Ngày 15/11, Phó thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp Tổ công tác số 4 và Tổ công tác số 7 kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổ số 4 có 10 bộ, cơ quan trung ương và 11 địa phương. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 10 tháng năm 2024 đạt 58,9% cao hơn mức bình quân của cả nước. Trong đó có 4 cơ quan trung ương, 8 địa phương có tỷ lệ giải ngân cao hơn tỷ lệ giải ngân bình quân chung cả nước; 5 bộ và 3 địa phương giải ngân dưới mức trung bình cả nước.
Hiện nay các bộ, ngành địa phương đang gặp các khó khăn vướng mắc liên quan đến quy định của pháp luật (hướng dẫn luật đấu thầu; quy định về phòng cháy, chữa cháy; thủ tục chuyển đổi đất trồng lúa, đánh giá tác động môi trường; thủ tục nối đường giao thông; vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến chi phí giải phóng mặt bằng); nhóm khó khăn, vướng mắc trong công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng (thủ tục đất đai, chuyển đổi đất rừng, thủ tục giao đất; thủ tục sắp xếp lại cơ sở nhà đất); các khó khăn, vướng mắc do tình hình thời tiết phức tạp, mưa bão, sạt lở,… đồng thời, chỉ rõ nguyên nhân, đề xuất các giải pháp cụ thể để khắc phục các khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công trong thời gian tới.
Phó thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp Tổ công tác số 4 và Tổ công tác số 7 kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.
Đối với Tổ công tác số 7 (có 5 địa phương), đến hết ngày 31/10/2024 đã giải ngân đạt 48,36%, thấp hơn mức bình quân cả nước. Trong đó 3 tỉnh Đắk Lắk; Đắk Nông, Gia Lai giải ngân cao hơn mức trung bình cả nước. 2 tỉnh Kon Tum (42,93%), Lâm Đồng (38,37 %) giải ngân thấp hơn bình quân cả nước.
Các địa phương trong Tổ công tác số 7 gặp các khó khăn vướng mắc liên quan đến thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác còn phức tạp, tốn nhiều thời gian, chưa tạo sự chủ động cho địa phương; việc cấp phép khai thác khoáng sản kéo dài, không đáp ứng được tiến độ thi công của các dự án; văn bản hướng dẫn các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia còn thiếu đồng bộ;…
Để tháo gỡ vướng mắc về pháp lý, theo Phó thủ tướng, hiện Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét ban hành 1 luật sửa 4 luật liên quan đến đầu tư công với những quy định mới, tiến bộ, nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong việc triển khai các dự án đầu tư công theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
Theo đó, vốn đầu tư sau khi được các bộ, ngành, địa phương trình lên sẽ giao danh mục về cho địa phương quyết định làm; địa phương được điều chỉnh từ dự án này sang dự án khác, không phải trình lên trên, miễn là không vượt tổng mức vốn giao cho địa phương. Vốn chương trình mục tiêu cũng đổi mới theo hướng đó. Như vậy sẽ không mất nhiều thời gian, dự án sớm hoàn thành và phát huy hiệu quả.
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc lưu ý, với việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, nếu để dự án dở dang sẽ kéo theo nhiều hệ lụy. Đơn cử, nếu nhà thầu không đủ năng lực, không trả được khối lượng sẽ ảnh hưởng tới tiến độ, chất lượng công trình. Với các dự án liên quan đến công nghệ, nếu kéo dài thời gian, công nghệ sẽ lạc hậu, không đáp ứng được yêu cầu.
Đặc biệt, với các dự án đầu tư hạ tầng như phát triển đường cao tốc, nếu chạy theo số lượng mà không quản lý chặt chẽ về chất lượng để xảy ra sụt, lút, nứt vỡ, hư hỏng,... thì hậu quả rất lớn. Do đó, khi đầu tư, các địa phương phải có tầm nhìn dài hạn, "làm nhanh, làm mạnh, làm chắc chắn, đảm bảo chất lượng công trình, tránh lãng phí".
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu các tỉnh miền núi tính toán, cân đối lại khả năng thu ngân sách, nhất là việc thu ngân sách từ nguồn đất đai, trên cơ sở đó có các giải pháp bảo đảm vốn đầu tư cho các công trình, báo cáo cấp có thẩm quyền kịp thời xử lý các vướng mắc, tránh tình trạng thi công dở dang do thiếu vốn,...
Phó thủ tướng cũng lưu ý, chỉ còn 45 ngày nữa hết năm 2024, để giải ngân đạt 95% vốn như đã cam kết phải nỗ lực rất lớn, làm ngày, làm đêm, thủ tục phải kịp thời, bảo đảm chặt chẽ, không để xảy ra thất thoát.
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu các bộ ngành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao phải kịp thời xử lý các kiến nghị, tháo gỡ vướng mắc cho địa phương. Tập trung hoàn thành khối lượng các dự án trước 31/12/2024 để quyết toán.
An Nhiên