Phòng ngừa trẻ vị thành niên phạm tội: Bắt đầu từ gia đình

7 giờ trướcBài gốc

Manh động, nguy hiểm

Đứng trước bục khai nhận về hành vi phạm tội, Nguyễn Công Hoàng Anh và Nguyễn Trọng Hùng cùng sinh năm 2008 ở thôn Chiến Thắng, xã Yên Sơn (Lục Nam) ân hận thì đã quá muộn. Đang là học sinh trường nghề, khi được Vũ Trí Đoàn (sinh năm 2006) ở thôn Đức Thịnh, xã Trí Yên, thành phố Bắc Giang (học cùng trường) rủ rê bày mưu để cướp điện thoại Iphone 11 Promax của một người bạn cùng trường, hai bị cáo đã đồng ý tham gia. Cả ba đối tượng lên kế hoạch chi tiết như: Dụ bạn đến một địa điểm vắng vẻ, tháo biển số xe mô tô của mình, mua áo gió có mũ để mặc nhằm ngụy trang, mua xi lanh có gắn kim tiêm để đâm.

Bị cáo Tạ Văn Tỉnh và Nguyễn Văn Giang bị xét xử về tội Giết người.

Trưa 30/11/2023, sau khi tan học, Hùng giả vờ đi nhờ xe và dụ bạn đến khu vực đã định sẵn ở thôn Sơn Thượng, xã Trí Yên. Sau đó Đoàn và Anh đi xe mô tô phân khối lớn đuổi theo, đạp đổ xe của bạn rồi liên tục đánh, dùng xilanh nhựa gắn kim tiêm đâm bạn và lục soát người để cướp điện thoại Iphone 11 Promax, trị giá gần 8 triệu đồng. Tuy nhiên, do nạn nhân chống cự, hô hoán nên 3 đối tượng sợ hãi bỏ chạy. Cuối năm 2024, Tòa án nhân dân huyện Yên Dũng (nay là Tòa án nhân dân thành phố Bắc Giang) xét xử vụ án, tuyên phạt Vũ Trí Đoàn 3 năm 6 tháng tù giam; Nguyễn Công Hoàng Anh và Nguyễn Trọng Hùng mỗi bị cáo 3 năm tù cho hưởng án treo về tội Cướp tài sản.

Đúng mùng 2 Tết năm 2023, cho rằng bị “nhìn đểu” khi đi trên đường mà hai nhóm thanh niên ở huyện Tân Yên đã xảy ra mâu thuẫn. Tạ Văn Tỉnh, sinh năm 2003 trú tại xã Phúc Hòa và Nguyễn Văn Giang, sinh năm 2006 ở xã Liên Sơn (cùng huyện Tân Yên) đã quay lại mang theo dao và gậy rút bằng kim loại đánh nhóm thanh niên còn lại làm một người bị vỡ xương sọ, dập não, tổn thương 33%, một người bị thương ở vai trái. Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên phạt Tỉnh 7 năm tù, Giang 2 năm tù cùng về tội Giết người.

Chưa đầy 16 tuổi nhưng Nông Văn Minh, sinh ngày 30/12/2006, ở tổ dân phố Đình, thị trấn An Châu (Sơn Động) đã phải vào tù. Bố mẹ ly hôn, Minh ở với bố. Tháng 6/2022, Minh quen một cháu gái sinh năm 2011. Hai bên nảy sinh tình cảm, Minh đưa cháu gái về nhà mình rồi thực hiện hành vi giao cấu khiến cháu có thai và sinh con. Mới đây, Tòa án nhân dân tỉnh tuyên phạt Minh 4 năm tù về tội “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”.

Năm 2024, tòa án nhân dân hai cấp trong tỉnh đã thụ lý 69 vụ án có bị cáo là người chưa thành niên, trong đó xét xử 66 vụ với hàng trăm bị cáo. Các tội chủ yếu là: Gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích, lừa đảo, xâm hại tình dục, trộm cắp, thậm chí có cả án giết người, cướp tài sản.

