Phát hiện mới về cơ chế giúp tế bào ung thư tránh hệ miễn dịch

4 giờ trướcBài gốc

Theo VTV, các nhà khoa học Australia vừa có một phát hiện quan trọng về cơ chế tồn tại của tế bào ung thư.

Đó là cơ chế phân tử quan trọng giúp tế bào ung thư tránh được sự tấn công của hệ miễn dịch, qua đó lý giải vì sao liệu pháp miễn dịch - một trong những phương pháp điều trị tiên tiến nhất hiện nay - vẫn chưa đạt hiệu quả tối ưu trong nhiều trường hợp.

Hình ảnh mô tả sự phân chia của tế bào ung thư. (Ảnh: iStock)

Theo thông tin do Viện Nghiên cứu Ung thư Olivia Newton-John (ONJCRI) công bố ngày 20/12, nhóm nghiên cứu đã xác định gene TAK1 đóng vai trò như một "công tắc an toàn", bảo vệ tế bào ung thư trước các tín hiệu tiêu diệt mạnh mẽ từ tế bào T CD8⁺ - lực lượng "sát thủ" chủ chốt của hệ miễn dịch.

Nghiên cứu do ONJCRI phối hợp với Viện Nghiên cứu Y học Walter và Eliza Hall (WEHI) thực hiện, được công bố trên tạp chí khoa học uy tín Cell Reports. Các nhà khoa học đã tiến hành sàng lọc gen trên diện rộng nhằm tìm ra những gen giúp tế bào ung thư sống sót trước các đợt tấn công của tế bào miễn dịch. Kết quả cho thấy TAK1 là yếu tố then chốt giúp khối u "chống chịu" hiệu quả.

Ảnh minh họa/Internet

Tiến sĩ Anne Huber, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại ONJCRI, cho biết: "Trước đây, TAK1 được biết đến với vai trò thúc đẩy sự sống còn của tế bào ung thư và ngăn chặn quá trình chết tế bào. Tuy nhiên, chúng tôi chưa từng biết rằng ung thư còn sử dụng cơ chế này để né tránh hệ miễn dịch".

Khi nhóm nghiên cứu sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR để vô hiệu hóa TAK1 trong các mô hình tiền lâm sàng, các khối u phát triển kém rõ rệt. Điều này cho thấy hệ miễn dịch có thể kiểm soát và tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả hơn khi "công tắc an toàn" này bị tắt.

Theo tiến sĩ Huber, việc ức chế TAK1 khiến tế bào ung thư mất đi protein cFLIP - yếu tố quan trọng giúp ngăn chặn quá trình tự hủy của tế bào. Khi đó, các tín hiệu tấn công từ tế bào T CD8⁺ có thể kích hoạt cơ chế tự chết của tế bào ung thư, khiến chúng trở nên đặc biệt nhạy cảm với hệ miễn dịch.

Đồng quan điểm, Tiến sĩ Tirta Djajawi, nhà nghiên cứu tại ONJCRI, ví TAK1 như một "bộ giảm xóc" giúp tế bào ung thư chịu được những đòn tấn công mạnh nhất từ hệ miễn dịch. "Nếu loại bỏ TAK1, khối u sẽ sụp đổ dưới sức ép của hệ miễn dịch", ông nhận định.

Nghiên cứu được tiến hành trên nhiều loại ung thư khác nhau, trong đó tập trung chủ yếu vào ung thư hắc tố (melanoma) - căn bệnh thường được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch. Theo thống kê, mỗi năm thế giới ghi nhận khoảng 330.000 ca ung thư hắc tố mới, với khoảng 60.000 ca tử vong.

Các nhà khoa học kỳ vọng rằng, trong tương lai, việc kết hợp thuốc ức chế TAK1 với các liệu pháp miễn dịch hiện có có thể mở ra hướng điều trị hiệu quả hơn, giúp hệ miễn dịch tiêu diệt ung thư một cách triệt để hơn, qua đó cải thiện đáng kể cơ hội sống cho bệnh nhân.

Theo TTXVN, trước đó, ngày 5/9, nhóm nghiên cứu của trường Đại học New South Wales (UNSW) tại Australia đã công bố một phát hiện mang tính đột phá, hứa hẹn mở ra các hướng nghiên cứu và chiến lược điều trị mới nhằm ngăn chặn khả năng lây lan của tế bào ung thư.

Theo đó, các nhà khoa học phát hiện ra rằng tế bào ung thư khi buộc phải di chuyển qua những tĩnh mạch nhỏ nhất sẽ biến đổi thành một dạng tế bào khác, có khả năng hình thành các khối u mới và thúc đẩy ung thư di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh nhân ung thư tử vong.

Nhóm nghiên cứu đã phát triển một thiết bị y sinh mô phỏng dòng máu chảy qua những mao mạch hẹp nhất. Trong thí nghiệm mô phỏng, các tế bào ung thư hắc tố di chuyển qua những mao mạch có đường kính nhỏ hơn 10 micromet, tương đương 1/5 độ dày sợi tóc. Khi đó, các tế bào này bắt đầu xuất hiện những đặc tính giống các tế bào gốc: đó là có khả năng sống sót cao hơn, dễ lan rộng và hình thành các khối u mới. Phát hiện này củng cố giả thuyết lâu nay của giới y học về khả năng áp lực cơ học từ các mao mạch siêu mỏng kích thích hoạt động của tế bào ung thư.

Kết quả nghiên cứu được ghi nhận trên thiết bị mô phỏng trong phòng thí nghiệm và thử nghiệm trên chuột, hứa hẹn mở ra nhiều tiềm năng mới trong việc ngăn ngừa và điều trị ung thư.

Giáo sư Kris Kilian, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết phát hiện mới khơi gợi ý tưởng về phương pháp điều trị ung thư dựa trên nghiên cứu các lực cơ học kích hoạt quá trình di căn. Nhóm nghiên cứu đã ghi nhận những bằng chứng thuyết phục khi thực hiện thí nghiệm trên tế bào ung thư vú nhiều lần và sẽ tiến hành thử nghiệm với các loại tế bào ung thư khác trong môi trường phòng thí nghiệm. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Nature Communications.

Bình Nguyên

Nguồn Tri Thức & Cuộc Sống : https://kienthuc.net.vn/phat-hien-moi-ve-co-che-giup-te-bao-ung-thu-tranh-he-mien-dich-post1593680.html