Có lẽ điều nguy hiểm hơn cả những thiệt hại tài chính đối với người ủng hộ là đồng memecoin của Trump cũng có thể trở thành một kênh mới cho hối lộ. Ảnh: Bloomberg.
Chỉ 3 ngày trước khi trở lại Nhà Trắng, Donald Trump đã thực hiện một "phép thuật" trong giới tiền mã hóa. Hành động này có thể chỉ vài thao tác trên bàn phím, nhưng đã tạo ra một khối tài sản khổng lồ từ con số 0.
Trên mạng xã hội Truth Social, ông viết: "Meme chính thức mới của Trump đã ra mắt! Đã đến lúc ăn mừng mọi thứ chúng ta đại diện: chiến thắng!".
Đó là thông báo khởi đầu cho sự ra đời của đồng tiền mã hóa TRUMP memecoin. Đây là một loại tiền mã hóa mang tính chất hài hước, thường không có giá trị sử dụng cụ thể ngoài mục đích đầu cơ tài chính. Giá trị của các đồng tiền này thường dao động mạnh dựa trên sự thay đổi cảm xúc của công chúng.
Để Trump làm giàu, ai đó khác phải trả giá
Ngay sau thông báo, giá trị của TRUMP memecoin tăng vọt, dù nhiều người hoài nghi rằng tài khoản của Trump có thể đã bị hack vì thông báo nghe quá khó tin. Đến ngày hôm sau, 20% tổng số TRUMP memecoin được phát hành ra thị trường đã đạt giá trị lên tới 14 tỷ USD.
Đến ngày 18/1, Đệ nhất phu nhân Melania Trump cũng ra mắt đồng tiền mã hóa của riêng mình. Hiện tại, số MELANIA coin đang lưu hành có giá trị gần 1 tỷ USD.
Nhờ vào lượng lớn đồng TRUMP coin được giữ lại bởi các tổ chức liên kết với Trump, vị tổng thống Mỹ sắp tái đắc cử bỗng nhiên sở hữu một khối tài sản tiền mã hóa với giá trị lý thuyết hơn 50 tỷ USD. Theo tính toán của Axios, đồng memecoin này chiếm gần 90% tổng tài sản ròng của Trump.
Một số người trong cộng đồng tiền mã hóa ca ngợi khả năng biến danh tiếng thành khối tài sản mã hóa của gia đình Trump. Nhưng không ít người chỉ ra các vấn đề đạo đức phức tạp đằng sau. Bởi, để Trump làm giàu, ai đó khác phải trả giá.
“Memecoin thực chất là một trò chơi PvP (người chơi đối đầu người chơi). Người này thắng thì người kia thua”, Azeem Khan, nhà đồng sáng lập blockchain Morph và đối tác đầu tư tại quỹ mạo hiểm Foresight Ventures, nhận định.
Một số người ủng hộ tiền mã hóa đã ăn mừng việc gia đình Trump tham gia vào thị trường memecoin.
Trong trường hợp này, những người ủng hộ Trump có thể sẽ là những người gánh chịu thiệt hại. Christopher Bendiksen, nhà nghiên cứu tại công ty quản lý tài sản mã hóa CoinShares, gọi đây là hành vi “hoàn toàn phi đạo đức”.
Ông nói: “Biết rằng một số lượng lớn người ủng hộ sẽ mất tiền và số tiền đó sẽ chảy vào túi bạn, đặc biệt khi bạn đang giữ cương vị Tổng thống Mỹ”.
Theo Wired, 80% số TRUMP memecoin chưa được phát hành thuộc về 2 tổ chức liên quan đến Trump: CIC Digital LLC - đơn vị từng bán giày thể thao, NFT và các sản phẩm khác mang thương hiệu Trump và Fight Fight Fight LLC, một tổ chức mới được thành lập vào tháng 1.
Theo trang web chính thức, các tổ chức này sẽ nhận được số coin dần dần trong vòng 3 năm, tạo doanh thu thông qua “hoạt động giao dịch”. Đây là một cách nói bóng bẩy cho việc bán đồng tiền mã hóa ra thị trường.
Về lý thuyết, khi số lượng coin được phát hành tăng lên và có các giao dịch bán lớn, giá trị đồng coin sẽ giảm do nguồn cung tăng mà không có sự thay đổi trong nhu cầu. Trong khi các tổ chức của Trump thu lợi từ việc bán token, các nhà đầu tư - phần lớn có thể là những người ủng hộ trung thành của ông - sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất giá trị tài sản.
Không ai có thể ngăn cản Trump trong giới tiền số
Jacob Silverman, đồng tác giả cuốn sách Easy Money: Cryptocurrency, Casino Capitalism, and the Golden Age of Fraud, chỉ ra rằng cách phân phối TRUMP memecoin có dấu hiệu của một “chiêu trò bơm thổi và bán tháo (pump-and-dump) kinh điển”.