Thiếu sự quan tâm của cha mẹ

Người chưa thành niên phát triển chưa đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý, dễ bị kích động, rủ rê, lôi kéo thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Qua xét xử các vụ án, Thẩm phán Hoàng Thị Hải Hường, Chánh tòa gia đình và người chưa thành niên Tòa án nhân dân tỉnh đánh giá: “Nghiên cứu về thân nhân của người chưa thành niên phạm tội, chúng tôi nhận thấy đa số các bị cáo có hoàn cảnh gia đình không hòa thuận, không được quan tâm chăm sóc đến nơi đến chốn. Có bị cáo bố mẹ ly hôn; bố mẹ chưa ly hôn nhưng ly thân; bố hoặc mẹ đi lao động ở nước ngoài”.

Đơn cử như bị cáo Đặng Công Đoàn, sinh năm 2006 ở tổ dân phố Phương Lạn 2, thị trấn Phương Sơn (Lục Nam). Tối 26/2/2023, do mâu thuẫn trong quán ăn, Đoàn đã dùng dao chém anh Vũ Văn Thông, sinh năm 1984 trú cùng thị trấn Phương Sơn khiến anh Thông tử vong. Vụ án mạng xảy ra, nhiều người chứng kiến cũng như xem lại camera an ninh đều bức xúc trước hành vi hung hãn của bị cáo. Được biết, do bố mẹ ly hôn nên từ khi 3 tuổi Đoàn ở với mẹ. Khi mẹ tái giá, Đoàn sống với bà ngoại. Những người hàng xóm cho biết, Đoàn hư kể từ khi mẹ đi lấy chồng, thiếu sự chăm sóc, giáo dục nên Đoàn nhanh chóng sa ngã, sống bất cần, thuộc diện phải đưa vào trường giáo dưỡng.

Ở một số trường hợp, nguyên nhân dẫn đến hành vi vi phạm còn do bố, mẹ mải lo làm ăn, buông lỏng việc giáo dục, quản lý. Hằng tuần đưa cho con một khoản tiền mà không tìm hiểu xem con chi tiêu vào việc gì. Có không ít bị cáo vì mải chơi, sa vào trò chơi điện tử trên mạng, bị dụ dỗ đánh bạc dẫn đến nợ nần rồi đi trộm cắp, cướp giật tài sản, lừa đảo trên không gian mạng. Tháng 1/2025, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử 42 bị cáo phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi được triệu tập đến dự phiên tòa, nhiều phụ huynh khóc nức nở không nghĩ con mình vi phạm pháp luật đến mức phải hầu tòa.

Có những bị cáo mà anh chị em hoặc cha mẹ có hành vi thiếu văn hóa, hay đánh chửi nhau, đánh bạc, nghiện rượu, ma túy, trộm cắp... nên con cái nhiễm thói hư tật xấu đó và dễ bị lôi kéo vào hành vi phạm pháp. Ngoài ra, mạng xã hội chưa được quản lý chặt chẽ khiến người chưa thành niên dễ sa vào đời sống ảo, lạc lối.

Để giải quyết nguyên nhân “gốc rễ” của tình trạng người chưa thành niên phạm tội, trước hết phải bắt đầu từ môi trường gia đình. Các bậc cha mẹ hãy dành thời gian cho con nhiều hơn; quan tâm, quan sát, giáo dục, chia sẻ bởi các con đang ở lứa tuổi diễn biến tâm lý bất thường và có nhiều thay đổi. Các nhà trường làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho học sinh. Cơ quan chức năng đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, trấn áp tội phạm, tệ nạn xã hội, tạo điều kiện cho những trẻ từng lầm lỡ có cơ hội được giáo dục và tái hòa nhập cộng đồng.

Bài, ảnh: Tuấn Minh

Nguồn Bắc Giang : http://baobacgiang.vn/phong-ngua-tre-vi-thanh-nien-pham-toi-bat-dau-tu-gia-dinh-postid414199.bbg