Tế bào ung thư khi buộc phải di chuyển qua những tĩnh mạch nhỏ nhất sẽ biến đổi thành một dạng tế bào khác, có khả năng hình thành các khối u mới và thúc đẩy ung thư di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể. (Nguồn: Scimex)
Theo đó, các nhà khoa học phát hiện, tế bào ung thư khi buộc phải di chuyển qua những tĩnh mạch nhỏ nhất sẽ biến đổi thành một dạng tế bào khác, có khả năng hình thành các khối u mới và thúc đẩy ung thư di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể.
Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh nhân ung thư tử vong.
Nhóm nghiên cứu cũng đã phát triển một thiết bị y sinh mô phỏng dòng máu chảy qua những mao mạch hẹp nhất.
Trong thí nghiệm mô phỏng, các tế bào ung thư hắc tố di chuyển qua những mao mạch có đường kính nhỏ hơn 10 micromet, tương đương 1/5 độ dày sợi tóc. Khi đó, các tế bào này bắt đầu xuất hiện những đặc tính giống các tế bào gốc: Đó là có khả năng sống sót cao hơn, dễ lan rộng và hình thành các khối u mới.
Phát hiện này củng cố giả thuyết lâu nay của giới y học về khả năng áp lực cơ học từ các mao mạch siêu mỏng kích thích hoạt động của tế bào ung thư.
Kết quả nghiên cứu được ghi nhận trên thiết bị mô phỏng trong phòng thí nghiệm và thử nghiệm trên chuột, hứa hẹn mở ra nhiều tiềm năng mới trong việc ngăn ngừa và điều trị ung thư.
Giáo sư Kris Kilian, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết phát hiện mới khơi gợi ý tưởng về phương pháp điều trị ung thư dựa trên nghiên cứu các lực cơ học kích hoạt quá trình di căn.
“Hầu hết tế bào khối u lưu thông trong máu không đủ khả năng sống sót và lan rộng, song chúng ta vẫn thấy tỉ lệ di căn cao ở một số bệnh nhân. Phát hiện này mang mở ra một viễn cảnh mới: Các tế bào ung thư có thể được 'kích hoạt' để trở nên sinh u mạnh hơn, tức là dễ hình thành khối u mới, và quá trình này có thể xảy ra trước khi xuất hiện những di căn tại xương hay não”, Giáo sư Kris Kilian nhấn mạnh.
Nhóm nghiên cứu cũng ghi nhận những bằng chứng thuyết phục khi thực hiện thí nghiệm trên tế bào ung thư vú nhiều lần và sẽ tiến hành thử nghiệm với các loại tế bào ung thư khác trong môi trường phòng thí nghiệm.
Theo Giáo sư Kilian, “một trong những điểm thú vị nhất của dự án là cơ hội nghiên cứu tế bào ung thư di căn theo cách trước đây chưa từng có. Khám phá được dù chỉ một phần nhỏ bí ẩn này cũng là bước quan trọng để hiểu rõ hơn, và cuối cùng là ngăn chặn, sự lan rộng của ung thư”.
Nghiên cứu này được công bố trên Tạp chí Nature Communications.
(theo UNSW Sydney)
Ngọc Anh