Phát hiện khu mộ tập thể trẻ sơ sinh mới tại Ireland

3 giờ trướcBài gốc

Một đài tưởng niệm được dựng lên tại Tuam, nơi phát hiện thi thể của nhiều trẻ sơ sinh

Gần 800 trẻ sơ sinh và trẻ em đã tử vong tại cơ sở Tuam Mother and Baby Home do các nữ tu Dòng Bon Secours điều hành trong suốt 36 năm. Thi thể của các em được cho là đã bị chôn trong một ngôi mộ tập thể.

Nhà sử học địa phương Catherine Corless đã phát hiện ra điều này vào năm 2014 khi bà phát hiện 796 trẻ sơ sinh đã tử vong tại cơ sở y tế County Galway mà không có hồ sơ chôn cất. Các em đã được đặt trong một bể chứa nước thải đã ngừng hoạt động. Cơ sở này, từng được biết đến với cái tên "The Home", đã bị phá dỡ vào năm 1971 và hiện là khu chung cư hiện đại.

Khu mộ tập thể trẻ sơ sinh mới tại Tuam

Vụ việc bắt đầu thu hút sự chú ý từ năm 1975, khi hai cậu bé chơi gần khu vực trại tế bần cũ vô tình phát hiện một tấm bê tông đậy một bể ngầm. Khi mở nắp, họ hoảng hốt phát hiện hàng trăm bộ hài cốt trẻ nhỏ bên dưới. "Đó là những bộ xương rất nhỏ, dường như là của trẻ em. Có quá nhiều trong một không gian nhỏ bé như vậy" - một trong hai cậu bé, Francis Hopkins, kể lại với báo Belfast Telegraph vào năm 2014.

Hoạt động khai quật chính thức, do ODAIT giám sát, được triển khai từ mùa hè năm 2025. Trong cập nhật mới nhất, cơ quan này xác nhận chuyên gia pháp y đã tìm thấy "bằng chứng nhất quán" về khu chôn cất thứ hai, nằm cách bể tự hoại khoảng 50 - 100m. Trước đó, không có dấu hiệu bề mặt hay kết cấu địa chất nào cho thấy sự tồn tại của khu mộ này.

Giám đốc ODAIT, Daniel MacSweeney, nói với đài truyền hình quốc gia RTE rằng kể từ khi cuộc khai quật bắt đầu vào tháng 7/2025, hài cốt của 11 trẻ sơ sinh đã được tìm thấy, bao gồm cả thi thể của 4 trẻ sơ sinh được tìm thấy vào tháng trước. Tất cả đã được khâm liệm và chuyển đi giám định pháp y để phục vụ nhận dạng. Đã có 160 người thân liên quan tự nguyện gửi mẫu ADN và kêu gọi các gia đình khác tiếp tục hợp tác để xác định danh tính các nạn nhân nhỏ tuổi.

Những công nhân khai quật

Cơ sở Tuam là một trong hàng chục "ngôi nhà" nơi các bé gái mang thai và phụ nữ chưa lập gia đình ở Ireland bị đưa đến để sinh con trong bí mật. Đây là một điều từng bị coi là ô nhục ở Ireland thế kỷ 20. Phụ nữ thường bị tách khỏi con cái một cách cưỡng bức. Một số trẻ sơ sinh đã được đưa đến nơi ở mới tại Ireland, Anh hoặc xa hơn nữa là Mỹ, Canada và Australia nhưng hàng trăm trẻ đã chết và hài cốt của chúng bị vứt bỏ. Những người mẹ thường không bao giờ biết điều gì thực sự đã xảy ra với con mình.

Các bà mẹ buộc phải ở lại trong trại thêm 1 năm để lao động không công. Trong một số trường hợp, nếu họ mang thai lần nữa, họ sẽ bị gửi tới các "nhà giặt Magdalene" - nơi giam giữ phụ nữ bị cưỡng bức, ép buộc quan hệ tình dục, bị gia đình ruồng bỏ hoặc mồ côi. Một cuộc điều tra kéo dài 6 năm bắt đầu từ những khám phá ban đầu ở Tuam đã phát hiện ra rằng, 56.000 phụ nữ chưa kết hôn và 57.000 trẻ em đã phải sống trong 18 ngôi nhà như vậy trong suốt 76 năm. Báo cáo cũng kết luận rằng 9.000 trẻ em đã tử vong tại các cơ sở do nhà nước và Giáo hội Công giáo điều hành trên toàn quốc.

Năm 2015, chính phủ Ireland mở cuộc điều tra đối với 14 cơ sở mẹ và bé cùng 4 nhà công cộng, phát hiện số lượng lớn hài cốt tại Tuam và mức tử vong của trẻ sơ sinh bị đánh giá là "khủng khiếp". Báo cáo cho thấy dù các số liệu tử vong đã được ghi nhận công khai, cơ quan nhà nước thời điểm đó không hề đưa ra cảnh báo. Cuộc điều tra dẫn tới lời xin lỗi chính thức của chính phủ Ireland năm 2021 cùng chương trình bồi thường cho nạn nhân và tuyên bố nhận lỗi của Dòng tu Bon Secours.

Các nhà vận động và người sống sót hiện kêu gọi chính phủ tiếp tục điều tra toàn diện những cơ sở còn lại. Công tác khai quật tại Tuam dự kiến kéo dài trong 2 năm.

Bà Anna Corrigan, người có 2 anh chị em ruột có thể đã được chôn cất tại địa điểm Tuam, chia sẻ: "Những đứa trẻ này đã bị tước đoạt mọi quyền con người trong suốt cuộc đời, cũng như mẹ của chúng".

Bà Corrigan nói với báo giới rằng việc bắt đầu khai quật "vừa đáng hoan nghênh vừa khó khăn". "Đây là giai đoạn cuối cùng trong chặng đường còn dài đối với tất cả chúng ta".

Tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi tìm thấy công lý cho hai người anh em của tôi, những người không chỉ cần một lễ chôn cất theo nghi thức Công giáo mà còn cần được thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật.

Bà Anna Corrigan