Phát triển kinh tế địa phương nhờ biến văn hóa dân tộc thành sản phẩm du lịch

5 giờ trướcBài gốc

Phụ nữ dân tộc Cống ở xã Nậm Khao, huyện Mường Tè (Lai Châu) chú trọng truyền dạy văn hóa cho lớp trẻ. (Ảnh: Trần Văn Hoàng/TTXVN)

Trong giai đoạn 2021-2025, Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” (thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030) đã tạo chuyển biến rõ nét, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy niềm tự hào, ý thức giữ gìn văn hóa truyền thống trong cộng đồng.

Đó là thông tin ông Trịnh Ngọc Chung, Cục trưởng Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chia sẻ tại Hội nghị Cung cấp thông tin cho báo chí về công tác nhân quyền và thông tin đối ngoại, ngày 23/10, tại Hà Nội.

Phát triển kinh tế nhờ văn hóa

Theo ông Trịnh Ngọc Chung, Dự án 6 đã mở ra hướng đi đúng đắn: “Khi văn hóa gắn liền với du lịch, chúng ta không chỉ bảo tồn di sản mà còn phát triển kinh tế từ chính giá trị văn hóa. Ngược lại, du lịch trở thành động lực giúp văn hóa sống động hơn trong đời sống cộng đồng.”

Dự án gồm 19 nhiệm vụ thành phần, triển khai đồng bộ trên phạm vi cả nước, hướng đến mục tiêu: Khôi phục, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống; gắn văn hóa với phát triển du lịch bền vững; nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, đời sống tinh thần của đồng bào; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội và Nghị quyết số 12/NQ-CP của Chính phủ.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các học sinh dân tộc thôn Ahu, xã Tây Giang (Đà Nẵng). (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Về bảo tồn và phục hồi di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, việc tổ chức các lễ hội truyền thống tiêu biểu của các dân tộc thiểu số đã được nghiên cứu, phục dựng và tổ chức bảo tồn; nhiều lễ hội đã được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, góp phần khôi phục bản sắc văn hóa vùng miền. Trong đó nhiều lễ hội như Lễ hội Gầu Tào (H’Mông), Lễ hội Cồng chiêng (Tây Nguyên), Lễ hội Then-Đàn tính (Tày, Nùng, Thái)… trở thành điểm nhấn văn hóa-du lịch đặc sắc.

Việc triển khai Dự án 6 cũng tạo điều kiện xây dựng các mô hình trải nghiệm, tìm hiểu văn hóa đặc thù, mô hình “di sản kết nối” gắn với phát triển du lịch cộng đồng, mô hình xây dựng đời sống văn hóa cơ sở được xây dựng và trở thành sản phẩm du lịch của các địa phương trong khai thác phát triển du lịch.

Các địa phương đã xây mới hoặc cải tạo, trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa-thể thao, nơi gìn giữ bản sắc văn hóa và gắn kết cộng đồng. Các đơn vị thuộc Bộ và địa phương mở nhiều lớp tập huấn, truyền dạy văn hóa phi vật thể, nghiệp vụ du lịch cộng đồng được tổ chức với hơn 16.350 lượt học viên, giúp nâng cao năng lực thực hành, bảo tồn và khai thác giá trị văn hóa tại chỗ.

Ông Trịnh Ngọc Chung, Cục trưởng Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chia sẻ tại Hội nghị Cung cấp thông tin cho báo chí về công tác nhân quyền và thông tin đối ngoại. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

Các điểm du lịch tiêu biểu vùng dân tộc thiểu số được cải tạo, nâng cấp hạ tầng và sản phẩm du lịch, trong đó nhiều điểm đã hình thành mô hình du lịch cộng đồng bền vững, kết hợp bảo tồn văn hóa truyền thống với phát triển sinh kế.

Theo ông Trịnh Ngọc Chung, kết quả trên góp phần quan trọng nâng tỷ lệ 93,8% thôn có nhà sinh hoạt cộng đồng, 66,1% thôn có đội văn hóa, văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Quốc hội đề ra (80% và 50%).

Ông Trịnh Ngọc Chung khẳng định công tác bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số trong giai đoạn 2021-2025 đã tạo chuyển biến tích cực, rõ nét trên nhiều phương diện.

“Dự án 6 góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, tăng cường niềm tự hào, ý thức gìn giữ văn hóa truyền thống trong cộng đồng; nâng cao mức hưởng thụ văn hóa và phát triển du lịch cộng đồng bền vững, gắn văn hóa với sinh kế, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo; khơi dậy tinh thần sáng tạo của nghệ nhân dân tộc, truyền dạy thế hệ trẻ, hình thành lực lượng kế cận trong công tác bảo tồn văn hóa,” ông Chung nêu rõ.

