Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận số 2898/TB-TTCP về thanh tra một số dự án tại tỉnh Ninh Bình, trong đó có Dự án Tràng An, Bái Đính.
Theo Kết luận thanh tra, Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu du lịch sinh thái Tràng An (gọi tắt là Dự án Tràng An) do Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư, được triển khai từ năm 2004. Đến nay, một số gói thầu, hạng mục công trình đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, một số hạng mục công trình đang được tổ chức thi công. Số vốn bố trí lũy kế từ đầu dự án đến nay là 1.158,179 tỷ đồng.
Dự án đã hết thời hạn thực hiện từ năm 2023 và hiện có một số khó khăn, vướng mắc như: nguồn vốn bố trí cho dự án chưa đủ theo tổng mức đầu tư; khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, vướng mắc nhiều do công tác quy hoạch, nhất là từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 2014; một số hạng mục công trình còn thi công dở dang, chờ rà soát, thống nhất số liệu để bố trí nguồn vốn mới triển khai thực hiện, đảm bảo không phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản theo quy định; một số hạng mục đến nay không còn phù hợp, cần rà soát, điều chỉnh hoặc cắt giảm.
Còn Dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính (gọi tắt là dự án Bái Đính) cũng do Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư, là dự án thành phần thuộc Dự án Tràng An, được triển khai từ năm 2005. Đến nay, một số hạng mục công trình chính đã cơ bản hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, một số hạng mục công trình đang được tổ chức thi công. Lũy kế vốn đã cấp cho đầu dự án đến nay là 1.838,377 tỷ đồng. Thời hạn thực hiện dự án đến hết năm 2025 nhưng không có khả năng hoàn thành đúng tiến độ do có một số khó khăn, vướng mắc tương tự như dự án Tràng An.
Một góc trong quần thể chùa Bái Đính (Ninh Bình)
Thanh tra Chính phủ khẳng định, trong quá trình thực hiện, dự án Tràng An còn hạn chế, thiếu sót, vi phạm như trong việc lập, phê duyệt quy hoạch có sự chồng lấn, thiếu đồng bộ giữa các loại quy hoạch; quy hoạch chi tiết không phù hợp quy hoạch tổng thể; việc thực hiện quy hoạch phải điều chỉnh nhiều lần, ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án và các dự án thành phần có liên quan. Dự án thuộc nhóm A nhưng không đưa ra HĐND thảo luận, quyết định, không trình Bộ quản lý chuyên ngành tổ chức thẩm định thiết kế cơ sở điều chỉnh. Khi quyết định điều chỉnh dự án tăng vốn, UBND tỉnh xác định toàn bộ nguồn vốn thực hiện dự án do ngân sách Trung ương cấp không có cơ sở, không bảo đảm cân đối đủ nguồn vốn để thực hiện dự án... dẫn đến hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và không thể hoàn thành đúng thời hạn đề ra mặc dù đã được gia hạn thực hiện.
Đối với dự án Bái Đính, trong quá trình thực hiện cũng còn nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm như quy hoạch dự án không đảm bảo tính kế thừa giữa quy hoạch chi tiết và quy hoạch tổng thể, không đúng nguyên tắc lập, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất không phù hợp với Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt; không trình Bộ quản lý chuyên ngành thẩm định thiết kế cơ sở khi phê duyệt Dự án, không thẩm định lại thiết kế cơ sở khi phê duyệt điều chỉnh Dự án; không đánh giá tác động môi trường; bổ sung, điều chỉnh nội dung, quy mô đầu tư làm tăng diện tích sử dụng đất, tăng tổng mức đầu tư nhưng không thẩm định lại thiết kế cơ sở và phê duyệt điều chỉnh dự án theo quy định; quyết định đầu tư dùng vốn ngân sách Trung ương mà không xác định rõ dự kiến phân bổ vốn phù hợp với nội dung của Dự án, dẫn đến quá trình thực hiện bị thiếu vốn, dự án kéo dài... Hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và cũng không thể hoàn thành đúng thời hạn dù đã được gia hạn nhiều lần.
“Trách nhiệm đối với những hạn chế, thiếu sót, vi phạm tại các dự án nêu trên trước hết thuộc về các tập thể, cá nhân có liên quan trong việc phê duyệt, quản lý, tổ chức thực hiện dự án, gồm UBND tỉnh, Lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành tham mưu, đơn vị, cá nhân có liên quan, Chủ đầu tư qua các thời kỳ, cần được tổ chức kiểm điểm, làm rõ để có biện pháp khắc phục, xem xét, xử lý trách nhiệm theo đúng quy định”-Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.
Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, đối với dự án Tràng An, UBND tỉnh Ninh Bình báo cáo việc Chủ đầu tư đã rà soát hồ sơ dự toán các hạng mục công trình, báo cáo phương án khắc phục, điều chỉnh giảm các khối lượng tính toán trong dự toán (do sai về khối lượng, đơn giá) với tổng số tiền là 100.075,37 triệu đồng.
Đối với dự án Bái Đính, UBND tỉnh Ninh Bình báo cáo việc Chủ đầu tư đã rà soát hồ sơ dự toán các hạng mục công trình, báo cáo phương án khắc phục, điều chỉnh giảm các khối lượng tính toán trong dự toán (do sai về khối lượng, đơn giá) với tổng số tiền là 2.206,624 triệu đồng.
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, quản lý, để xảy ra những hạn chế, thiếu sót, vi phạm như Kết luận thanh tra đã nêu.
Căn cứ kết quả kiểm điểm của các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân theo quy định. Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.
Tổng Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình trong quá trình tổ chức thực hiện các kiến nghị cụ thể đối với từng dự án theo Kết luận thanh tra, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình và Thanh tra Chính phủ về việc thực hiện kết luận thanh tra trên.
Thanh Hòa