Tối ưu dòng lưu chuyển hàng hóa
Trung tâm logistics đóng vai trò then chốt trong việc tối ưu hóa dòng lưu chuyển hàng hóa, tài chính và thông tin, góp phần tăng hiệu quả cho nền kinh tế. Ngay từ năm 2015, logistics đã được xếp vào nhóm ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và hưởng nhiều ưu đãi theo quy định pháp luật.
Phát triển các trung tâm logistics tạo thuận lợi cho hàng hóa xuất khẩu, nâng sức cạnh tranh. Ảnh: Quang Vinh
Xác định chiến lược đưa logistics thành nhân tố thiết yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bà Trương Thị Mùi - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Logistics quốc tế Bắc Giang cho biết, các trung tâm logistics đang đáp ứng được kỳ vọng của các doanh nghiệp (DN) cũng như các đối tác, khách hàng. Dù vậy, song song với quy hoạch về vị trí, rất cần có hoạch định về tính năng để các trung tâm không có sự trùng lặp, phát huy được tối đa những thế mạnh về vị trí và khu vực, tập trung phục vụ những nhóm đối tượng khách hàng khác nhau.
“Định hướng của DN sẽ phải đa dạng hóa trong giải pháp, từ đó cung cấp ra thị trường những phương án đảm bảo không chỉ là cung cấp dịch vụ logistics, cao hơn là tầm nhìn khái quát hóa để có thể kết nối các đầu mối có nhu cầu sử dụng, từ đó mang lại giá trị chung cho thị trường và cho riêng các DN” - bà Mùi thông tin.
Chia sẻ về vai trò của trung tâm logistics ông Hoàng Đình Kiên -Tổng Giám đốc Công ty CP Tiếp vận Hòa Phát (Hòa Phát Logistics) nhấn mạnh, các trung tâm cần có vị trí và vai trò chiến lược để dẫn dắt thị trường, từ đó quyết liệt hơn trong việc thực hiện chức năng, vai trò của mình.
“Thực tế lâu nay các DN vẫn đang đón chờ để tạo thành các trung tâm logistics. Với những biến động của thương mại quốc tế, DN kỳ vọng các trung tâm logistics có quy mô và vị trí chiến lược với chức năng, vai trò điều tiết hợp lý hơn đối với thị trường. Trung tâm logistics phải là cầu nối để điều tiết được luồng hàng với hệ thống dịch vụ tốt nhất cho khách hàng” - ông Kiên nhìn nhận.
Lời giải để phát triển đồng bộ
Theo bà Đặng Hồng Nhung - Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), trong hơn 10 năm trở lại đây, số lượng trung tâm logistics tại Việt Nam đã tăng lên gấp 10 lần, quy mô cũng như phạm vi phân bổ của các trung tâm logistics trong nước đã và đang ngày càng mở rộng, đặc biệt có sự chuyển đổi từ trung tâm logistics truyền thống sang hiện đại, áp dụng công nghệ 4.0. Tuy nhiên, bà Nhung cũng thừa nhận, sự phát triển trung tâm logistics còn bộc lộ một số hạn chế nhất định. Đặc biệt trong công tác thu hút đầu tư và phát triển hệ thống trung tâm còn gặp nhiều khó khăn. Cùng với đó, các quy định về cơ chế quản lý và chính sách liên quan đến phát triển trung tâm còn thiếu và chưa cụ thể.
“Mặc dù đã có các định hướng phát triển trung tâm logistics, tuy nhiên quy định như thế nào là trung tâm logistics, hay phân hạng trung tâm cũng như các tiêu chí đối với với trung tâm như thế nào thì hiện tại vẫn chưa có” - bà Nhung nói đồng thời nêu quan điểm, đây là bài toán cần lời giải từ các cơ quan quản lý nhà nước trong thời gian tới, để hệ thống trung tâm logistics Việt Nam phát triển nhanh và mạnh hơn. Nhất là khi các trung tâm hiện có vai trò vô cùng quan trọng, tối ưu các dòng lưu thông về hàng hóa, tài chính và thông tin.
“Các trung tâm logistics được coi là mô hình hiệu quả trong kết nối và tiêu thụ hàng hóa, là cầu nối liên kết các ngành kinh tế, địa phương và các vùng. Logistics được ví như mạch máu của nền kinh tế quốc dân, có vai trò kết nối, hỗ trợ và thúc đẩy các ngành kinh tế. Để thực hiện sứ mệnh phát triển các trung tâm logistics, một trong những giải pháp quan trọng là phải phát triển đồng bộ hệ thống quốc gia, nằm trong hệ thống hạ tầng logistics chung” - bà Nhung nhấn mạnh.
Bà Nhung cũng cho biết, Bộ Công thương đang hoàn thiện Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam giai đoạn 2025 – 2035, tầm nhìn đến 2050. Bộ cũng đang nghiên cứu xây dựng một cơ chế riêng cho trung tâm logistics, trong đó bao gồm tiêu chí, phân loại, định danh và các ưu đãi cụ thể để các địa phương có căn cứ thu hút đầu tư.
Nhiều ý kiến cho rằng, khi có một hệ thống giao thông vận tải đồng bộ, các trung tâm logistics sẽ là một yếu tố quan trọng nhằm thực hiện các chức năng từ cơ bản đến nâng cao, như lưu trữ, xếp dỡ hàng hóa, phân loại hàng hóa... từ đó tạo ra và tăng thêm giá trị gia tăng.
Giới chuyên gia cũng kỳ vọng Việt Nam sẽ sớm hình thành một hệ sinh thái logistics toàn diện, nơi các trung tâm có sự phân vai rõ ràng, tránh chồng lắp chức năng, từ đó tạo thành một mạng lưới vận hành thông suốt từ cửa khẩu, cảng biển đến vùng sản xuất và tiêu thụ. Để làm được điều đó, ngoài sự vào cuộc của cơ quan quản lý, chính quyền địa phương, thì các trung tâm logistics cũng cần chủ động tái cấu trúc, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thị trường và đối tác quốc tế.
An Bình