Trong phát triển chăn nuôi, người dân đã quan tâm đầu tư hệ thống chuồng trại đạt tiêu chuẩn để áp dụng theo hướng an toàn sinh học. Trang trại chăn nuôi gà có quy mô hơn 3.000 con của bác Đỗ Văn Chiến, xã Văn Lý (Lý Nhân) được đầu tư xây dựng theo hướng an toàn sinh học. Chuồng nuôi xây theo mô hình chuồng kín, có hệ thống dàn lạnh, quạt thông gió làm mát... giúp ngăn ngừa hiệu quả các loại dịch bệnh xâm nhập. Bác Chiến xử lý chất thải trong chăn nuôi gia cầm bằng nền đệm lót sinh học, được thay mới sau mỗi lứa gà xuất bán. Trước khi nhập đàn mới, toàn bộ chuồng trại được vệ sinh, tiêu độc khử trùng; xung quanh chuồng được phun khử trùng tiêu độc hằng tuần. Quá trình chăn nuôi, đàn gà được bác tiêm vắc-xin đầy đủ để phòng các loại bệnh. Theo bác Chiến, việc tuân thủ đầy đủ quy trình chăn nuôi an toàn sinh học cho đàn gia cầm là yêu cầu cần thiết, nhất là với chăn nuôi quy mô lớn để hạn chế rủi ro. Do áp dụng tốt quy trình chăn nuôi an toàn sinh học nên trong quá trình chăn nuôi, trang trại của bác Chiến chưa xảy ra dịch bệnh.
Cũng chăn nuôi quy mô lớn, nhưng chị Nguyễn Thị Thanh Thúy, phường Tượng Lĩnh (thị xã Kim Bảng) lại nuôi đa dạng các đối tượng vật nuôi. Trên khu đất 1,2 ha chị dành 50% diện tích các khu chuồng chăn nuôi 40 con lợn nái và 400 con lợn thịt. Phần đất còn lại được đầu tư hệ thống chuồng kín nuôi 10.000 vịt thịt/lứa. Áp dụng phương pháp chăn nuôi an toàn sinh học, chị Thúy đầu tư hệ thống cấp nước uống, máng ăn hợp vệ sinh, có hệ thống làm mát cho chuồng trại. Các đối tượng nuôi được áp dụng chế độ ăn phù hợp theo từng giai đoạn sinh trưởng, bổ sung dưỡng chất giúp tăng sức đề kháng; tuân thủ quy trình tiêm vắc-xin… Toàn bộ chuồng trại được phun khử trùng tiêu độc định kỳ. Xung quanh các khu chuồng và lối đi đều được rải vôi bột nhằm ngăn ngừa dịch bệnh…
Chị Thúy cho biết: Chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học đem lại hiệu quả cao. Các đối tượng lợn nái, lợn thịt và vịt thịt cơ bản loại bỏ được những bệnh thông thường, không phải sử dụng thuốc kháng sinh, tốc độ tăng trọng cũng cao hơn khoảng 1 - 3% so với khi chưa áp dụng phương pháp an toàn sinh học. Tính chung, hiệu quả đem lại từ chăn nuôi an toàn sinh học tăng 5 - 7% so với chăn nuôi thông thường.
Trang trại chăn nuôi gà của bác Đỗ Văn Chiến, xã Văn Lý (Lý Nhân) áp dụng theo hướng an toàn sinh học.
Thời gian gần đây, chăn nuôi của tỉnh được phát triển theo hướng quy mô trang trại. Toàn tỉnh ước có trên 1.000 trang trại chăn nuôi quy mô tập trung, áp dụng khoa học kỹ thuật. Các trang trại chăn nuôi lợn phần lớn được áp dụng theo mô hình khép kín (từ nuôi lợn nái sản xuất con giống chuyển sang nuôi lợn thịt), giúp kiểm soát được con giống, không phải nhập từ bên ngoài dễ lây lan dịch bệnh. Các giống gia cầm đều được nhập từ những cơ sở ấp nở uy tín, rõ nguồn gốc, sạch bệnh. Hệ thống chuồng trại chăn nuôi quy mô lớn cơ bản được áp dụng theo mô hình chuồng kín, bảo đảm cho quá trình chăm sóc và phòng chống dịch bệnh… Hiện tại, tỉnh ta có 4 trang trại chăn nuôi lợn được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP; 12 cơ sở chăn nuôi lợn an toàn dịch bệnh, có 1 cơ sở được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện chăn nuôi quy mô lớn, công nghệ cao.
Ông Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đánh giá: Phần lớn người dân trong tỉnh đều đã nhận thức và áp dụng khá tốt quy trình an toàn sinh học trong chăn nuôi. Đây là kết quả của quá trình tuyên truyền, tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, nhất là xây dựng mô hình để nhân rộng. Hiện nay, trung tâm vẫn đang tiếp tục tập trung chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi mới để người dân áp dụng, giúp nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất.
Bên cạnh kết quả đạt được, quá trình triển khai chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học vẫn còn những khó khăn, hạn chế: đó là: chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu dân cư vẫn còn, do đó khó áp dụng theo hướng an toàn sinh học; khó kiểm soát nguồn con giống do người dân phần lớn mua tại chợ, không rõ nguồn gốc; vẫn còn tình trạng người dân tận dụng thức ăn thừa tại các quán ăn, bếp ăn tập thể làm thức ăn cho vật nuôi dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ phát sinh, lây lan dịch bệnh; chưa gắn kết được chăn nuôi với giết mổ, chế biến, tiêu thụ sản phẩm; việc xử lý chất thải chăn nuôi, nhất là chăn nuôi lợn còn hạn chế, nhiều nơi vẫn xả thẳng ra kênh, mương gây ô nhiễm môi trường…
Để chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học phát huy hiệu quả, thời gian tới, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó: tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của người dân về chăn nuôi an toàn sinh học, từng bước loại bỏ chăn nuôi nhỏ lẻ, kém hiệu quả, dễ lây nhiễm dịch bệnh; tạo điều kiện phát triển chăn nuôi theo hướng trang trại, gia trại chuyên nghiệp; tiếp tục hỗ trợ xây dựng các mô hình về an toàn sinh học trong chăn nuôi để người dân tham quan, học hỏi và áp dụng. Về lâu dài cần tính toán xây dựng các cơ sở an toàn dịch bệnh; hình thành chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm; xây dựng khu giết mổ gia súc, gia cầm; tập trung giúp kiểm soát tốt dịch bệnh… Đây là những biện pháp hiệu quả nhằm ngăn ngừa dịch bệnh, giúp phát huy tốt hiệu quả trong chăn nuôi.
Mạnh Hùng