Những người cao tuổi vẫn song hành cùng cán bộ, chiến sĩ Biên phòng trên đường tuần tra bảo vệ biên giới. Ảnh: Tân An
Điểm tựa của bản làng biên giới
Điện Biên là tỉnh miền núi, biên giới, có vị trí chiến lược quan trọng về chính trị, quốc phòng, an ninh. Nơi đây có đường biên dài, địa hình phức tạp, cư dân đa số là đồng bào dân tộc thiểu số với bản sắc văn hóa phong phú. Trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, cùng với cấp ủy, chính quyền và lực lượng vũ trang, người cao tuổi, đặc biệt là già làng, trưởng bản, người có uy tín luôn được đánh giá là lực lượng đặc biệt quan trọng.
Với đồng bào các dân tộc thiểu số, già làng, trưởng bản là những người thấu hiểu tập quán, có khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ bản địa, giúp bà con dễ dàng tiếp nhận chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chính vì thế, BĐBP luôn coi người cao tuổi là “điểm tựa bản làng”, là cầu nối quan trọng trong công tác vận động quần chúng. Thực tiễn ấy cho thấy, vai trò của người cao tuổi không chỉ dừng lại ở việc nêu gương, mà đã trở thành một nguồn sức mạnh mềm, giúp tạo dựng sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước và Quân đội. Nhận thức rõ vai trò đó, từ nhiều năm qua, Hội người cao tuổi tỉnh và Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Điện Biên đã triển khai hiệu quả Chương trình phối hợp “Quản lý, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ gìn an ninh trật tự khu vực biên giới”.
Thực tế khẳng định, những “cây đại thụ” trong các bản làng chính là những “người gác cửa” biên giới, cùng BĐBP gìn giữ sự bình yên nơi phên giậu Tổ quốc. Trong 5 năm qua, hàng trăm buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật đã được lồng ghép trong sinh hoạt chi hội người cao tuổi. Thông qua lời nói, việc làm, uy tín của mình, các cụ đã vận động con cháu, dòng họ chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kịp thời hòa giải, xử lý nhiều vụ việc phức tạp ngay từ cơ sở, không để trở thành “điểm nóng”.
Đặc biệt, nhiều già làng, trưởng bản đã kiên quyết đấu tranh, vận động bà con từ bỏ tà đạo, chấm dứt sinh hoạt tôn giáo trái phép, cung cấp hàng ngàn nguồn tin giá trị cho BĐBP và cơ quan chức năng, hay đồng hành cùng với BĐBP trong những buổi tuần tra bảo vệ biên giới, phát quang đường biên, mốc giới...
Nơi hội tụ niềm tin và sức mạnh cộng đồng
Ở các xã biên giới của tỉnh Điện Biên, tổ chức “tự quản đường biên, mốc giới”, “tự quản an ninh trật tự” và “tổ hòa giải thôn bản” được coi như điểm tựa vững chắc cho phong trào toàn dân tham gia bảo vệ biên giới. Trong đó, người cao tuổi chính là những hạt nhân nòng cốt.
Hiện, toàn tỉnh đã thành lập hàng trăm tổ tự quản, tổ hòa giải, tổ an ninh thôn bản... Các tổ này không chỉ cùng BĐBP tuần tra, bảo vệ mốc giới, mà còn trở thành “người thầy” truyền dạy luật tục, hương ước, vận động bà con xây dựng thôn bản văn hóa, gia đình văn hóa. Nhiều vụ việc phức tạp liên quan đến an ninh trật tự, tranh chấp đất đai, khiếu kiện đông người... được hóa giải ngay từ gốc nhờ tiếng nói uy tín của các cụ.
Kể từ khi triển khai thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” ở Điện Biên đã có sức lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều mô hình do người cao tuổi khởi xướng trở thành điểm sáng. Không ít người cao tuổi đã chủ động thông báo cho lực lượng chức năng về các hoạt động nghi vấn liên quan đến tội phạm ma túy, buôn lậu, xuất nhập cảnh trái phép..., góp phần giữ vững an ninh trật tự địa bàn.
