Đại hội do đồng chí Đỗ Văn Chiến - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam điều hành.
Đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tại Đại hội. (Ảnh: Minh Hiển)
Tham gia phiên họp có 346 đại biểu thay mặt cho hơn 5.000 đảng viên thuộc Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương.
Trong phiên trù bị, các đại biểu đã biểu quyết nhất trí thông qua danh sách thành viên Đoàn Chủ tịch, Đoàn Thư ký cùng Ban Kiểm tra tư cách đại biểu. Đồng thời, Đại hội cũng phê chuẩn chương trình nghị sự, nội quy sinh hoạt và quy chế làm việc.
Các đại biểu tham dự phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. (Ảnh: Minh Hiển)
Đồng chí Nguyễn Thái Học - Phó Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương - đã trình bày báo cáo tổng hợp các ý kiến đóng góp vào dự thảo các văn kiện sẽ được trình tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Theo đồng chí Nguyễn Thái Học, thực hiện chỉ đạo từ Bộ Chính trị về việc thu thập ý kiến góp ý cho các dự thảo văn kiện Đại hội XIV, Đảng ủy MTTQ và các đoàn thể Trung ương đã tổ chức đa dạng các hoạt động như thảo luận tập thể, hội nghị chuyên đề, hội thảo nghiên cứu và các buổi sinh hoạt chính trị. Sau khi tổng hợp, các ý kiến phản ánh rõ nét tinh thần trách nhiệm cao, sự quan tâm sâu sắc cùng trí tuệ chung của cán bộ, đảng viên, đoàn viên và hội viên trong toàn Đảng bộ.
Đồng chí Nguyễn Thái Học, Phó Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến tham gia vào dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Phó Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương nhấn mạnh: “Quá trình góp ý đã tạo nên không khí sinh hoạt chính trị sôi nổi, dân chủ, thể hiện lòng tin, trách nhiệm của cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng. Các ý kiến góp ý tập trung đánh giá thành tựu, hạn chế trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; phân tích bối cảnh trong nước, quốc tế; đề xuất bổ sung nhiều nội dung quan trọng vào dự thảo các văn kiện”.
Theo Phó Bí thư Nguyễn Thái Học, đa số ý kiến đều đồng thuận rằng các văn kiện được soạn thảo kỹ lưỡng, mang tính khoa học cao, kết hợp giữa tính khái quát và chi tiết cụ thể, phản ánh toàn diện các thành tựu, kết quả cùng những tồn tại, hạn chế trong mọi lĩnh vực công tác. Cấu trúc văn kiện được sắp xếp hợp lý, với văn phong chính luận ngắn gọn, rõ ràng, dễ tiếp cận, thể hiện rõ trí tuệ, bản lĩnh chính trị và khát vọng xây dựng đất nước thịnh vượng, hạnh phúc. Điều này tạo nền tảng cho sự thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận rộng rãi trong xã hội.
Các ý kiến còn ghi nhận văn kiện đã làm nổi bật ba yếu tố then chốt: Bảo đảm tính thống nhất, logic chặt chẽ từ quan điểm, mục tiêu đến phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp; Đánh giá toàn diện, khách quan thành tựu và hạn chế; Đề ra định hướng phát triển mới với 4 trụ cột đột phá: khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo; hội nhập quốc tế sâu rộng; phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng; đổi mới xây dựng và thi hành pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
Về các đóng góp cụ thể cho dự thảo Báo cáo chính trị, đồng chí Nguyễn Thái Học cho biết, đối với chủ đề và phương châm Đại hội, các ý kiến đều đánh giá cao việc chủ đề đã thể hiện khát vọng, ý chí và tầm nhìn chiến lược của toàn Đảng, toàn dân. Tuy vậy, một số đề xuất cần diễn đạt ngắn gọn hơn, tăng tính kêu gọi mạnh mẽ; bổ sung cụm từ "toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta" để nhấn mạnh tính toàn diện; làm nổi bật tinh thần "tự lực, tự cường"; và thêm yếu tố "Trách nhiệm" vào phương châm để khẳng định quyết tâm hành động cụ thể.
Đoàn Chủ tịch điều hành đại hội. Ảnh: MTTQ
Về phần đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII, các ý kiến thể hiện sự đồng tình cao, khẳng định văn kiện đã bao quát đầy đủ các thành tựu trên lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng - an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đặc biệt, nhấn mạnh những chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng cùng cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và tiêu cực, góp phần củng cố niềm tin trong nhân dân.
Ngoài ra, nhiều đóng góp đề nghị cần phân tích sâu hơn về bối cảnh quốc tế phức tạp, các tác động tiêu cực từ đại dịch, xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu, già hóa dân số và sự bùng nổ của khoa học công nghệ; cũng cần làm rõ hơn thành tựu trong ngoại giao đa phương, ngoại giao vaccine, cùng vai trò ngày càng nổi bật của Việt Nam trên trường quốc tế.