Đây là hình thức mà người phát hành nắm giữ lượng lớn token, quảng bá dự án để đẩy giá, sau đó bán tháo, khiến giá giảm mạnh và gây tổn thất lớn cho các nhà đầu tư khác.
“Nếu 80% token được người nội bộ nắm giữ, nguy cơ nó sẽ bị bán tháo ra công chúng hoặc xảy ra một đợt bán lớn là rất cao. Đây là một cảnh báo đỏ khổng lồ. Thật không may, sẽ có những người mất trắng”, ông nói.
Trên thực tế, quyết định phát hành đồng memecoin của Melania Trump có vẻ như đã gây thiệt hại cho các nhà đầu tư đồng TRUMP, ngay cả khi chưa có bất kỳ cáo buộc bơm thổi và bán tháo nào. Sau khi đồng MELANIA ra mắt, giá của đồng TRUMP đã giảm 50%.
Hàng loạt đồng memecoin không chính thức lấy cảm hứng từ Trump, như MAGA, MAGA Hat, Doland Tremp và Super Trump, cũng lao dốc. Trong chiến dịch bầu cử năm 2024, các đồng memecoin chính trị được sử dụng như một cách để đặt cược vào kết quả bầu cử và thể hiện ủng hộ cho một ứng cử viên cụ thể, tăng giảm theo các sự kiện trong chiến dịch.
Nhưng sự ra đời của TRUMP memecoin đã vô tình gây tổn thất cho những nhà đầu tư mua các đồng tiền này để ủng hộ Trump.
Quyết định phát hành đồng memecoin của Melania Trump có vẻ như đã gây thiệt hại cho các nhà đầu tư đồng TRUMP. Ảnh: Bloomberg.
Steven Steele, giám đốc marketing cho token MAGA, gọi đây là một hành vi “kiếm tiền trắng trợn”. Ông tuyên bố trong một video trên X: “Tôi không nghĩ điều này phù hợp với vị trí Tổng thống Mỹ”.
Hơn cả những mất mát tài chính, TRUMP memecoin có thể trở thành một kênh mới để hối lộ, Silverman cảnh báo. Việc các cá nhân hoặc tổ chức đầu tư lớn vào đồng tiền mã hóa mà Trump nắm giữ phần lớn, qua đó đẩy giá trị tăng lên, có thể giúp họ giành được thiện cảm từ tổng thống mà không cần giao dịch trực tiếp.
“Đây là một dạng ảnh hưởng và đòn bẩy mà chúng ta chưa từng thấy trước đây”, ông nhận định.
Sự ra mắt TRUMP memecoin đánh dấu bước phát triển mới trong mối quan hệ của Trump với tiền mã hóa. Dù trong nhiệm kỳ đầu, ông từng gọi Bitcoin là một “trò lừa đảo”. Nhưng trước cuộc bầu cử năm 2024, thái độ Trump thay đổi hoàn toàn. Khi nhận được sự ủng hộ từ các nhân vật trong ngành tiền mã hóa và hàng trăm triệu USD đóng góp cho các siêu PAC ủng hộ crypto, ông tự quảng bá mình là “tổng thống tiền mã hóa”.
Tại một hội nghị ở Nashville, Tennessee vào tháng 7/2024, Trump hứa sẽ biến Mỹ thành “thủ đô crypto của hành tinh” và thành lập một “kho dự trữ Bitcoin quốc gia” nếu tái đắc cử. Đến tháng 9, gia đình Trump ra mắt doanh nghiệp tiền số mới mang tên World Liberty Financial, được quảng bá như một cách để “làm tài chính vĩ đại trở lại”. Tuy nhiên, dịch vụ cụ thể của tổ chức này vẫn chưa được tiết lộ.
World Liberty Financial đã vấp phải sự hoài nghi từ một số thành viên trong ngành công nghiệp tiền mã hóa. Họ lo ngại rằng dự án này có thể dẫn đến thiệt hại cho nhà đầu tư và gây tổn hại lâu dài đến danh tiếng nếu thất bại. Logic tương tự cũng áp dụng cho memecoin TRUMP.“Nếu nó đổ bể, tác động tiêu cực sẽ rất lớn vì sự chú ý của truyền thông”, Bendiksen cảnh báo.
Dù vậy, không có gì ngăn Trump thử nghiệm ranh giới của ngành này, đặc biệt khi ông đang chuẩn bị cải tổ Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC). “Ở một khía cạnh nào đó, ông ấy giống như một doanh nhân tiền số. Chỉ có điều, ông ấy là tổng thống”, Silverman kết luận.
Thúy Liên