Ngày 22.4, Bảo tàng Nghệ An cho biết, trong đợt khai quật khảo cổ kéo dài hơn một tháng tại Di tích Quỳnh Văn (thôn 6, xã Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu), các nhà khảo cổ đã phát hiện 9 bộ di cốt cùng nhiều hiện vật quý hiếm của cư dân văn hóa Quỳnh Văn, nền văn hóa có niên đại khoảng 4.000 đến 6.000 năm trước.
Cuộc khai quật do Bảo tàng Nghệ An chủ trì, phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) và các chuyên gia quốc tế từ Đại học Quốc gia Australia thực hiện.
Tiến hành khai quật tại di chỉ khảo cổ học Quỳnh Văn. Ảnh: Mạnh Hà
Hai hố khai quật với diện tích 18m² đã hé lộ nhiều hiện vật bằng đá và xương như rìu, mảnh tước, chày nghiền, bếp...
Đáng chú ý, tại hố khai quật số 2, các nhà khảo cổ phát hiện 9 bộ di cốt nằm ở độ sâu khoảng 3m.
Các di cốt phần lớn được táng theo tư thế bó gối đặc trưng, phân bố dày đặc với khoảng cách chỉ 50cm giữa các mộ.
Nhiều di cốt người cổ như xương, răng ... được phát hiện tại đợt khai quật. Ảnh: Mạnh Hà
Đặc biệt, có 3 di cốt được xếp chồng lên nhau, ngăn cách bởi lớp đất mỏng và vỏ nhuyễn thể, dấu tích sinh hoạt đặc trưng của cư dân thời kỳ này. Một số mộ còn có đồ trang sức bằng vỏ sò, ốc biển.
Theo Bảo tàng Nghệ An, văn hóa Quỳnh Văn thuộc hậu kỳ thời đại Đá mới, chủ yếu phân bố tại các vùng đồng bằng ven biển Nghệ An và Hà Tĩnh.
Di tích thường là những cồn sò điệp có độ dày từ 5–6m, cách biển từ 1–10km, nằm trên địa hình đồng bằng hẹp, kẹp giữa dãy đồi núi thấp và biển Đông.
Văn hóa Quỳnh Văn được phát hiện lần đầu bởi các học giả Pháp vào thập niên 1930 tại khu vực Cầu Giát.
Các hiện vật được khai quật. Ảnh: Bá Trà
Qua nhiều đợt khảo sát và khai quật vào các năm 1963, 1976 và 1979, đã xác định được 21 địa điểm liên quan đến văn hóa này, phần lớn tập trung tại huyện Quỳnh Lưu.
Các dấu tích cư trú bao gồm bếp, hố đất, mộ táng, công cụ đá, đồ xương, mảnh gốm và nhiều vỏ nhuyễn thể cho thấy lối sống gắn liền với biển và hoạt động săn bắt, hái lượm của cư dân thời tiền sử.
Các hố khai quật được đào sâu so với mặt đất khoảng 3 - 4m. Ảnh: Mạnh Hà
Đợt khai quật hiện vẫn đang được tiếp tục. Các di vật, di cốt sau đó sẽ được đưa đi kiểm định phóng xạ C14 để xác định niên đại và tiến hành nghiên cứu chuyên sâu.
Đây là bước tiến quan trọng trong việc làm rõ giá trị lịch sử của văn hóa Quỳnh Văn, đóng góp thêm những bằng chứng khoa học quý giá cho lịch sử tiền sơ sử Nghệ An và cả nước.
PHẠM NGÂN