Phim 'Mang mẹ đi bỏ': 'Dìm hàng' Việt Nam, đề cao Hàn Quốc?

4 giờ trướcBài gốc

Cảnh trong phim "Mang mẹ đi bỏ"

Có vẻ như hành vi hi hữu mà phim đặt ra đã vượt khỏi phạm vi câu chuyện cá nhân? Có những cảnh đời bĩ cực đến nỗi điều kiện Việt Nam không thể "chứa chấp" nổi?!

Sứ mệnh quảng cáo

Nhưng xem phim sẽ thấy ngay ngoài sứ mệnh bán vé, Mang mẹ đi bỏ được làm theo đặt hàng của một tập đoàn kinh doanh giải trí cỡ lớn (chaebon) của Hàn Quốc và trước hết lĩnh nhiệm vụ quảng cáo cho khu vui chơi giải trí thuộc tập đoàn này tại Seoul.

Phim có tuần tự 3 lần nhắc tới khu vui chơi này theo đúng bài bản, ở đầu, giữa và cuối phim. Đầu tiên bà Hạnh (Hồng Đào), 64 tuổi, sa sút trí tuệ nặng đến nỗi bị con buộc chân tay vào ghế và nhốt trong nhà nhưng vẫn nhớ tường tận tên của khu vui chơi và địa chỉ chính xác của nó tại Seoul.

Giữa phim, bà Hạnh lúc này là người vợ trẻ của người đàn ông Hàn Quốc (hai người quen nhau tại một khu công nghiệp ở Việt Nam) đã được chồng "tư vấn" hãy dắt con trai của 2 người đến đó chơi khi anh đi vắng mà chẳng nói lý do. Nhưng tờ giấy ghi địa chỉ khu vui chơi này còn được quay cận.

Và lần cuối, khán giả đã được tận mắt thấy khu vui chơi này khi bà Hạnh theo con trai tên Hoan (Tuấn Trần) sang đến đây. Khi ở đây bà cũng đột nhiên trở nên tỉnh táo. Hẳn là vì địa chỉ này đã hằn sâu vào trí não bà, là ngọn hải đăng rọi sáng tâm hồn bà. Toàn bộ tiến trình nhắc nhở này nhằm tô đậm cái tên của khu vui chơi vào trí nhớ người xem. Để họ có thể nghĩ tới nó đầu tiên khi có dịp du lịch Hàn Quốc chẳng hạn.

Hai diễn viên Tuấn Trần và Hồng Đào cáng đáng phần lớn thời lượng phim

Câu chuyện chung chung

Tập đoàn nói trên cũng thường đầu tư cho các bom tấn quốc tế của Hàn Quốc. Nhưng riêng Mang mẹ đi bỏ xem ra được thiết kế riêng cho thị trường Việt Nam với diễn viên ngôi sao của Việt Nam trong hai vai chính. Phim cũng quay tại Việt Nam là chính. Tuy nhiên không khó để thấy phim khắc họa đời sống xã hội Việt Nam vẫn ở mức chung chung, thậm chí có phần phiến diện. Câu chuyện mà tính chất bi kịch bị đẩy tới cùng cực như phim mô tả có thể xảy ra ở bất cứ nơi đâu, miễn đủ mông muội.

Cứ cho là hai mẹ con Hạnh - Hoan là trường hợp cực kỳ cá biệt đi. Cả mẹ cả con đều có bệnh. Hoan chỉ có nghề cắt tóc dạo để mưu sinh. Họ sống trong một căn hộ nhỏ ở một khu chung cư khá xập xệ là hợp lý. Đồ đạc gần như không có gì có thể hiểu để tránh cho bà mẹ các nguy cơ bị thương do va chạm. Sàn nhà chỉ có một tấm nệm để nằm đúng kiểu Hàn Quốc. Song với thời tiết mùa hè Việt Nam nằm nệm kiểu đó tất phải có điều hòa - là một thứ ắt hẳn xa xỉ với gia chủ.

Hoan chở mẹ ra ngoài trên chiếc xe tự chế lai giữa xích-lô và xe bò nom rất hoàn cảnh. Trường hợp mẹ con cơ khổ giữa đô thị cỡ này mà ở ngoài đời chắc hẳn sẽ nhận được sự quan tâm chú ý đặc biệt của các tổ chức, cộng đồng. Nhưng trong phim chỉ thấy Hoan và mẹ tự bơi.

Tất cả các cảnh huống diễn ra nhằm đưa cặp nhân vật đến đường cùng để họ phải dành dụm và vay mượn để đi Hàn Quốc với một kế hoạch hết sức mông lung. Cùng lắm thì sẽ bỏ người mẹ trên đường phố Seoul với hy vọng bà sẽ được hưởng sự chăm sóc dành cho công dân Hàn Quốc vì bà vẫn còn quốc tịch Hàn. Một hy vọng mong manh nữa là gặp được Ji-hwan con trai của bà Hạnh với người chồng Hàn Quốc. Còn bố người Việt của Hoan hoàn toàn không được đả động tới. Đương nhiên cũng không có sự hiện diện của bất cứ người họ hàng nào. Tuyến nhân vật phụ người Việt duy nhất là 4 người bạn chí cốt của Hoan.