Hướng đi lâu dài cho địa phương

Tại Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh, đây là một trong những nội dung trọng tâm thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

Phụ nữ Mường Hòa Bình gìn giữ vẻ đẹp riêng có của trang phục dân tộc mình. (Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN)

Theo Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy, Dự án 6 đã được bố trí tổng nguồn vốn hơn 3.160 tỷ đồng, gồm vốn đầu tư xây dựng 1.806 tỷ đồng và vốn sự nghiệp 1.354 tỷ đồng. Sau 5 năm triển khai, các mục tiêu và chỉ tiêu cơ bản của chương trình đã hoàn thành, mang lại nhiều thay đổi tích cực về kinh tế, xã hội và văn hóa.

Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh: “Dự án 6 không chỉ dừng ở việc bảo tồn, gìn giữ các giá trị văn hóa, mà đã từng bước chuyển hóa di sản thành động lực kinh tế, giúp tạo sinh kế, tăng thu nhập và cải thiện chất lượng sống cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.”

Theo bà Thủy, văn hóa chính là “mạch nguồn” để phát triển bền vững, và khi được kết nối với du lịch, nó không chỉ làm giàu bản sắc vùng miền mà còn mở ra hướng đi lâu dài cho phát triển kinh tế địa phương.

Tỉnh Lai Châu luôn chú trọng tuyên truyền, vận động Nhân dân các dân tộc trong tỉnh xóa bỏ các hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh. (Ảnh: TTXVN)

Theo định hướng mới, Dự án 6 sẽ được tái cơ cấu với 14 nhóm nhiệm vụ, chia thành hai hướng chính: đầu tư xây dựng (bảo tồn làng, bản văn hóa truyền thống, tu bổ di tích, hình thành điểm đến du lịch tiêu biểu) và hỗ trợ (truyền dạy văn hóa phi vật thể, phát huy lễ hội gắn du lịch, tổ chức ngày hội, quảng bá di sản). Tổng nhu cầu kinh phí cho giai đoạn này ước tính khoảng 5.327 tỷ đồng.

Mục tiêu là chuyển hóa mạnh mẽ hơn nữa các giá trị văn hóa truyền thống thành sản phẩm du lịch đặc trưng, mang bản sắc riêng từng vùng miền, vừa tạo sinh kế ổn định cho người dân, vừa góp phần xây dựng thương hiệu du lịch quốc gia.

“Bảo tồn di sản không phải để giữ nguyên trong quá khứ, mà là để di sản sống cùng hiện tại. Mỗi làng, bản văn hóa được hồi sinh, mỗi lễ hội được phục dựng là một cơ hội để cộng đồng phát triển kinh tế, để văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh nuôi dưỡng tương lai,” Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy khẳng định./.

Tuần "Đại đoàn kết các dân tộc-Di sản Văn hóa Việt Nam" năm nay sẽ diễn ra từ ngày 21 đến 23/11 tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội).

Tuần lễ gồm các hoạt động phong phú: Lễ khai mạc tuần lễ và Ngày hội Văn hóa dân tộc Mường lần thứ II; hội thảo khoa học “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch”; Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc… cùng chuỗi hoạt động giao lưu, trình diễn và giới thiệu sắc màu văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Nổi bật là Chương trình quảng bá, giới thiệu văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế, được thiết kế với ba nội dung chính: Giới thiệu hoạt động văn hóa đặc sắc của các dân tộc; mời khách quốc tế trực tiếp trải nghiệm không gian văn hóa tại các làng dân tộc và thưởng thức ẩm thực vùng miền. Các tiết mục nghệ thuật dân gian như quan họ, xẩm, hát văn-những di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh sẽ do chính các nghệ nhân biểu diễn... mang đến trải nghiệm sinh động và chân thực. Không gian ẩm thực phong phú, đậm bản sắc vùng miền giúp bạn bè quốc tế hiểu hơn về chiều sâu văn hóa Việt qua món ăn, phong tục và sự thân tình trong giao tiếp của người Việt.

Dự kiến, chương trình sẽ đón khoảng 250-300 khách quốc tế gồm đại diện các đại sứ quán, cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế và trung tâm văn hóa nước ngoài tại Hà Nội.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/phat-trien-kinh-te-dia-phuong-nho-bien-van-hoa-dan-toc-thanh-san-pham-du-lich-post1072218.vnp