Nhiều ý kiến còn nhấn mạnh cần đánh giá kỹ lưỡng hơn các hạn chế như: Cải cách thể chế còn chậm trễ, phân cấp phân quyền thiếu đồng bộ; tâm lý né tránh trách nhiệm trong đội ngũ cán bộ; chất lượng tăng trưởng chưa bền vững; năng suất lao động thấp; giáo dục và y tế vẫn tồn tại nhiều bất cập; công tác cán bộ chưa đáp ứng nhu cầu. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ yếu tố chủ quan, đặc biệt là trách nhiệm của cấp quản lý và sử dụng cán bộ.
Về bài học kinh nghiệm, các đóng góp đề xuất cần nhấn mạnh việc duy trì ổn định chính trị - xã hội như điều kiện tiên quyết; kiên định thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; tăng cường kiểm tra, giám sát; phát huy vai trò gương mẫu và trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu.
Đối với quan điểm và mục tiêu phát triển, các ý kiến đồng tình với nội dung đã nêu, đồng thời đề nghị nhấn mạnh dự báo tình hình thế giới, nhận diện thách thức mới như trí tuệ nhân tạo, biến đổi khí hậu, an ninh phi truyền thống và nguy cơ tụt hậu. Cần khẳng định mạnh mẽ hơn vai trò của kinh tế tư nhân như động lực quan trọng; coi pháp luật là công cụ điều hành, kiểm soát và thúc đẩy phát triển; đồng thời nâng cao vị trí trung tâm của giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trong giai đoạn mới.
Các đại biểu thuộc đoàn Đảng ủy Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tham dự Đại hội.
Về định hướng phát triển từ 2026 đến 2030, nhiều ý kiến đề xuất cần làm rõ yêu cầu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế; phát triển văn hóa và con người; xây dựng nền giáo dục hiện đại, hội nhập; thúc đẩy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo cùng chuyển đổi số; đảm bảo an sinh xã hội; quản lý và bảo vệ tài nguyên, ứng phó biến đổi khí hậu; củng cố quốc phòng - an ninh; mở rộng đối ngoại và hội nhập quốc tế; phát huy dân chủ cùng đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn Đảng; đồng thời xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm và khâu đột phá chiến lược.
Về đóng góp cho dự thảo Báo cáo tổng kết 40 năm đổi mới, các ý kiến đánh giá cao văn kiện này vì mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, khẳng định 40 năm đổi mới là giai đoạn lịch sử quan trọng, giúp đất nước vượt qua khủng hoảng, từ một quốc gia nghèo nàn, kém phát triển trở thành nước có thu nhập trung bình, hội nhập quốc tế sâu rộng hơn, với vị thế và uy tín quốc tế không ngừng được nâng cao.
Trong phần lý luận, hầu hết ý kiến thống nhất với nhận định rằng Đảng đã dần phát triển và hoàn thiện nhận thức về chủ nghĩa xã hội cùng con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam, làm rõ hơn mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, đề xuất bổ sung quá trình điều chỉnh nhận thức lý luận để thấy rõ sự thay đổi tất yếu, phù hợp với quy luật khách quan, cùng việc tổng kết tầm quan trọng của các mối quan hệ trong tiến trình đổi mới.
Về thực tiễn, báo cáo đã phản ánh các thành tựu nổi bật như tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu, mở rộng quan hệ đối ngoại; tiến bộ trong văn hóa - xã hội, cải thiện đời sống nhân dân; thành tựu quốc phòng - an ninh, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị cần đánh giá trong bối cảnh so sánh với các nước khu vực và các quốc gia có điều kiện tương đồng để làm rõ yêu cầu phát triển và tăng tính thuyết phục.
Về hạn chế, các đóng góp nhấn mạnh việc đổi mới thể chế chưa đồng bộ, chất lượng nhân lực chưa cao, giáo dục - đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu, trách nhiệm giải trình chưa rõ ràng, cùng sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống ở một bộ phận cán bộ, đảng viên.
Về nguyên nhân, bao gồm cả khách quan và chủ quan, nhưng chủ quan là chính. Nguyên nhân cốt lõi nằm ở năng lực lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện còn hạn chế, một số chính sách chưa phù hợp, chưa khai thác hết tiềm năng và lợi thế quốc gia. Cần chỉ rõ nguyên nhân chính yếu để có giải pháp khắc phục hiệu quả. Đối với bài học kinh nghiệm và định hướng tương lai, hầu hết ý kiến đồng tình với đánh giá chung và năm bài học đã rút ra.
Về định hướng giai đoạn tới, cần làm sâu sắc hơn năm trục đột phá: Hoàn thiện thể chế; Phát triển giáo dục - đào tạo; Thúc đẩy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Xây dựng hạ tầng đồng bộ, hiện đại; Xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao.
