Phiên tòa không mong muốn

một giờ trướcBài gốc

Đây là một trong những vụ án điển hình về hành vi tổ chức cho tàu cá, thuyền viên của Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, vi phạm nghiêm trọng các quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Hậu quả từ sự liều lĩnh

Trong phòng xử án, hai bị cáo Phạm Tiên (44 tuổi), ở tổ dân phố Thạnh Đức 2, phường Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi và Nguyễn Văn Long (49 tuổi), ở ấp Phước Thắng, xã Long Hải, TP.Hồ Chí Minh được dẫn giải ra trước vành móng ngựa.

Phiên tòa có sự tham dự của hơn 60 người là lãnh đạo các địa phương ven biển và ngư dân; được truyền hình trực tuyến đến tòa án nhân dân hai cấp các tỉnh thuộc địa hạt thẩm quyền tư pháp phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Đà Nẵng, và truyền hình trực tuyến đến các địa phương để tuyên truyền cho ngư dân.

Hội đồng xét xử tuyên mức án cho các bị cáo.

Theo bản cáo trạng, vào ngày 10/8/2024, tàu cá mang số hiệu QNg 94909TS và QNg 94990TS, do ông Phạm Tiên làm chủ tàu, đi hành nghề trên biển và neo đậu phía ngoài Cảng Tiên Sa (TP.Đà Nẵng). Sau khi chuẩn bị nhiên liệu và nhu yếu phẩm, ông Phạm Tiên không làm thủ tục xuất bến nhưng lại cho 2 tàu cá ra vùng biển Quảng Trị để khai thác.

Lúc này, ông Phạm Tiên là thuyền trưởng tàu cá QNg 94990 TS, còn tàu cá QNg 94909 TS thì giao ông Nguyễn Văn Long làm thuyền trưởng. Khi đến vùng biển tỉnh Quảng Trị hành nghề nhưng không hiệu quả, nên ông Phạm Tiên chủ mưu đưa 2 tàu và tất cả thuyền viên trên tàu sang vùng biển Trung Quốc khai thác.

Trên tàu cá do ông Phạm Tiên làm thuyền trưởng có 13 thuyền viên và tàu cá do Nguyễn Văn Long làm thuyền trưởng có 3 thuyền viên. Trước khi đi, ông Phạm Tiên và Nguyễn Văn Long không làm thủ tục xuất bến, không làm thủ tục xuất cảnh cho các thuyền viên và chủ động ngắt nguồn điện của các thiết bị giám sát hành trình.

Đến ngày 30/8/2024, khi 2 tàu cá đang ở vùng biển của Trung Quốc thì tàu QNg 94990TS do ông Tiên điều khiển bất ngờ va chạm với tàu hàng nước ngoài, bị lật úp, khiến tất cả ngư dân trên tàu bị rơi xuống biển. Tàu hàng đã vớt được 9 người, còn 4 người không tìm thấy.

Sau khi tìm kiếm các nạn nhân không có kết quả, ông Nguyễn Văn Long đã điều khiển tàu QNg 94909TS chở số thuyền viên về Cảng Thọ Quang (TP.Đà Nẵng) trình báo vụ việc.

Các bị cáo Phạm Tiên và Nguyễn Văn Long nghe Hội đồng xét xử tuyên án.

Hành vi của bị can Phạm Tiên đủ yếu tố cấu thành tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”, quy định tại điểm a, khoản 3, Điều 348 Bộ luật Hình sự. Hành vi của bị can Nguyễn Văn Long đủ yếu tố cấu thành tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép", quy định tại khoản 1, Điều 348 Bộ luật Hình sự. Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Phạm Tiên 5 năm tù giam, Nguyễn Văn Long 2 năm tù (cho hưởng án treo).

Lời cảnh tỉnh cho ngư dân

Ông Phạm Tiên bật khóc khi nói lời sau cùng: “Đây là bài học lớn nhất của cuộc đời bị cáo. Sự liều lĩnh của mình không những dẫn đến tai nạn thương tâm cho anh em, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh của đất nước trong nỗ lực chống khai thác IUU. Bị cáo mong rằng, tất cả ngư dân khác hãy lấy sự việc đau lòng này làm bài học cảnh tỉnh, tuyệt đối tuân thủ pháp luật khi ra khơi đánh bắt hải sản”.

Sau phần tuyên án, Chủ tọa, Thẩm phán Nguyễn Minh Thành đã truyền tải thông điệp đến cộng đồng ngư dân và các địa phương ven biển. Vụ án này là lời cảnh tỉnh các ngư dân phải tuân thủ các quy định của Nhà nước trong việc khai thác hải sản trên vùng biển Việt Nam, cũng như vùng biển quốc tế mà Nhà nước cho phép; phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định quốc tế trong việc đánh bắt, khai thác hải sản.

Đồng thời, chấp hành các quy định trong khai thác hải sản, các quy định trong việc xuất nhập cảnh trên biển, tôn trọng chủ quyền quốc gia trên biển của các nước lân cận.

"Sau vụ xét xử này, chúng tôi mong muốn, từ nay về sau chỉ còn các phiên tòa giả định để phục vụ công tác tuyên truyền chống khai thác IUU. Không còn ngư dân, chủ tàu nào phải đứng trước tòa để nhận hình phạt như vụ án đau lòng này”.
Chủ tọa, Thẩm phán NGUYỄN MINH THÀNH

Theo Luật sư Trần Hoàng Anh - Trưởng Văn phòng Luật sư Tấn Quốc Phạm, Chi nhánh Quảng Ngãi (Đoàn Luật sư TP.Hồ Chí Minh), Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản. Theo đó, có các hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, hành vi xuất cảnh đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam; người nước ngoài có hành vi đưa tàu cá khai thác thủy sản trái phép tại vùng biển Việt Nam bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 347 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì bị phạt tiền từ 5 đến 50 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh để đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam, bị phạt tù từ 1 năm - 15 năm. Ngoài ra, bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1- 5 năm.

Hành vi tổ chức, môi giới cho người khác đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản ở ngoài vùng biển Việt Nam, sau đó ngư dân, thành viên tàu cá trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép, bị phạt tù từ 1 - 15 năm. Ngoài ra, có thể bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm...

Xử phạt gần 690 tàu cá vi phạm
Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng trong tỉnh đã xử lý 1.842 lượt tàu cá vi phạm mất kết nối hoặc vượt ranh giới cho phép, xử phạt 759 lượt tàu cá. Trong đó, có 15 tàu với 127 ngư dân vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Xử lý 686 tàu cá vi phạm hành chính, với tổng số tiền xử phạt gần 41 tỷ đồng; khởi tố 2 vụ án hình sự.

Để bảo vệ nguồn lợi thủy sản, giữ gìn hình ảnh quốc gia, nhằm sớm gỡ "thẻ vàng" IUU và tránh những tổn thất về sinh mạng, tài sản không đáng có, ngư dân cần phải tuân thủ các quy định pháp luật khi hành nghề trên biển. Trong đó, xem việc chống khai thác IUU không chỉ nghĩa vụ pháp lý, mà còn là trách nhiệm cho một nghề cá an toàn, hợp pháp và bền vững.

Bài, ảnh: ÁI KIỀU

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/phien-toa-khong-mong-muon-69918.htm