Ngày 2/8, trao đổi với Đại đoàn kết, ông Phạm Hồng Thái, Giám đốc Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng cho biết, hệ thống bẫy ảnh tại đây vừa ghi nhận được hình ảnh sống rõ nét của loài chuột đá Trường Sơn (Laonastes aenigmamus), một trong những loài từng bị cho là tuyệt chủng từ 11 triệu năm trước.
Cá thể chuột đá Trường Sơn quý hiếm được phát hiện bởi hệ thống bẫy ảnh. Ảnh: Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng
Hình ảnh ghi nhận được cho thấy cá thể này đang kiếm ăn về đêm, đánh dấu lần đầu tiên loài vật cổ xưa này xuất hiện sinh động ngoài tự nhiên. Hệ thống bẫy ảnh phục vụ công tác nghiên cứu được triển khai từ cuối năm 2024 với sự phối hợp của các tổ chức bảo tồn quốc tế. Đến nay, đã có 424 bức ảnh về loài chuột này được ghi nhận tại 10 trạm khác nhau.
Đặc biệt, sự xuất hiện của loài tại các trạm PN-KB 77, 80, 97, 115 và 121 mở rộng thêm vùng phân bố, cho thấy loài vẫn duy trì được một quần thể nhỏ trong dãy núi đá vôi Trường Sơn, thuộc địa bàn giáp ranh Việt Nam - Lào.
Chuột đá Trường Sơn thuộc họ Diatomyidae, nhóm gặm nhấm từng chỉ được biết đến qua hóa thạch từ kỷ Miocen. Loài này từng được tái phát hiện vài năm trước tại Phong Nha - Kẻ Bàng, nhưng chỉ thông qua mẫu vật thu được.
Việc ghi lại hình ảnh sống của loài cổ xưa này không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn đánh dấu một bước ngoặt trong nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy giảm sinh cảnh ngày càng nghiêm trọng.
Cẩm Kỳ