Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình Đặng Xuân Phong phát biểu tại Hội nghị toàn quốc Tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng.
Với quan điểm xuyên suốt "lấy phòng ngừa là chính" và chủ động cụ thể hóa các chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy Ninh Bình đã tạo cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc, nâng cao hiệu quả công tác này trong bối cảnh đặc thù, sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Tạo nền tảng pháp lý thích ứng với mô hình chính quyền hai cấp
Trong không khí trang trọng của Hội nghị toàn quốc Tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (PCTN, LPTC) nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, Tỉnh ủy Ninh Bình đã đóng góp tham luận với nội dung trọng tâm: “Công tác lãnh đạo, chỉ đạo rà soát, cụ thể hóa các Nghị quyết, Kết luận và văn bản chỉ đạo mới của Trung ương để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tạo động lực mới cho phát triển trong bối cảnh sát nhập đơn vị hành chính và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp”, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình Đặng Xuân Phong nhấn mạnh,
Sau hợp nhất tỉnh Ninh Bình có quy mô, không gian rộng hơn, yêu cầu cao hơn, đòi hỏi cả hệ thống chính trị, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong tỉnh phải nỗ lực hơn, đổi mới toàn diện, trong đó có công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tỉnh ủy xác định rõ: “Làm tốt công tác phòng chống, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chính là tạo dựng nguồn lực to lớn cho sự phát triển bền vững của tỉnh”.
Một góc Ninh Bình.
Bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, và Ban Chỉ đạo Trung ương, Tỉnh ủy Ninh Bình đã tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung, cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của Trung ương để phù hợp với bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Điều này tạo cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc cho công tác đấu tranh, phòng ngừa.
Cụ thể, Tỉnh ủy đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề, kết luận, quy chế, quy định, kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCTN, LPTC trên các lĩnh vực nhạy cảm như tổ chức bộ máy, phát triển kinh tế tư nhân, đầu tư công, quản lý tài sản, đất đai... Đáng chú ý, từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tỉnh đã ban hành 6 quy định, 4 chỉ thị, 5 quyết định, 2 quy chế, 9 kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo công tác này.
Năm giải pháp đột phá trong kiểm soát quyền lực và phòng ngừa
Bí Thư Tỉnh ủy Ninh Bình Đặng Xuân Phong cho biết, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cụ thể, mang tính đột phá như: Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực và cán bộ: Cụ thể hóa đầy đủ, kịp thời các quy định của Trung ương về kiểm soát quyền lực, trách nhiệm nêu gương; hoàn thiện quy chế làm việc, quy chế phối hợp, phân cấp, ủy quyền; tăng cường minh bạch tài sản, luân chuyển, quản lý cán bộ ở vị trí nhạy cảm; siết chặt phòng, chống “chạy chức, chạy quyền”, lợi ích nhóm.
Cùng với đó là việc rà soát, sửa đổi cơ chế, chính sách để phòng ngừa từ gốc; Chủ động rà soát lại toàn bộ cơ chế, chính sách và quy định của tỉnh liên quan đến các lĩnh vực quản lý kinh tế - xã hội, tài chính công, tài sản công, đất đai, khoáng sản, đầu tư công, đấu thầu - đấu giá; Sửa đổi, bãi bỏ các quy định chồng chéo, bất cập; ban hành mới các quy định để siết chặt quy trình, tiêu chuẩn và trách nhiệm, nhằm phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực ngay từ khâu xây dựng cơ chế, chính sách.
Giải phóng nguồn lực từ xử lý tồn đọng kéo dài, thường xuyên rà soát các lĩnh vực nhạy cảm, các dự án chậm tiến độ, tồn tại kéo dài, có nguy cơ gây lãng phí, thất thoát. Thành lập các ban chỉ đạo, tổ công tác chuyên trách, phân công người chịu trách nhiệm chính để xử lý dứt điểm. Việc này đã giúp giải phóng nguồn lực không nhỏ, đưa các tài sản “đóng băng”, kém hiệu quả quay trở lại góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong PCTN, LPTC; xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung phục vụ giám sát đất đai, đầu tư công, tài sản công, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo; tăng cường kết nối dữ liệu giữa các cơ quan kiểm tra, thanh tra, nội chính, tư pháp, hướng tới “giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu”.
