Chôn lấp vật nuôi nhiễm bệnh
Quyết liệt từ cơ sở
Đến thời điểm này, bệnh DTLCP đã xảy ra ở 43 hộ tại 25 thôn, tổ dân phố của 12 xã, phường trên địa bàn thành phố, với số lợn mắc bệnh và tiêu hủy 510 con, tổng trọng lượng gần 32 tấn. Đáng chú ý, các trường hợp xảy ra bệnh dịch có tính chất cục bộ, tập trung chủ yếu ở các hộ chăn nuôi tự phát, thiếu an toàn sinh học, không kê khai hoạt động chăn nuôi...
Tại địa bàn thôn 9, xã Nam Đông, nơi đã được ghi nhận cho kết quả dương tính bệnh DTLCP đầu tiên vào cuối tháng 7/2025, sau khi lực lượng chức năng phối hợp với chính quyền, người dân địa phương xử lý triệt để ổ dịch, tiêu hủy toàn bộ số lợn theo quy định, công tác giám sát và xử lý dịch bệnh được nâng lên với cấp độ cao hơn.
Ông Nguyễn Văn Hưng, Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y (CN&TY) thành phố cho biết: Ngay sau khi xuất hiện DTLCP, Chi cục chỉ đạo Trạm CN&TY khu vực 6 phối hợp chính quyền địa phương triển khai các biện pháp đồng bộ, quyết liệt để phòng, chống dịch bệnh. Cụ thể, phối hợp tổ chức rà soát, thống kê chính xác tổng đàn lợn để tiến hành tiêm phòng các loại vắc-xin phòng bệnh, bảo đảm đạt tối thiểu trên 80% tổng đàn hiện có được tiêm phòng. Triển khai giám sát dịch bệnh trên đàn lợn để phát hiện sớm, kịp thời cảnh báo, xử lý dứt điểm khi dịch bệnh mới phát sinh. Xử lý nghiêm các trường hợp không báo cáo dịch bệnh, bán chạy, giết mổ động vật mắc bệnh, động vật nghi mắc bệnh, vứt xác động vật chết ra môi trường.
Cũng theo ông Hưng, các bên phối hợp trong báo cáo nhanh, đầy đủ về tình hình dịch bệnh từ cấp thôn đến cấp xã theo quy định. Hướng dẫn người chăn nuôi kê khai hoạt động chăn nuôi với chính quyền địa phương, thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, chủ động thực hiện vệ sinh tiêu độc, khử trùng khu vực chăn nuôi để phòng, chống dịch bệnh. Đặc biệt, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức không giấu dịch, không buôn bán, giết mổ lợn bệnh, phải tiêu hủy theo quy định… Nhờ đó, đến nay ổ dịch cơ bản được xử lý, không ghi nhận các trường hợp mắc mới trên địa bàn xã.
Ở địa phương khác, sau khi phát hiện có lợn nghi bệnh tại một cơ sở giết mổ ở phường Thanh Thủy, ngoài việc huy động nguồn lực của địa phương tổ chức xử lý dứt điểm, kịp thời tiêu hủy lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh, lợn chết, Chi cục CN&TY phối hợp cùng chính quyền địa phương tiến hành điều tra dịch tể tại khu vực phường Thanh Thủy. Kết quả cho thấy, toàn bộ số lợn nuôi tại các hộ đều bình thường, Trạm CN&TY khu vực 5 tiến hành tiêu độc, khử trùng và hướng dẫn các hộ chăn nuôi công tác phòng, chống dịch bệnh triệt để.
Sớm hỗ trợ người chăn nuôi
Thực tế cho thấy, số lợn mắc bệnh đa phần thuộc hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, chuồng trại không đảm bảo. Trong khi đó, đây là nguồn thu nhập chính của các hộ chăn nuôi, nên đã đẩy nhiều hộ vào cảnh khó khăn. Ông Cao Việt Hùng (ở thôn 9, xã Nam Đông), hộ tại địa điểm được ghi nhận bệnh DTLCP đầu tiên vào cuối tháng 7/2025 có đàn lợn 25 con đã chết và tiêu hủy, ước tính thiệt hại lên đến hơn 200 triệu đồng.
“Tôi không bán rẻ hay giết mổ số lợn chết mà đem chôn tại hố được đào trong vườn, xử lý khử trùng hố chôn và chuồng nuôi theo đúng quy định. Do thiệt hại kinh tế rất lớn nên gia đình mong mỏi được Nhà nước hỗ trợ để phần nào giảm bớt khó khăn” - ông Hùng chia sẻ.
Ông Cao Bé, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Đông cho biết thêm, qua thống kê tại xã có 214 con lợn chết của hơn 20 hộ, tập trung ở 5 thôn gồm: thôn 8 (9 hộ, 72 con), thôn 9 (2 hộ, 27 con), thôn Phú Thuận (1 hộ, 7 con), thôn A Xách (3 hộ, 77 con) và thôn La Vân (5 hộ, 31 con). Đa phần lợn chết xảy ra ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, kinh tế khó khăn, nên bà con rất khó khăn trong việc tái đầu tư chăn nuôi.
Theo ông Cao Bé, đối với những hộ chăn nuôi bị dịch bệnh phải tiêu hủy đàn lợn thì đã đành, nhưng những hộ chăn nuôi may mắn hơn khi đàn lợn chưa bị lây dịch cũng lâm vào tình trạng “dở khóc, dở cười”. Bởi lợn đến ngày xuất chuồng không bán được hoặc thương lái trả giá quá thấp, không đủ bù chi phí họ cũng như ngồi trên đống lửa.
Hiện toàn thành phố đã có 43 hộ gia đình phải tiêu hủy lợn do mắc dịch bệnh. Người chăn nuôi mất ăn mất ngủ khi nhìn tài sản của mình đang bên bờ vực. Cũng vì vậy, nhiều hộ chăn nuôi đành bán tháo đàn lợn sạch không nhiễm bệnh của mình hòng mong cứu vãn. Tư thương lợi dụng cơ hội này ép giá khiến bà con thua lỗ, nhưng người chăn nuôi phải đành chịu. Vì thế họ rất mong Nhà nước có chính sách hợp lý, hoặc phương án thu mua thịt lợn sạch tiến hành cấp đông để giúp bà con vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Qua trao đổi, ông Lê Văn Anh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, trước diễn biến phức tạp của DTLCP, UBND thành phố đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo các Sở, ngành, địa phương triển khai các giải pháp phòng, chống đồng bộ. Trong đó, trực tiếp huy động các nguồn lực của địa phương để tổ chức xử lý dứt điểm các ổ dịch. Chủ động triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại do dịch bệnh theo Nghị định 116/NĐ-CP ngày 5/6/2025 của Chính phủ quy định về chính sách hỗ trợ khắc phục dịch bệnh động vật; đồng thời, theo Nghị quyết số 03/2025/NQ-HĐND ngày 7/1/2025 của HĐND thành phố quy định một số chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp TP. Huế đến năm 2030...
Bài, ảnh: Bá Trí