Đặc biệt, ở vùng đồng bào Mông, những người cao tuổi, “người có uy tín” đã giúp vận động thành công hàng chục hộ từ bỏ tà đạo, trở lại với nếp sống truyền thống. Họ không chỉ là “người gác cửa” biên giới, mà còn là “người giữ lửa” bản làng, bảo vệ sự đoàn kết trong cộng đồng, giữ gìn bản sắc văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp. Chính sự tham gia tích cực của người cao tuổi đã tạo nên sức mạnh cộng đồng, củng cố thế trận biên phòng toàn dân vững chắc. Họ vừa là điểm tựa tinh thần, vừa là lực lượng đồng hành cùng BĐBP trên từng chặng đường tuần tra, trên từng cột mốc chủ quyền.
Một minh chứng sống động là ông Lỳ Xuyến Phù, bản A Pa Chải, xã Sín Thầu, tỉnh Điện Biên. Suốt nhiều năm qua, ông vẫn đều đặn cùng cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng A Pa Chải tuần tra biên giới, nắm chắc từng cột mốc, từng đường mòn, lối mở. Vừa là thành viên tổ tự quản đường biên, mốc giới, vừa là “cầu nối” tuyên truyền bằng tiếng dân tộc, ông Phù được bà con kính trọng, BĐBP tin tưởng. Nhờ sự am hiểu địa bàn, phong tục, ông trở thành cánh tay nối dài của lực lượng chức năng trong việc giữ gìn biên cương.
Cán bộ quân y BĐBP tỉnh Điện Biên thường xuyên đến từng nhà chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi trên địa bàn. Ảnh: Tân An
Bồi đắp mạch nguồn sức mạnh biên cương
Song hành với việc phát huy vai trò người cao tuổi trong bảo vệ biên giới, BĐBP tỉnh Điện Biên và các cơ quan chức năng luôn dành sự quan tâm, chăm lo chu đáo cho đời sống vật chất, tinh thần của các cụ. Hàng năm, người cao tuổi BĐBP phối hợp với ngành y tế tổ chức khám sức khỏe định kỳ, mổ mắt, cấp phát thuốc miễn phí trị giá hàng trăm triệu đồng cho hàng nghìn người cao tuổi ở các xã biên giới. Những dịp lễ, Tết, Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam, hàng trăm suất quà được gửi đến tận tay các cụ có hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt, quân y các đồn Biên phòng thường xuyên đến tận nhà thăm khám, cấp thuốc miễn phí, giúp người cao tuổi an tâm sống vui, sống khỏe.
Không chỉ chăm lo về sức khỏe, BĐBP tỉnh Điện Biên còn phối hợp cùng chính quyền địa phương thực hiện đầy đủ chế độ, chính sách theo quy định của Nhà nước, động viên tinh thần, khích lệ người cao tuổi tiếp tục phát huy vai trò “tuổi cao - gương sáng”. Nhiều già làng, trưởng bản được tôn vinh, khen thưởng vì có thành tích xuất sắc trong tham gia giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền biên giới. Sự chăm lo ấy không đơn thuần là hỗ trợ vật chất, mà còn là biểu hiện sinh động của tinh thần “Bộ đội Cụ Hồ”, luôn gắn bó máu thịt với nhân dân. Qua đó, củng cố niềm tin, tình cảm của người cao tuổi và nhân dân các dân tộc dành cho lực lượng Biên phòng, bồi đắp thêm sức mạnh của thế trận lòng dân nơi biên cương.
Nói như ông Lỳ Xuyến Phù: “BĐBP lo cho bà con từ bữa ăn, giấc ngủ, thuốc men, cái chữ, cái nghề... thì người già chúng tôi cũng phải gắng sức cùng BĐBP giữ gìn biên cương. Có bộ đội ở đây, chúng tôi yên tâm lắm!”.
Từ thực tiễn ở Điện Biên, có thể khẳng định, việc phát huy vai trò của người cao tuổi trong bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia là chủ trương đúng đắn, hợp lòng dân. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm, uy tín của người cao tuổi với sức trẻ, bản lĩnh của BĐBP đã tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển.
Tân An