Đối với đóng góp vào dự thảo Báo cáo 15 năm thi hành Điều lệ Đảng, đồng chí Nguyễn Thái Học cho hay, các ý kiến thống nhất rằng công tác quán triệt và triển khai Điều lệ Đảng đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần củng cố đoàn kết, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đa số đóng góp nhất trí không sửa đổi Điều lệ Đảng tại Đại hội XIV, mà giao cho Ban Chấp hành Trung ương khóa XIV tiếp tục nghiên cứu, tổng kết và đề xuất bổ sung, sửa đổi vào thời điểm phù hợp.
Đại biểu biểu quyết thông qua Chương trình, Nội quy, Quy chế làm việc của Đại hội. (Ảnh: Minh Hiển)
Tại Đại hội có 346 đại biểu đại diện cho hơn 5.000 đảng viên của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, tham luận của đồng chí Phạm Ngọc Linh đã thể hiện quyết tâm của một trong những lực lượng tinh hoa nhất của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ trong việc xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Chiều 22/9, Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 tiến hành thảo luận tại tổ góp ý vào các Văn kiện trình Đại hội và dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam phát biểu định hướng phiên thảo luận.
Chủ trì tổ thảo luận số 1 có đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; đồng chí Bùi Quang Huy, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Bí thư Thứ nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
Dự phiên thảo luận có đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.
“Đại biểu cần thẳng thắn nhận định Nghị quyết đã đưa ra cơ chế, lộ trình, biện pháp để nhanh chóng cụ thể hóa thành chương trình hành động và kế hoạch công tác hằng năm chưa? Đại biểu cần góp ý để bảo đảm nghị quyết không dừng ở định hướng mà đi thẳng vào cuộc sống”, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà gợi mở và cho rằng, từ nội dung dự thảo Nghị quyết, đại biểu cũng tập trung thảo luận vào nội dung Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội để làm rõ tính khả thi, xác định rõ nội dung công việc, lộ trình thực hiện và đề xuất bổ sung những giải pháp cụ thể để Nghị quyết đi vào cuộc sống, gắn với thực tiễn từng cơ quan, đơn vị, lĩnh vực công tác.
Phó Chủ tịch Hội người Cao tuổi Việt Nam Trương Xuân Cừ phát biểu tại Tổ thảo luận
Thảo luận tại tổ, Phó Chủ tịch Hội người Cao tuổi Việt Nam Trương Xuân Cừ bày tỏ sự đồng tình với dự thảo báo cáo chính trị.
Đồng chí Trương Xuân Cừ đề cập đến Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân và lời phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm nói rất mong muốn phát triển mô hình viện dưỡng lão chăm sóc người già như học sinh, sáng đón đi, chiều đưa về tại hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai 4 nghị quyết mới của Bộ Chính trị vừa qua.
Bày tỏ rất tâm đắc với mô hình này, đồng chí Trương Xuân Cừ nêu rõ, Việt Nam hiện có 17 triệu người cao tuổi, tuy nhiên số người được chăm sóc tại các cơ sở chăm sóc mới gần 12.000 người (tương đương 0,7%) là rất thấp so với một đất nước có thu nhập trung bình và mục tiêu vì con người đang được Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm. Chính vì vậy, các hoạt động chăm sóc, nâng tỉ lệ chăm sóc người cao tuổi vào ban ngày để người cao tuổi sống vui, sống khỏe, sống có ích, là hết sức cần thiết.
Đồng chí Trương Xuân Cừ cho biết, hiện nay có 3 hình thức chăm sóc người cao tuổi: Nội trú, ban ngày và chăm sóc tại gia đình, trong đó hình thức chăm sóc bán trú là phổ biến, thu hút nhiều người cao tuổi tham gia; đồng thời đề nghị cần nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách, vận động nguồn lực xã hội hóa, tăng cường các cơ sở chăm sóc ban ngày cho người cao tuổi. Phấn đấu đến năm 2045 nâng lên 10% người cao tuổi được chăm sóc ban ngày (170.000 người), thực hiện mục tiêu người cao tuổi sống vui, khỏe, có ích.
Bên cạnh đó, đồng chí cũng đề xuất cần có chính sách để phát triển thêm các doanh nghiệp do người cao tuổi làm chủ; có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện cho người cao tuổi thì việc phát huy, đóng góp về kiến thức, kinh nghiệm của người cao tuổi...
Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra trong hai ngày 22-23/9/2025. Đây là đại hội đầu tiên kể từ khi Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương được thành lập theo Quyết định số 245-QĐ/TW ngày 24-1-2025 của Bộ Chính trị.
Đoàn đại biểu của Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam gồm 28 đồng chí. Đồng chí Phan Xuân Dũng - Ủy viên BCH Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch VUSTA làm trưởng đoàn.
Bảo Loan