Từ năm 14 tuổi, cô gái (SN 2002, Hà Nội) thường xuyên đau cổ tay phải, đi khám được chẩn đoán viêm khớp và điều trị nội khoa nhưng không cải thiện. Năm 2023, người này từng hai lần phẫu thuật bóc tách khối u tại hai bệnh viện khác nhau. Kết quả giải phẫu bệnh đều xác định là sarcoma bao hoạt dịch. Tuy nhiên, bệnh nhân không tiếp tục điều trị chuyên sâu mà tự theo dõi tại nhà.
Tháng 10/2024, khối u tái phát nhanh, lan rộng toàn bộ cổ tay phải, gây đau nhức, sưng to và gần như mất chức năng vận động. Khối u lúc nhập viện dài khoảng 13 cm, rộng 8 cm và dày tới 7 cm, lan sát khuỷu tay.
Bệnh nhân bị liệt hoàn toàn dây thần kinh giữa, mất cảm giác và vận động một số ngón tay. Đồng thời, mạch quay – một trong hai mạch chính nuôi bàn tay bị xâm lấn, song bàn tay vẫn được nuôi nhờ mạch trụ còn hoạt động.
Các bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương quyết định phẫu thuật cắt rộng toàn bộ khối u. Dù các diện cắt đều âm tính, ca mổ buộc phải loại bỏ cả động mạch quay và dây thần kinh giữa để đảm bảo triệt để ung thư.
Sau khi loại bỏ khối u, toàn bộ mặt trước cổ tay bị khuyết phần mềm, để hở gân, xương và mạch máu. Mặt sau chỉ còn một mảnh da nhỏ khoảng 2–3 cm, khiến việc bảo tồn chức năng cực kỳ thách thức.
Ê kíp bác sĩ bóc tách khối u cho bệnh nhân. (Ảnh: Thanh Đặng)
Tiến sĩ, bác sĩ Dương Mạnh Chiến – chuyên gia phẫu thuật tạo hình và vi phẫu, người trực tiếp mổ cho biết, với tổn thương rộng như vậy, phương án cổ điển là cắt cụt tay. Tuy nhiên, ekip quyết giữ lại bàn tay bằng kỹ thuật vi phẫu, dùng vạt da đùi ngoài trước gồm da, mỡ và gân để che phủ vùng khuyết, đồng thời nối mạch máu vạt da với hệ mạch cổ tay để nuôi sống mô ghép.
Vì bao khớp cổ tay bị phá hủy, khớp mất vững nên các bác sĩ phải cố định bằng hai đinh xuyên. Sau mổ, cổ tay không thể gập duỗi nhưng các ngón tay vẫn vận động được, giúp bảo tồn phần lớn chức năng bàn tay.
Hơn 10 ngày hậu phẫu, vạt ghép sống tốt, không hoại tử, vết mổ được khâu lại theo hướng thẩm mỹ. Bệnh nhân dự kiến xuất viện trong vài ngày tới, tiếp tục theo dõi và đánh giá khả năng cần xạ trị bổ trợ.
Theo bác sĩ Chiến, sarcoma bao hoạt dịch là loại ung thư hiếm, có khả năng di căn xa mà không qua hệ bạch huyết như nhiều loại ung thư khác. May mắn, bệnh nhân chưa ghi nhận di căn trên phim chụp và siêu âm hạch.
“Tổn thương lan rộng khiến việc điều trị phức tạp. Nếu được chẩn đoán đúng và phẫu thuật sớm, khối u còn nhỏ thì hoàn toàn có thể bảo tồn thần kinh, mạch máu và khớp cổ tay”, bác sĩ Chiến nhấn mạnh.
Ông cũng khuyến cáo người dân không nên chủ quan với các khối u phần mềm, kể cả nhỏ và không đau, vì có thể là dấu hiệu ung thư. Càng phát hiện sớm, cơ hội điều trị khỏi càng cao và ít di chứng.
Như Loan