Truyền hình quốc phòng Nga ngày 12/10 công bố đoạn video ghi lại cảnh 1 khẩu pháo tự hành CAESAR của Ukraine bị UAV cảm tử Lancet tập kích tại tỉnh Dnipropetrovsk.
Hình ảnh từ UAV trinh sát Supercam cho thấy khẩu pháo này đang di chuyển dọc một con đường bên rìa rừng, có vẻ đang chuẩn bị vào vị trí khai hỏa.
Ít phút sau, chiếc Lancet xuất hiện và lao thẳng vào mục tiêu. Một vụ nổ lớn bùng lên, cột khói đen dày đặc bao phủ khu vực.
Theo đoạn video, một vụ nổ phụ tiếp theo xảy ra gần đó, được cho là do liều phóng hoặc đạn pháo phát nổ sau cú đánh chính xác.
Giới chức Ukraine chưa lên tiếng xác nhận hay phủ nhận vụ việc, song đây được xem là tổn thất đáng kể bởi CAESAR là một trong những khí tài pháo binh hiện đại nhất mà Kiev sở hữu.
CAESAR là pháo tự hành cỡ nòng 155 mm do Pháp sản xuất, có giá khoảng 6 triệu USD mỗi khẩu.
Hệ thống được thiết kế với khả năng cơ động cao, có thể di chuyển bằng khung gầm 6×6 hoặc 8×8, tốc độ tối đa đạt 100 km/h trên đường bằng và 50 km/h trên địa hình gồ ghề.
Pháo có thể triển khai, khai hỏa và rút khỏi vị trí chỉ trong vòng vài phút. Chiến thuật “bắn rồi chạy” này giúp hạn chế nguy cơ bị phản pháo, song lại trở nên kém hiệu quả trong bối cảnh bầu trời chiến trường bị giám sát dày đặc bởi UAV trinh sát và vệ tinh.
Trong video, vị trí của CAESAR dường như đã bị UAV trinh sát phát hiện trước khi Lancet được điều động đến khu vực.
Tổ hợp này thường hoạt động theo cặp: UAV trinh sát bay cao quan sát mục tiêu, định vị tọa độ, sau đó điều khiển UAV cảm tử lao xuống.
Với bán kính tấn công vài chục km và khả năng dẫn hướng quang điện tử, Lancet có thể bám mục tiêu với độ chính xác cao mà không cần đến hệ thống định vị GPS.
Theo các nguồn tin từ Nga, UAV Lancet đã thực hiện hơn 3.800 vụ tấn công kể từ khi được triển khai vào tháng 7/2022.
Trong đó, khoảng 900 mục tiêu bị phá hủy hoàn toàn và gần 1.800 mục tiêu khác bị hư hại. Các mục tiêu phổ biến nhất là pháo binh, radar và xe thiết giáp.
Chỉ riêng nhóm pháo tự hành, UAV Lancet được cho là đã vô hiệu hóa hơn 600 khẩu của Ukraine, bao gồm nhiều hệ thống M109, Krab, PzH 2000 và CAESAR.
Pháp và Đan Mạch từng viện trợ tổng cộng 49 khẩu CAESAR cho Ukraine, trong đó 14 khẩu đã bị phá hủy và 3 khẩu khác bị hư hại nặng.
Dù được đánh giá cao về độ chính xác và tốc độ triển khai, các chuyên gia quân sự cho rằng CAESAR khó phát huy hết hiệu quả khi phải hoạt động trong môi trường bị UAV theo dõi thường xuyên.
Việc lộ vị trí, dù chỉ trong vài phút, cũng đủ khiến một hệ thống pháo trị giá hàng triệu USD trở thành mồi ngon cho UAV cảm tử.
Giới phân tích nhận định vụ tấn công lần này cho thấy cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đang bước sang giai đoạn mà UAV đóng vai trò quyết định.
Trong khi Kiev tiếp tục trông cậy vào pháo binh phương Tây, Moscow lại đầu tư mạnh vào UAV cảm tử và trinh sát để làm suy yếu năng lực pháo binh đối phương.
Với chi phí sản xuất chỉ bằng phần nhỏ so với mục tiêu mà nó phá hủy, mỗi chiếc Lancet trở thành “đòn tấn công rẻ nhưng hiệu quả cao”.
Các chuyên gia cảnh báo rằng chiến thuật sử dụng UAV tấn công tầm ngắn sẽ tiếp tục gây tổn thất nặng cho Ukraine, đặc biệt khi Nga ngày càng hoàn thiện khả năng trinh sát, định vị và phối hợp tác chiến giữa các thiết bị bay không người lái.
Trong bối cảnh chiến tranh hiện đại, không phải vũ khí đắt tiền nhất mới là vũ khí mạnh nhất, mà là vũ khí có thể sống sót và tấn công trước khi bị phát hiện.
Việt Hùng
Theo Zvezda, AFP, AP