Phố Wall hạ nhiệt giữa nỗi lo 'hưng phấn phi lý'

15 giờ trướcBài gốc

Cơn sốt AI đẩy định giá S&P 500 lên kỷ lục, giới đầu tư lo “lặp lại dotcom” khi lợi nhuận doanh nghiệp hụt hơi

Thị trường chứng khoán Mỹ kết phiên giao dịch ngày 9/10 (rạng sáng 10/10 theo giờ Việt Nam), S&P 500 giảm 0.3% xuống 6.735,11 điểm. Chỉ số công nghiệp Dow Jones mất 0.5%, trong khi Nasdaq Composite, cái nôi của công nghệ, cũng giảm nhẹ 0.1%. Áp lực bán thậm chí còn rõ hơn ở nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ, với Russell 2000 sụt 0.6%. Mặc dù mức giảm không quá sâu, đây được xem như một sự “hạ nhiệt” có chủ đích, phản ánh tâm lý thận trọng khi nhà đầu tư bắt đầu chốt lời và cân nhắc lại các rủi ro định giá.

Bức tranh hỗn độn trong phiên với Dell Technologies lao dốc nhưng Delta Air Lines lại tỏa sáng nhờ lợi nhuận mùa hè vượt trội, càng làm nổi bật tính chất “chọn lọc” đang trở lại trên thị trường. Ngay cả vàu, kênh trú ẩn truyền thống, cũng quay đầu giảm dưới ngưỡng 4.000 USD/ounce, một động thái cho thấy dòng tiền có thể đang tạm rời xa các tài sản an toàn để tiếp tục cuộc săn lùng lợi nhuận.

Bối cảnh hiện tại khiến nhiều chuyên gia kỳ cựu không khỏi liên tưởng đến giai đoạn bùng nổ rồi sụp đổ của bong bóng dotcom những năm 2000. Câu hỏi nổi tiếng năm 1996 của cựu Chủ tịch FED Alan Greenspan về “sự hưng phấn phi lý” dường như đang tìm thấy tiếng vang trong thời đại AI.

Hàng loạt tiếng nói có trọng lượng đã lên tiếng. Bà Kristalina Georgieva, Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cảnh báo về nguy cơ điều chỉnh mạnh nếu thị trường tiếp tục leo dốc. Trong khi đó, ông Jamie Dimon, CEO của JPMorgan Chase, được dẫn lời cảnh báo về một đợt điều chỉnh đáng kể trong vòng 6 tháng đến 2 năm tới. Nhận xét của Mark Malek, chuyên gia từng thực hiện các thương vụ M&A cho Lucent Technologies, càng gây chú ý: “Jamie Dimon giống như Greenspan của ngày hôm nay”.

Điều khiến giới đầu tư trăn trở nhất chính là khoảng cách ngày càng lớn giữa định giá và triển vọng lợi nhuận thực tế. Theo dự báo mới nhất từ LSEG, thu nhập quý III/2025 của các công ty trong S&P 500 chỉ được kỳ vọng tăng 8.8% so với cùng kỳ, một bước chậm lại đáng kể so với mức tăng trên 13% trong hai quý đầu năm. Doanh thu dự kiến cũng chỉ tăng 5.7%, thấp hơn mức 6.4% của quý II.

Các yếu tố chi phí đang trở thành gánh nặng. Chi phí thuế quan trong quý vừa qua đã tăng 33% lên 93 tỷ USD. Các gã khổng lồ công nghệ đang đổ hàng tỷ USD vào chi tiêu vốn (capex) cho AI, nhưng câu hỏi về lợi tức đầu tư (ROI) vẫn treo lơ lửng. Liệu những khoản đầu tư khổng lồ này có sớm đơm hoa kết trái, hay sẽ làm xói mòn hơn nữa tỷ suất lợi nhuận?

Hệ số P/E dự phóng của S&P 500 hiện ở mức ~23 lần, cao hơn hẳn so với mức trung bình 10 năm là 18.7 lần. Sự định giá quá cao tập trung vào nhóm “mega-cap” công nghệ, biến chúng thành điểm yếu then chốt nếu dòng tiền đảo chiều hoặc kỳ vọng về một tương lai do AI thống trị bị hoãn lại.

Thách thức không chỉ nằm ở bản thân doanh nghiệp. Việc chính phủ Mỹ bước vào giai đoạn đóng cửa (shutdown) từ ngày 1/10 đã khiến hàng loạt báo cáo kinh tế quan trọng bị đình trệ. Sự gián đoạn thông tin này tạo ra một “khoảng trống” đáng lo ngại, làm phức tạp thêm công tác đánh giá sức khỏe nền kinh tế và dự báo lộ trình điều hành chính sách của FED.

Dù FED đã thực hiện lần cắt giảm lãi suất đầu tiên kể từ tháng 12 và thị trường lao động có dấu hiệu hạ nhiệt, một cú sốc bất ngờ từ dữ liệu kinh tế hoặc địa chính trị hoàn toàn có thể thổi bay sự lạc quan mong manh hiện nay.

Trong bối cảnh nhiều bất ổn,
các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên áp dụng các nguyên tắc phòng thủ

- Điều chỉnh tỷ trọng: Giảm dần tỷ trọng cổ phiếu rủi ro cao, tăng cường vị thế ở các cổ phiếu giá trị, cổ phiếu có nền tảng cơ bản vững chắc, hoặc nắm giữ tiền mặt để linh hoạt hơn.

- Đa dạng hóa mạnh mẽ: Tránh tập trung quá mức vào nhóm AI và công nghệ. Cân nhắc bổ sung các lĩnh vực phòng thủ như tiện ích (utilities), chăm sóc sức khỏe, và hàng tiêu dùng thiết yếu.

- Cảnh giác với tín hiệu kỹ thuật và vĩ mô: Theo dõi sát các vùng hỗ trợ then chốt của S&P 500. Bất kỳ sự phá vỡ nào cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo. Đồng thời, báo cáo thu nhập quý III và hướng dẫn từ các ngân hàng lớn sẽ là chất xúc tác quan trọng cho diễn biến sắp tới.

Thị trường chứng khoán luôn là sự tổng hòa của kỳ vọng, định giá và tâm lý. Khi ba yếu tố này mất cân bằng, mọi cú sốc dù nhỏ cũng có thể khuếch đại thành làn sóng bán tháo. Phiên điều chỉnh ngày 9/10 là một lời nhắc nhở kịp thời: đà tăng không thể kéo dài vĩnh viễn nếu không có sự hậu thuẫn vững chắc từ lợi nhuận và kinh tế vĩ mô. Trong cơn sốt AI này, thay vì cố “ôm hết sóng”, việc “chọn sóng, giữ vững mạn” có lẽ là phương châm sáng suốt nhất để bảo toàn vốn và bắt kịp các cơ hội thực sự.

Bình Minh

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/pho-wall-ha-nhiet-giua-noi-lo-hung-phan-phi-ly-171598.html