Hiểm họa pháo tự chế từ không gian mạng
Khoảng 9 giờ sáng 20/12, trong quá trình làm nhiệm vụ tại khu vực đường Xuân La, phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, tổ công tác Đội 2 – Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hà Nội vừa phát hiện một xe ô tô dừng đỗ ven đường có nhiều biểu hiện nghi vấn. Tiến hành kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe có 6 bao tải dứa màu xanh, bên trong chứa nhiều hộp giấy in chữ nước ngoài.
Qua đấu tranh, lái xe khai nhận toàn bộ số hàng trên là pháo nổ, thường gọi là “pháo tỏi”, với tổng khối lượng lên tới 124kg, đang được vận chuyển đi tiêu thụ. Đối tượng điều khiển phương tiện là Vũ Công Tuấn (SN 1993, trú tại TP Hải Phòng). Tại thời điểm kiểm tra, Tuấn không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ hợp pháp của số pháo nêu trên. Vụ việc đã được Phòng Cảnh sát kinh tế CATP Hà Nội lập hồ sơ xử lý theo quy định.
Các đối tượng bị bắt giữ cùng tang vật pháo nổ
Không dừng lại ở đó, trong thời gian ngắn, Phòng Cảnh sát kinh tế CATP Hà Nội tiếp tục phát hiện, triệt phá thêm 3 vụ việc liên quan đến sản xuất, vận chuyển, buôn bán pháo nổ trái phép, thu giữ hơn 200kg pháo các loại. Những kết quả này thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt và sự vào cuộc đồng bộ của lực lượng chức năng trong công tác phòng, chống tội phạm, góp phần giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn Thủ đô.
Trung úy Lương Đức Hà, Đội trưởng Đội 2 – Phòng Cảnh sát kinh tế CATP Hà Nội khuyến cáo: “Chúng tôi khuyến cáo người dân không để các đối tượng xấu lợi dụng vào các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ pháo nổ. Đặc biệt, học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên tuyệt đối không học cách chế tạo pháo qua mạng xã hội. Đây là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm”.
Tuy nhiên, đáng lo ngại hiện nay, chỉ cần vài thao tác tìm kiếm trên internet, bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận hàng loạt video, bài viết hướng dẫn chế tạo pháo nổ. Các loại nguyên vật liệu như bột diêm sinh, kali clorat, diêm, ống nhựa… được rao bán tràn lan trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử. Phần lớn người tham gia chế tạo pháo lại là học sinh, sinh viên – những đối tượng chưa nhận thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm cũng như hậu quả pháp lý của hành vi này.
Thời gian qua, với sự vào cuộc quyết liệt, công an các đơn vị, địa phương đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn nhiều vụ việc học sinh tự chế pháo nổ. Mới đây, Công an xã Cẩm Tú, tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với gia đình vận động thành công hai học sinh tự giác giao nộp 2,2kg thuốc pháo cùng nhiều công cụ dùng để chế tạo. Số vật liệu này được các em mua qua mạng sau khi tò mò học theo các clip hướng dẫn chế tạo pháo trên nền tảng TikTok.
Tại Nghệ An, Công an thị xã Thái Hòa cũng vừa phát hiện, xử lý nhóm 14 đối tượng là học sinh có hành vi tàng trữ, sử dụng, chế tạo hàng chục quả pháo tự chế. Đánh giá về vấn đề này, Đại tá Nguyễn Trọng Toản – Trưởng phòng 3, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH nhận định: "Những vi phạm pháp luật của học sinh, trong đó có hành vi chế tạo pháo nổ, đã cho thấy rõ các hệ lụy khó lường từ mạng xã hội nếu không được quản lý, định hướng kịp thời".
Đáng chú ý, trên mạng xã hội Facebook hiện tồn tại nhóm có tên “Chế pháo 2025” với gần 15.000 thành viên, thường xuyên đăng tải các bài viết hướng dẫn chế tạo pháo nổ tại nhà và rao bán vật liệu với đủ chủng loại, giá thành khác nhau. Mỗi ngày, nhóm này xuất hiện hàng chục bài viết kèm theo vô số bình luận trao đổi cách làm pháo tự chế. Đây thực sự là nguồn thông tin xấu độc, tác động trực tiếp đến nhận thức và hành vi của giới trẻ.
Hệ lụy đau lòng và những con số cảnh báo
Pháo tự chế từ lâu đã trở thành nỗi ám ảnh với mỗi gia đình và toàn xã hội. Đằng sau những tiếng nổ tưởng như mang lại niềm vui phút chốc là hậu quả khôn lường: thương tích nặng, tàn phế, thậm chí mất mạng. Tháng 6/2025, vụ nổ tại một ngôi nhà 4 tầng ở phường Hà Đông (Hà Nội) khiến 2 người tử vong, nguyên nhân được xác định do chế tạo pháo phục vụ tổ chức sự kiện, là minh chứng đau lòng cho mức độ nguy hiểm của pháo nổ tự chế.
Hiện trường đầy thuốc pháo trong vụ cháy nhà 4 tầng ở phường Hà Đông, Hà Nội
Theo thống kê, trong năm 2025, công an các đơn vị, địa phương trên cả nước đã phát hiện, bắt giữ 2.689 vụ với 3.526 đối tượng liên quan đến pháo nổ, thu giữ gần 51 tấn pháo. Trong đó, có 180 vụ sản xuất trái phép với 359 đối tượng, thu giữ hơn 3 tấn pháo. Những con số này cho thấy tình hình vi phạm vẫn diễn biến phức tạp, nhất là khi Tết Nguyên đán và mùa lễ hội đầu năm đang cận kề.
Trước thực trạng đó, lực lượng Công an đã và đang triển khai nhiều biện pháp mạnh như mở các đợt cao điểm kiểm tra, xử lý việc buôn bán nguyên liệu, linh kiện chế tạo pháo; tăng cường tuần tra, kiểm soát trên các tuyến giao thông; xử lý nghiêm các trường hợp hướng dẫn, lôi kéo người khác chế tạo pháo trên mạng; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền tại trường học, khu dân cư, tập trung vào nhóm đối tượng thanh thiếu niên.
Nhiều đối tượng tự chế pháo nổ bị bắt giữ thời gian gần đây
Bên cạnh sự quyết liệt của lực lượng chức năng, việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về quản lý, sử dụng pháo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Khi được trang bị đầy đủ nhận thức, chính các em thanh thiếu niên sẽ biết tự phòng tránh, không để bản thân bị cuốn vào những “trò chơi nguy hiểm” do pháo nổ mang lại.
Pháo nổ tự chế không phải trò chơi. Đó là mối đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người và sự an toàn của cộng đồng. Mỗi gia đình cần trở thành “lá chắn đầu tiên”, quan tâm, quản lý, định hướng con em mình. Mỗi học sinh, mỗi người dân hãy là một “người tuyên truyền nhỏ”, cùng lan tỏa thông điệp: “Nói không với pháo nổ – đảm bảo an toàn cho chính mình và cho mọi người”, góp phần giữ gìn cuộc sống bình yên cho xã hội, nhất là trong những ngày Tết đang đến gần.
Chu Hương