Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, với 4 hình thái thời tiết khác nhau đang hoạt động từ Ấn Độ Dương, vịnh Bengal đến Tây Bắc Thái Bình Dương, hướng di chuyển của bão số 15 thêm phức tạp.
Các mô hình dự báo quốc tế nhận định xu hướng bão số 15 sẽ đi qua phía bắc quần đảo Hoàng Sa rồi đổi hướng lên phía bắc, ít có khả năng di chuyển vào khu vực ven biển các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Khánh Hòa.
Khả năng cao đến 70-80% là bão sẽ tăng cường độ trong 2 ngày tới, nhưng mức tăng không lớn, tối đa lên cấp 10-11 khi tiến gần khu vực phía bắc quần đảo Trường Sa, giật cấp 13-14.
Dự báo hướng đi và vùng ảnh hưởng bão Koto. Ảnh: NCHMF
Sau ngày 29-30/11, bão có xu hướng suy yếu nhanh do gặp không khí lạnh, không khí khô và vùng biển có nhiệt độ thấp dưới 26°C. Bão số 15 có thể giảm xuống áp thấp nhiệt đới, thậm chí trở lại thành vùng thấp.
Tuy nhiên, thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4-5 ngày, do nằm giữa 2 hệ thống khí áp ở phía tây, phía đông và di chuyển rất chậm (chỉ 20 km/h trong ngày 26/11) và có thể giảm còn 5-10 km/h.
Với kịch bản chính (xác suất 70%), bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa - Gia Lai khoảng 450-500km vào khoảng ngày 30/11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1-2/12, lượng mưa khoảng 50-100mm, tập trung vùng ven biển.
Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung Bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150-200mm, chủ yếu ở ven biển.
Nguy cơ sạt lở đất
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, 2 đặc điểm nổi bật của bão được thống nhất trong mọi kịch bản.
Thứ nhất, bão số 15 sẽ tồn tại trên biển trong thời gian rất dài, từ 27/11 đến hết 1/12. Tâm bão và vùng ảnh hưởng liên tục quần thảo khu vực biển thuộc quần đảo Trường Sa và một phần Hoàng Sa. Ông đề nghị cấm biển tuyệt đối tại khu vực này trong toàn bộ thời gian trên.
Thứ hai, bão sẽ gây mưa tại khu vực từ Gia Lai đến Khánh Hòa - địa bàn vừa chịu thiệt hại nặng nề do đợt bão lũ vừa qua. Dù lượng mưa dự báo chỉ 50-70mm, ngập lụt có thể không lớn nhưng nguy cơ sạt lở đất vẫn rất cao do nền đất đã bão hòa nước.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, tình hình mưa lũ vừa qua tại các tỉnh miền Trung còn rất nặng nề, trong khi cơn bão số 15 sắp đổ bộ sẽ chồng thêm áp lực. Các địa phương cần cập nhật thông tin, dự báo chính xác và kích hoạt toàn bộ các quy định liên quan việc quản lý tàu thuyền, không cho phép hoạt động trong khu vực nguy hiểm.
Với khu vực có nguy cơ sạt lở, Phó Thủ tướng đề nghị duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi, đặc biệt cần tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh, thành.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Phải có quy định rõ ràng để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn. Ảnh: VGP
Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan khoa học và dự báo khí tượng thủy văn rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện bản đồ ngập lụt, đảm bảo thông tin được cập nhật đến cấp xã, phường.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu đánh giá nguyên nhân gây ra lũ quét, sạt lở vừa qua, phân biệt giữa yếu tố tự nhiên và do con người, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để bảo vệ tính mạng người dân.
Các địa phương phải dựa vào bản đồ ngập lũ lịch sử để xác định khu vực thấp, chấp nhận sống chung với thiên tai và chuẩn bị phương án ứng phó phù hợp.
Về việc vận hành hồ thủy điện, Phó Thủ tướng nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân.
Trong truyền thông, Phó Thủ tướng yêu cầu phải có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn.
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và chính quyền địa phương, đặc biệt là những địa phương vừa chịu thiên tai, ngay lập tức thực hiện các hướng dẫn, phân công nhiệm vụ.
Đồng thời, Phó Thủ tướng lưu ý cần luân phiên lực lượng, tránh quá tải cho cán bộ, bộ đội tham gia ứng phó thiên tai.
Trần Thường