sau đó, sản phẩm được bán ra thị trường TP. Huế.
Y Nhụy