Phạt 100 triệu đồng nếu chọn giới tính thai nhi

17 giờ trướcBài gốc

Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới

Bộ Y tế đang dự thảo Luật Dân số nhằm khắc phục các hạn chế, tồn tại; đáp ứng yêu cầu công tác dân số trong tình hình mới. Dự thảo này gồm có 6 chương, 35 điều, trong đó đề xuất 5 nội dung cơ bản là: Quy định quyền và nghĩa vụ của cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con; các biện pháp về duy trì mức sinh thay thế; quy định về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; quy định các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số và sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan để bảo đảm tính thống nhất.

Đáng lưu ý trong dự án Luật Dân số, Bộ Y tế đề xuất tăng mức phạt hành chính với hành vi lựa chọn giới tính thai nhi từ 30 triệu lên tối đa 100 triệu đồng. Theo Bộ Y tế, hành vi lựa chọn giới tính thai nhi là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm chênh lệch tỉ số giới tính khi sinh - một vấn đề nhân khẩu học đã và đang để lại nhiều hệ lụy dài lâu.

Từ năm 2006, tỷ số giới tính khi sinh của nước ta đã vượt ngưỡng cân bằng tự nhiên và tỷ số giới tính khi sinh luôn ở mức cao. Dự báo, nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15 - 49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059. Điều này sẽ dẫn tới nguy cơ phá vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn, không có khả năng kết hôn, gia tăng tình trạng buôn bán phụ nữ, trẻ em gái, mại dâm, bạo hành giới, tội phạm xuyên quốc gia.

Theo số liệu mới nhất, năm 2024, cứ 100 bé gái chào đời thì có đến 111,4 bé trai - vượt xa mức cân bằng tự nhiên. Do đó, Dự án Luật Dân số vừa tiếp tục kế thừa quy định nghiêm cấm hành vi lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức của Pháp lệnh Dân số, vừa đề xuất nâng mức phạt lên đến 100 triệu đồng với các cá nhân vi phạm. Hiện, mức phạt tối đa là 30 triệu đồng với cá nhân vi phạm trong lĩnh vực dân số.

Cùng với việc tăng mức xử phạt, Bộ Y tế cũng đề xuất công khai định kỳ danh sách các địa phương có tỉ lệ mất cân bằng giới tính cao, đồng thời tăng cường truyền thông, giáo dục cộng đồng thay đổi hành vi nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái; đưa các nội dung về xóa bỏ phân biệt, định kiến giới, trọng nam hơn nữ, kỳ thị con gái hoặc con trai.

Bộ Y tế đánh giá, chính sách về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên sẽ tạo cơ sở pháp lý ngăn ngừa có hiệu quả việc lạm dụng khoa học, công nghệ để lựa chọn giới tính thai nhi, ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới cân bằng giới tính khi sinh theo quy luật sinh sản tự nhiên...

Giải pháp ngăn chặn tình trạng mất cân bằng giới tính nằm trong dự thảo Luật Dân số được lấy ý kiến nhân dân đến hết ngày 12/6. Sau đó, Dự Luật này sẽ được Bộ Y tế trình Quốc hội vào kỳ họp thứ 10 năm 2025.

Ảnh minh họa: Đề xuất mới có thể phạt 100 triệu đồng nếu chọn giới tính thai nhi (VN)

Ngoài mức phạt, phải thay đổi nhận thức

Bộ Y tế cho rằng, mức phạt tối đa là 30 triệu đồng hiện nay đối với cá nhân vi phạm trong lĩnh vực dân số là chưa đủ sức răn đe nên đề xuất tăng lên 100 triệu đồng. Đây liệu đã là biện pháp can thiệp đủ mạnh để đối phó tình trạng mất cân bằng giới tính?

PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi cùng Đại biểu Trương Xuân Cừ, Ủy viên Ủy ban Xã hội của Quốc hội về nội dung này.

PV: Thưa ông, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh là một trong những mục tiêu của dự án Luật Dân số mà Bộ Y tế xây dựng. Ông đánh giá thế nào về sự cần thiết của nội dung này?

ĐBQH Trương Xuân Cừ: Về mặt khoa học hay thực tiễn thì cân bằng giới tính khi sinh đều hết sức cần thiết, rất nhiều nước quan tâm vấn đề này và thực hiện rất tốt.

Ở Việt Nam, tỷ lệ sinh bé trai luôn cao hơn bé gái đã ảnh hưởng tới cân bằng giới tính gây ra những hệ lụy to lớn sau này nên việc sinh đẻ một cách tự nhiên nhất để cân bằng về giới tính là việc làm cần thiết.

Rất nhiều năm nay dù đã có nhiều biện pháp nhưng chúng ta thấy rằng, mức sinh giữa bé trai và bé gái vẫn còn khác biệt tương đối lớn. Do đó, chúng ta cần nhìn nhận vấn đề này một cách nghiêm túc hơn, thấu đáo hơn, toàn diện hơn và có các biện pháp toàn diện hơn.

PV: Thưa ông, trong Dự thảo Luật Dân số đã đề xuất tăng mức phạt với hành vi lựa chọn giới tính thai nhi lên 100 triệu đồng. Ông đánh giá thế nào về biện pháp này?

ĐBQH Trương Xuân Cừ: Để xử phạt hành chính thì đánh vào vấn đề kinh tế thì ý thức thực hiện của con người sẽ tốt hơn.

Tôi nghĩ rằng, việc xử phạt các cặp vợ chồng, những người tác động vào giới tính để sinh con theo ý muốn, nhất là sinh con trai là cần thiết, tuy nhiên tôi thấy mức phạt 30 triệu mà nâng cao hơn nữa cần tính toán về mặt tác động, tác động tới gia đình, tới xã hội.

Vì hiện nay thu nhập bình quân ở nước ta còn thấy nên có thể tăng mức phạt nhưng mức bao nhiêu cần xem xét cụ thể và toàn diện hơn. Chứ để mức phạt cao quá thì có khi phản tác dụng, không khả thi và không thực hiện được.

Nếu chúng ta chỉ tăng cao mức phạt mà không thay đổi được ý thức, nhận thức thì người ta có thể sẽ có cách làm kín đáo hơn, bí mật hơn mà các cơ quan chức năng không thể phát hiện được.

PV: Vậy ông có đóng góp gì với Dự án Luật Dân số để quy định về việc xử phạt nếu chọn giới tính thai nhi phát huy ý nghĩa trong thực tiễn?

ĐBQH Trương Xuân Cừ: Dự thảo Luật tôi nghĩ cần được nhìn nhận một cách toàn diện hơn, bản chất hơn. Chúng ta không chỉ dừng ở việc xem xét mức phạt bao nhiêu là hợp lý mà nó chỉ là một nhân tố để tác động mà cần phải tính đến nhiều giải pháp hơn nữa đối với các cơ quan chuyên môn, những người thực thi nhiệm vụ, theo tôi, trong Luật cần gắn trách nhiệm và xử lý những người làm trái quy định; thứ 2 là trách nhiệm của hệ thống chính trị cơ sở như tổ dân phố, tổ thôn bản với vấn đề này, đặc biệt là việc giáo dục ý thức, trách nhiệm của mỗi gia đình để sinh con tự nhiên.

PV: Vâng, xin cảm ơn ông!

Nguyễn Yên/VOV-Giao thông

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/phat-100-trieu-dong-neu-chon-gioi-tinh-thai-nhi-post1205918.vov