Bệnh thường tiến triển âm thầm. Ban đầu, tim cố gắng bù trừ bằng cách tăng lực co bóp hoặc làm thành cơ dày hơn để duy trì hoạt động. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp suy tim xuất hiện, đột ngột. Khi tim giảm hiệu năng, nhiều cơ quan khác cũng bị ảnh hưởng, khiến dịch ứ lại trong cơ thể, tuần hoàn bị quá tải và tình trạng suy yếu càng nghiêm trọng hơn.
Ảnh minh họa.
Nguyên nhân gây suy tim rất đa dạng: Huyết áp cao, thiếu máu nặng, bệnh phổi tắc nghẽn, hen, viêm cơ tim, dị tật tim bẩm sinh, rối loạn tuyến giáp, béo phì, hút thuốc… Những yếu tố này khiến tim phải làm việc vượt ngưỡng chịu đựng và đẩy nhanh quá trình suy giảm chức năng tim.
Để phòng tránh bệnh suy tim, chúng ta cần chú ý:
Điều đầu tiên là giữ tinh thần tích cực. Tâm lý lạc quan hỗ trợ quá trình hồi phục rất tốt. Bên cạnh đó, hãy lắng nghe cơ thể và những tín hiệu bất thường để nhận biết sớm và kịp thời xử lý, tránh để bệnh tiến triển nặng.
Thừa cân là yếu tố làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, trong đó có suy tim vì trọng lượng dư thừa tạo áp lực lên tim. Nên duy trì cân nặng hợp lý, không chỉ giảm nguy cơ suy tim mà còn giúp phòng tránh nhiều bệnh mạn tính khác.
Về ăn uống, nên hạn chế các món nhiều mỡ và đường vì cơ thể dễ chuyển hóa đường dư thành mỡ. Tinh bột cũng chỉ nên dùng ở mức vừa phải, tránh ăn quá no, duy trì khẩu phần hợp lý để cơ thể nhẹ nhàng. Tăng cường rau xanh như rau má, rau ngót, diếp cá, cải xanh, cà chua… cùng trái cây và các loại hạt. Bỏ thuốc lá hoàn toàn, hạn chế rượu bia và tránh uống quá nhiều nước một lúc để giảm gánh nặng cho tim.
Giấc ngủ rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của tim. Chúng ta nên tạo thói quen đi ngủ đúng giờ. Khoảng thời gian trước 9 giờ tối nên dành cho các hoạt động thư giãn: Ngâm chân nước ấm, xoa nóng lòng bàn chân (vùng huyệt Dũng Tuyền), tắt tivi, dừng đọc sách. Khi lên giường, hãy thả lỏng cơ thể, khép mắt, giữ lưng thẳng, đặt lưỡi lên vòm miệng cứng và hướng sự chú ý về khu vực rốn để dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
Nên vận động, tập thể dục thường xuyên. Tuy nhiên, người có tim yếu nên chọn các bài tập nhẹ như đi bộ, chạy chậm. Thái cực quyền, khí công là những lựa chọn phù hợp vì giúp điều hòa hơi thở, tăng lưu thông khí huyết. Tránh các động tác nặng hoặc hoạt động gây áp lực lớn; khi leo cầu thang hay lên dốc, nên di chuyển chậm rãi để không làm tim bị quá tải.
Lương y Vũ Huy Ba