Phó Thủ tướng: Cần tiến tới một giá đất thống nhất trên cơ sở dữ liệu đất đai

4 giờ trướcBài gốc

Phó Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các bộ, ngành, hiệp hội… tập trung phân tích, thảo luận những nội dung cần sửa đổi mang tính cấp thiết, đang gây vướng mắc, cản trở phát triển kinh tế - xã hội; trong đó có việc giải quyết bất cập khi áp dụng bảng giá đất tiếp cận thị trường làm mức thu tiền sử dụng đất tăng cao đối với hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất, gây khó khăn cho người dân.

Thu hẹp phạm vi thu hồi, mở rộng cơ chế thỏa thuận

Báo cáo tại cuộc họp, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, dự thảo tập trung vào 3 nhóm nội dung chính.

Nhóm thứ nhất thực hiện theo Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương về sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 18-NQ/TW, gồm: quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; tài chính đất đai, giá đất; hoàn thiện hệ thống thông tin quốc gia về đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai.

Nhóm 2 là các nội dung sửa đổi, bổ sung nhằm tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh; đồng bộ hệ thống pháp luật và tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành Luật.

Nhóm 3 là các nội dung sửa đổi liên quan đến phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền để thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại cuộc họp, GS. Hoàng Văn Cường đề xuất thu hẹp phạm vi Nhà nước thu hồi đất, chỉ áp dụng cho mục đích công cộng, quốc phòng, an ninh. Với các dự án thương mại - dịch vụ nên để doanh nghiệp, người dân thỏa thuận, chỉ khi đa số hộ dân (75–80%) đồng thuận mới cân nhắc thu hồi bắt buộc.

Nhiều ý kiến tương tự lưu ý cần phân định rõ giữa đấu giá và đấu thầu: Đấu giá áp dụng với khu đất đã có hạ tầng, quy hoạch ổn định; đấu thầu dùng để chọn nhà đầu tư có năng lực, phương án phát triển tốt, không chỉ dựa trên giá.

Về bảng giá đất, các đại biểu đề xuất giữ chu kỳ 5 năm nhưng bổ sung cơ chế điều chỉnh hằng năm bằng hệ số, hoặc xây dựng lại bảng giá khi biến động lớn, nhằm phản ánh sát thị trường và tránh lãng phí nguồn lực. Về chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất, cần có cơ chế hỗ trợ phù hợp, đặc biệt cho hộ gia đình sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa kịp cấp giấy chứng nhận, để tránh thiệt thòi khi áp dụng bảng giá mới.

Giải quyết vướng mắc nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích

Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, Bộ đang xây dựng dự thảo văn bản tháo gỡ vướng mắc về nghĩa vụ tài chính khi hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất ở. Theo đó, sẽ có quy định cụ thể cho từng trường hợp trong và ngoài hạn mức, số lần được hưởng ưu đãi.

Bộ Tài chính cũng đề xuất bổ sung quy định rõ ràng về miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất cho doanh nghiệp, hoặc giao Chính phủ quyết định hằng năm và báo cáo Quốc hội, bảo đảm tính minh bạch, ổn định cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) theo hướng chặt chẽ, minh bạch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý và thực tiễn thi hành.

Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã, Phó Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường là không lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã, còn kế hoạch sử dụng đất cấp xã cần gắn chặt với quy hoạch đô thị, nông thôn, bảo đảm hiệu quả không gian.

Về thu hồi đất, Phó Thủ tướng cho rằng, nên phân định rõ giữa thu hồi theo thẩm quyền Nhà nước và cơ chế thỏa thuận dân sự; với dự án mà nhà đầu tư đã thỏa thuận được phần lớn hộ dân (khoảng 70–80%), có thể cân nhắc tiếp tục theo cơ chế thỏa thuận thay vì bắt buộc Nhà nước thu hồi, nếu không trái Nghị quyết 18-NQ/TW.

Nhận định hiện chưa có tiêu chí thật rõ ràng cho các trường hợp đấu giá, đấu thầu, Phó Thủ tướng cho rằng, đấu giá áp dụng với đất công đã giải phóng mặt bằng, có quy hoạch chi tiết, có hạ tầng; còn đấu thầu phù hợp với khu vực chưa có hạ tầng đồng bộ, cần đầu tư lớn để phát triển, "nếu luật chưa thể quy định chi tiết, có thể giao Chính phủ hướng dẫn". Hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất cần gắn với quy hoạch chi tiết, không chỉ dừng ở quy hoạch phân khu, để bảo đảm minh bạch và khả thi.

Liên quan đến quyền sử dụng đất, Phó Thủ tướng khẳng định doanh nghiệp được chọn phương thức trả tiền thuê đất một lần hoặc hằng năm. Nếu trả tiền thuê đất một lần thì người thuê đất được thế chấp tài sản gắn liền với đất, còn những quy định thí điểm về thế chấp tài sản gắn liền với đất trả tiền thuê đất hàng năm "chỉ đưa vào luật sau khi đã tổng kết đầy đủ".

Về xác định giá đất, Phó Thủ tướng đồng tình với quan điểm cần duy trì bảng giá đất 5 năm một lần, kèm hệ số điều chỉnh theo biến động thị trường. Hệ số này phải có phương pháp xác định rõ ràng, căn cứ pháp lý cụ thể và quy định ngưỡng biến động để điều chỉnh. Về lâu dài, cần tiến tới một giá đất thống nhất trên cơ sở dữ liệu đất đai, nhưng trước mắt vẫn phải áp dụng bảng giá và hệ số.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý, việc quy định nhóm đất mới cần chọn lọc, tránh liệt kê tràn lan gây chồng chéo. Chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất bổ sung lĩnh vực giáo dục, y tế, hạ tầng; đồng thời mở thêm cơ chế để Thủ tướng quyết định trường hợp đặc biệt, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đối với các dự án BT (Xây dựng – Chuyển giao), Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Bộ Xây dựng rà soát, thiết kế quy định bảo đảm thống nhất về thời điểm định giá đất khi giao đất, ký hợp đồng.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan tiếp thu kỹ các ý kiến, phân tích, bảo vệ quan điểm và hoàn thiện Dự thảo Luật. Đồng thời, phải thiết kế cơ chế linh hoạt để tránh cứng nhắc khi tổ chức thực hiện, bảo đảm hài hòa giữa quản lý Nhà nước và quyền lợi hợp pháp của người dân, doanh nghiệp.

Thành Huế

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/pho-thu-tuong-can-tien-toi-mot-gia-dat-thong-nhat-tren-co-so-du-lieu-dat-dai-2441316.html