PV: Trong bối cảnh Hà Nội đang hướng tới mục tiêu trở thành đô thị thông minh, văn minh và an toàn, việc ứng dụng công nghệ trong công tác đảm bảo trật tự an ninh, an toàn giao thông là xu thế tất yếu. Đồng chí nhìn nhận vấn đề này như thế nào?
Trung tá, TS Đào Việt Long: Tôi nhìn nhận đây là một bước đi mang tính cách mạng và là xu thế không thể đảo ngược. Chuyển đổi số trong lĩnh vực giao thông không chỉ là ứng dụng công nghệ, mà là thay đổi toàn diện tư duy quản lý, từ bị động sang chủ động. Lực lượng CSGT không còn chỉ là người đứng đường phân luồng, mà trở thành những chuyên gia dữ liệu, vận hành hệ thống thông minh để điều tiết giao thông từ trung tâm chỉ huy. Việc này giúp chúng ta giải quyết các bài toán giao thông phức tạp, giảm thiểu sức người, tăng tính minh bạch và hiệu quả. Nó là nền tảng cốt lõi để xây dựng một Thủ đô văn minh, an toàn và hiện đại.
Trung tá, Tiến sĩ Đào Việt Long.
PV: Hà Nội cũng đã đạt được nhiều kết quả từ khi giám sát giao thông bằng camera. Được biết, đến nay cả Hà Nội đã có hơn 600 camera giám sát giao thông. Xin đồng chí cho biết, các camera này vận hành ra sao?
Trung tá, TS Đào Việt Long: Hơn 600 camera giám sát giao thông trên địa bàn thành phố không chỉ là những "con mắt" đơn thuần. Chúng là một phần của hệ thống dữ liệu lớn, vận hành theo một quy trình chặt chẽ. Các camera này liên tục truyền hình ảnh về Trung tâm Chỉ huy giao thông. Tại đây, chúng tôi có các cán bộ chuyên trách 24/7 để theo dõi, phân tích tình hình. Khi phát hiện một sự cố hay vi phạm, hệ thống sẽ tự động ghi lại, báo cáo và trích xuất dữ liệu.
Đặc biệt, hệ thống này đã và đang được tích hợp công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) để tự động nhận diện các hành vi vi phạm như đi sai làn, vượt đèn đỏ, đi vào đường cấm, hay thậm chí cả việc không đội mũ bảo hiểm. Các hình ảnh và dữ liệu này được xác thực và làm căn cứ để thực hiện xử phạt nguội, gửi thông báo đến chủ phương tiện.
Trong một sự kiện có quy mô và tính chất đặc biệt như A80, vai trò của camera AI không chỉ đơn thuần là giám sát giao thông mà còn là một công cụ then chốt để đảm bảo an ninh, an toàn tuyệt đối. Hiệu quả của hệ thống này được thể hiện rõ qua các khía cạnh như: Nhận diện và phân tích hành vi bất thường: Camera AI được lập trình để nhận diện các hành vi không tuân thủ quy tắc, ví dụ như đi vào làn đường cấm, vượt đèn đỏ hay lạng lách đánh võng.
Trong sự kiện A80, công nghệ này còn được nâng cấp để nhận diện những hành vi bất thường khác như người lạ mặt cố gắng xâm nhập khu vực cấm, phương tiện không được phép di chuyển vào khu vực diễu binh, hoặc các vật thể lạ bị bỏ lại trên đường. Hệ thống sẽ tự động phát cảnh báo đến trung tâm chỉ huy, giúp lực lượng chức năng có thể phản ứng ngay lập tức, ngăn chặn nguy cơ tiềm ẩn.
Giám sát và kiểm soát đám đông: Tại các khu vực diễn ra diễu binh, diễu hành và các điểm tập trung đông người, camera AI giúp ước tính số lượng người, phân tích mật độ và luồng di chuyển của đám đông. Điều này cho phép chúng tôi chủ động điều chỉnh các rào chắn, lối đi, và thậm chí điều động thêm lực lượng tại những khu vực có nguy cơ quá tải, tránh tình trạng chen lấn, xô đẩy hay hoảng loạn.
Phát hiện và xử lý sự cố nhanh chóng: Nếu có bất kỳ sự cố nào xảy ra như va chạm giao thông, phương tiện hỏng hóc hay tình huống y tế khẩn cấp, camera AI có thể phát hiện và gửi tín hiệu đến trung tâm chỉ huy chỉ trong vài giây. Nhờ đó, đội ngũ phản ứng nhanh (bao gồm CSGT, y tế, cứu hộ) có thể tiếp cận hiện trường một cách nhanh nhất, giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến toàn bộ sự kiện.
Đồng thời, dữ liệu từ camera AI được tích hợp vào một trung tâm chỉ huy thống nhất, cho phép các lực lượng an ninh (CSGT, Cảnh sát cơ động, Công an khu vực) có một cái nhìn tổng thể về tình hình an ninh, giao thông trên toàn thành phố. Mọi quyết định về điều tiết, phân luồng, hay triển khai lực lượng đều được đưa ra dựa trên dữ liệu thời gian thực, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng và hiệu quả tối đa.
Tóm lại, camera AI đã biến việc giám sát từ một công việc thụ động sang một hệ thống chủ động, thông minh và có khả năng dự báo. Nó không chỉ giúp chúng tôi duy trì trật tự giao thông mà còn là "bộ não" quan trọng trong việc đảm bảo an ninh, an toàn tuyệt đối cho một sự kiện trọng đại như A80, nơi mà mọi rủi ro đều phải được loại bỏ.
Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội.
PV: Để củng cố hệ thống giao thông thông minh tại Thủ đô, cần bổ sung những giải pháp gì? Việc đầu tư hạ tầng kết nối giao thông thông minh đến nay đã đáp ứng được nhu cầu thực tế chưa?
Trung tá, TS Đào Việt Long: Chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu của hành trình này. Khó khăn lớn nhất chính là hạ tầng kết nối. Hiện tại, hạ tầng chưa đồng bộ, còn thiếu các cảm biến, thiếu các hệ thống điều khiển giao thông tự động tại nhiều nút giao. Mặc dù, có hơn 600 camera, nhưng mật độ chưa đủ dày để bao phủ toàn bộ các tuyến đường trọng yếu.
Giải pháp trong thời gian tới là hoàn thiện hạ tầng. Cụ thể, chúng tôi kiến nghị cần có một đề án tổng thể để đầu tư đồng bộ, nâng cấp và mở rộng mạng lưới camera giám sát, tích hợp công nghệ AI sâu hơn nữa. Xây dựng Trung tâm điều hành thông minh: Cần một trung tâm đủ hiện đại để tổng hợp dữ liệu từ mọi nguồn (camera, cảm biến, GPS...) và ra quyết định điều phối giao thông theo thời gian thực. Tăng cường hợp tác: Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị khác như Sở Xây dựng, đơn vị viễn thông... để xây dựng một nền tảng dữ liệu dùng chung. Có thể nói, việc đầu tư hiện tại đã mang lại hiệu quả, nhưng so với nhu cầu thực tế của một siêu đô thị như Hà Nội thì vẫn chưa đáp ứng được.
PV:Liệu việc xây dựng hệ thống giao thông thông minh có khắc phục được tình trạng ùn tắc giao thông diễn biến phức tạp, ùn ứ thường xuyên tại các nút giao thông có mật độ lưu thông lớn?
Trung tá, TS Đào Việt Long: Hệ thống giao thông thông minh là giải pháp cốt lõi để giảm thiểu và giải quyết ùn tắc, nhưng không phải là "cây đũa thần". ITS giúp chúng ta có một cái nhìn tổng quan, phân tích dữ liệu về lưu lượng, mật độ phương tiện theo từng giờ, từng ngày.
Dựa trên dữ liệu đó, chúng ta có thể: Điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu một cách linh hoạt, thay vì chỉ cố định như trước đây. Phân luồng giao thông từ xa khi phát hiện có sự cố. Cảnh báo cho người dân để họ chủ động lựa chọn lộ trình. Tuy nhiên, ùn tắc là hệ quả của nhiều yếu tố khác như hạ tầng chưa hoàn thiện, mật độ dân số và phương tiện tăng cao. Do đó, ITS phải đi kèm với các giải pháp tổng thể khác như phát triển giao thông công cộng, quy hoạch đô thị.
PV:Để xây dựng đô thị thông minh, thì việc đầu tư cơ sở hạ tầng thôi chưa đủ. Thực tế đòi hỏi cả ý thức người dân. Theo đồng chí, người dân cả nước nói chung và Thủ đô nói riêng nên tạo lập những thói quen gì để thích như với sự phát triển này?
Trung tá, TS Đào Việt Long: Tôi hoàn toàn đồng ý. Hạ tầng là phần cứng, ý thức người dân là phần mềm. Một hệ thống hiện đại đến mấy cũng sẽ vô dụng nếu con người không tuân thủ. Tôi mong rằng người dân Thủ đô hãy tạo lập những thói quen sau: Chủ động tuân thủ Luật Giao thông. Thay vì chỉ tuân thủ khi có mặt CSGT, hãy coi việc đó là trách nhiệm của chính mình.
Sử dụng công nghệ: Tận dụng các ứng dụng bản đồ, các kênh thông tin giao thông để chủ động nắm bắt tình hình và lựa chọn lộ trình tối ưu. Tham gia giao thông văn minh: Xếp hàng, nhường đường, không lấn làn, không bóp còi inh ỏi. Đó là những hành động nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn, góp phần tạo nên một văn hóa giao thông hiện đại.
PV: Vâng, xin cảm ơn đồng chí!
Thông tin từ Phòng CSGT Hà Nội, từ 5/9 đến 11/9 CSGT đã xử lý phạt nguội 2.754 trường hợp. Tạm giữ 653 phương tiện, tước GPLX: 64 trường hợp; trừ điểm GPLX là 477 trường hợp. Một số hành vi vi phạm trọng tâm như: Vi phạm nồng độ cồn (trên đường bộ) là 522 trường hợp; vi phạm về tốc độ là 318 trường hợp (trong đó xử lý vi phạm thông qua công tác tuần tra kiểm soát là 117 trường hợp); Chở hàng quá tải trọng là 129 trường hợp; xe ba, bốn bánh tự sản xuất, lắp ráp là 36 trường hợp.
Kết quả xử lý vi phạm đối với lứa tuổi học sinh là 58 trường hợp, tạm giữ 40 phương tiện. Phân tích hành vi vi phạm cho thấy có có tới 16 trường hợp chưa đủ tuổi điều khiển môtô, xe máy; Không chấp hành đèn tín hiệu giao thông là 1 trường hợp; 54 trường hợp vi phạm mũ bảo hiểm; đi ngược chiều là 1 trường hợp và 28 trường hợp vi phạm các lỗi khác.
Phạm Huyền (thực hiện)