Diễn viên ngôi sao Go Kyung Pyo trong vai Ji-hwan chỉ xuất hiện trên màn ảnh chừng 1 phút

Tận dụng bệnh tật

Hoan nói chung vẫn là người tỉnh táo, bình thường nhưng tính cách không được nhất quán cho lắm. Mặc dù không hề có dấu hiệu ngược đãi mẹ, yêu quý mẹ là đằng khác, nhưng anh luôn bị chao đảo giữa việc giữ mẹ và bỏ mẹ. Những câu thoại của hai mẹ con khi đang trên đường tìm Ji-hwan bị vô lý. Trong khi mẹ phải hiếm hoi lắm mới trở nên tỉnh táo bình thường, thì thay vì vui vẻ Hoan lại nói những câu dằn dỗi vô căn cứ. Một vài đoạn thoại khác cũng rơi vào tình trạng tương tự. Điều này có thể được lý giải do rào cản ngôn ngữ giữa biên kịch kiêm đạo diễn người Hàn với diễn viên Việt.

Phần lớn thời gian Hoan cho thấy hoàn toàn tỉnh táo nhưng có thể hiểu việc sống trong sự căng thẳng thường xuyên do ở cạnh người bệnh cũng sẽ khiến trí não anh bị ảnh hưởng? Vì thế ngoài chứng bệnh động kinh sẵn có, Hoan cũng bắt đầu thấy mình đãng trí. Cho nên những hành động thất thường của Hoan thôi thì có thể được lý giải do sức khỏe tâm lý có vấn đề.

Tính đến trưa 4/8, sau 3 ngày ra rạp, phim "Mang mẹ đi bỏ" đã đạt doanh thu 80 tỉ đồng, giữ vị trí số 1 phòng vé, vượt qua các bom tấn ngoại như "Bộ tứ siêu đẳng", "Conan"...

Với những nhân vật không bình thường như Hoan và mẹ, biên kịch dường như có toàn quyền điều khiển để họ lúc điên lúc tỉnh, lúc quên lúc nhớ, lúc ngoan lúc làm loạn… Tùy theo mục đích đưa đẩy kịch tính câu chuyện.

Nhưng đây thực sự cũng là một thách thức. Vì mỗi bệnh như tâm thần phân liệt hay Alzheimer sẽ có những kiểu triệu chứng và biểu hiện phần nào khác nhau, dẫn đến những hệ thống hành vi theo những logic riêng. Càng xác thực bao nhiêu có lẽ càng thuyết phục và gây xúc động cho người xem bấy nhiêu. Có thể thấy Hồng Đào đã phải quằn quại khổ sở rất nhiều với vai diễn này. Nó như thể cùng lúc bà Hạnh bị cả tâm thần lẫn Alzheimer. Hồng Đào cho hay đã tham khảo bác sĩ và quan sát người bệnh trước khi nhập vai.

Vai Hạnh phải thể hiện những hành vi gây sốc nhất khiến cho Hoan không thể chịu đựng được. Hai diễn viên bỏ nhiều tâm sức cho những cảnh tương tác căng thẳng. Rồi thi thoảng bà Hạnh bỗng hoàn toàn tỉnh táo, không có cả dấu hiệu suy nhược do tâm bện thời gian dài dẫn đến những cảnh phản tỉnh đầy xót xa. Nhưng liệu tất cả đã đủ xác thực và tinh tế để lay động khán giả?! Trong khi một cảnh tâm lý bình thường như đám bạn hùn tiền lại cho Hoan đưa mẹ đi Hàn lại có thể tạo cảm xúc nhiều hơn những cảnh "tranh đấu" không ngừng nghỉ giữa Hoan và mẹ.

Cuộc đời của người anh cùng mẹ khác cha Ji-hwan đối lập hoàn toàn với mẹ con Hoan. Giàu có lại vẫn nhớ thương mẹ, vậy mà không hiểu sao trong phải tầm 40 năm, Ji-hwan không hề có ý định tìm mẹ đẻ. Đây sẽ là thắc mắc phim để lại cho khán giả sau khi rời phòng chiếu.

Tóm lại Mang mẹ đi bỏ là một phim Hàn tầm trung làm theo đặt hàng. Trong đó, mục tiêu quảng cáo, làm hình ảnh cho nhãn hàng và kể cả quốc gia được đặt lên hàng đầu. Còn phần kịch bản được xây dựng khá sơ sài, chủ yếu dựa vào tình thế éo le của hai nhân vật chính mong hút người xem. Nhưng kết quả dường như lại gây nên sự căng thẳng nhiều hơn là đồng cảm.

Phim có thể được coi là một ví dụ cho việc vận dụng quyền lực mềm của văn hóa để tạo lợi thế trong cạnh tranh cả về thương mại và hình ảnh. Rõ ràng nhà đầu tư sẽ chẳng dại gì bỏ lỡ cơ hội để nói tốt về mình, và có thể sẽ khéo léo "dìm hàng" đối tác nhưng cũng đồng thời là đối thủ cạnh tranh trên thị trường.

Phim có nhiều cảnh quay đẹp với góc máy chỉn chu nhưng riêng phần ở Việt Nam không có lấy một đại cảnh. Có lẽ phim e ngại khung cảnh của một thành phố cũng lớn và hiện đại như TPHCM sẽ tương phản không cần thiết với cảnh đời éo le đến cùng cực của mẹ con bà Hạnh? Liệu sự mô tả hoàn toàn đối lập một bên không lối thoát với một bên như thiên đường đem áp vào bối cảnh cụ thể là Việt Nam và Hàn Quốc có thực sự khách quan và hợp lý?

Nguyễn Mạnh Hà

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/phim-mang-me-di-bo-dim-hang-viet-nam-de-cao-han-quoc-20250805165737347.htm