Phát huy vai trò giám sát của Nhân dân và truyền thông, cụ thể hóa các quy định của Trung ương về phát huy vai trò giám sát của Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, báo chí; ban hành quy định về tiếp nhận, xử lý thông tin phản ánh; tăng cường giám sát, phản biện xã hội; thành lập Tổ công tác chuyên trách rà soát, đôn đốc giải quyết đơn thư phức tạp, kéo dài nhằm phòng ngừa tiêu cực từ cơ sở.
Tỉnh ủy Ninh Bình xác định rõ: “Làm tốt công tác phòng chống, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chính là tạo dựng nguồn lực to lớn cho sự phát triển bền vững của tỉnh”.
Kết quả tích cực và bài học kinh nghiệm quý báu
Trong nhiệm kỳ vừa qua, Tỉnh ủy Ninh Bình đã đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo 22 vụ án, 6 vụ việc, 5 dự án, công trình chậm tiến độ. Đến nay, đã kết thúc theo dõi, chỉ đạo đối với 21 vụ án; 3 vụ việc; 3 dự án, công trình chậm tiến độ và đáng chú ý là không có vụ án, vụ việc nghiêm trọng nào được phát hiện trên địa bàn.
Bí thư Đặng Xuân Phong cho biết, tỉnh đã rút ra 5 bài học kinh nghiệm quý báu là phải kiên định quan điểm lấy phòng ngừa là chính; chủ động, linh hoạt, không chờ đợi, không để bị động; kịp thời rà soát, sửa đổi, bổ sung những quy định, quy trình còn bất cập, nhất là trong các lĩnh vực nhạy cảm.
Trách nhiệm người đứng đầu và phương châm "3 có, 2 không", gắn chặt công tác PCTN, LPTC với nâng cao trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu. Người đứng đầu phải thực sự dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, không né tránh. Tinh thần đó được cụ thể hóa bằng phương châm 3 có, 2 không: “Có lợi cho Nhà nước, có lợi cho Nhân dân, có lợi cho doanh nghiệp; không động cơ cá nhân, tham nhũng, tiêu cực; không để thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước”.
Thích ứng với mô hình hai cấp, công tác PCTN, LPTC phải được triển khai linh hoạt, chủ động thích ứng với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm mọi thay đổi về tổ chức bộ máy đều đi kèm điều chỉnh kịp thời về quy định, quy trình, tránh phát sinh “khoảng trống”, “độ trễ”.
Coi Nhân dân là "tai mắt", phát huy mạnh mẽ giám sát của Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, báo chí và cộng đồng doanh nghiệp. Việc duy trì tiếp dân, mở rộng các kênh tiếp nhận phản ánh, minh bạch hóa thông tin phải trở thành nền nếp; đồng thời có cơ chế bảo vệ người dám đấu tranh với tiêu cực.
Chuyển đổi số là giải pháp đột phá: Càng nhiều quy trình được số hóa, càng giảm tiếp xúc trực tiếp, càng hạn chế nguy cơ can thiệp bằng con người. Giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu sẽ trở thành phương thức chủ đạo, đảm bảo công khai, minh bạch.
Kết thúc tham luận, Tỉnh ủy Ninh Bình kiến nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, LPTC tăng cường đốc thúc, có chế tài rõ ràng và ấn định mốc thời gian đến hết năm 2026 phải hoàn thành toàn bộ việc tháo gỡ, xử lý và đưa các dự án, công trình, đất đai tồn đọng vào khai thác, vận hành, sử dụng hiệu quả. Đây được coi không chỉ là nhiệm vụ chính trị quan trọng, mà còn là nguồn lực to lớn, là dư địa phát triển mới để các địa phương, trong đó có Ninh Bình, tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn phát triển mới.
Việc Ninh Bình chủ động tạo dựng hành lang pháp lý vững chắc, kiên trì quan điểm phòng ngừa và lấy chuyển đổi số làm đột phá đã chứng minh tính hiệu quả của công tác PCTN, LPTC trong việc tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho địa phương.
Đinh Huê