'Phong sát' KOL: Bài học quản lý từ Trung Quốc, Hàn Quốc cho Việt Nam

4 giờ trướcBài gốc

“Quyền lực mềm” trong kỷ nguyên số

Trong kỷ nguyên số, sự trỗi dậy của mạng xã hội đã đưa KOL trở thành “lực lượng đặc biệt”, có vai trò dẫn dắt xu hướng, quảng bá thương hiệu và góp phần định hình nhận thức xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những đóng góp tích cực, không ít KOL cũng gây ra nhiều hệ lụy khi quảng bá sản phẩm kém chất lượng, đưa thông tin thiếu kiểm chứng hay có hành vi phản cảm, đi ngược thuần phong mỹ tục.

Nhiều người nổi tiếng đã phải trả giá đắt với hành động và phát ngôn của mình

Tại Hội nghị “KOL với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an) tổ chức mới đây, nhiều ý kiến đã được đưa ra nhằm nhấn mạnh vai trò cũng như trách nhiệm của KOL trong xã hội.

Thiếu tướng Lê Xuân Minh – Cục trưởng An ninh mạng, Bộ Công an cho biết, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, ban hành nhiều chủ trương, chính sách tạo môi trường phát triển lành mạnh cho KOL. Theo ông, với tầm ảnh hưởng rộng, mỗi phát ngôn, hình ảnh hay hành động của KOL đều có thể tác động mạnh mẽ đến xã hội. Vì vậy, họ cần nêu cao ý thức, giữ gìn lòng yêu nước và phát huy ảnh hưởng tích cực, góp phần thúc đẩy kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển.

Ở lĩnh vực thương mại điện tử, sự hiện diện của KOL cũng ngày càng rõ nét. Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) - Hoàng Ninh nhận định, sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử có đóng góp quan trọng từ KOL. Họ là cầu nối giữa thương hiệu và người tiêu dùng, tạo ra những chiến dịch tiếp thị nhanh chóng, hiệu quả.

Tuy vậy, thời gian qua cũng xuất hiện nhiều trường hợp KOL lợi dụng uy tín cá nhân để quảng bá hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hoặc đưa thông tin thiếu minh bạch. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp và nhãn hàng mà còn làm suy giảm lòng tin của người tiêu dùng.

Siết quản lý, chặn hệ lụy

Dưới góc nhìn quản lý, Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) - Nguyễn Thị Thanh Huyền cho rằng, hiện nay Việt Nam vẫn chưa có các quy định cụ thể để quản lý KOL một cách hiệu quả. Trong khi đó, nhiều trường hợp đã vi phạm pháp luật, đạo đức và chuẩn mực văn hóa. Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử nhấn mạnh, cần sớm ban hành chế tài quản lý, xử lý nghiêm các sai phạm, thậm chí áp dụng biện pháp hạn chế biểu diễn hoặc hạn chế sự xuất hiện trên truyền thông đối với những KOL gây tác động xấu đến xã hội.

Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) - Nguyễn Thị Thanh Huyền

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, KOL là người được công chúng yêu mến, có sức ảnh hưởng lớn nên càng phải đặt trách nhiệm xã hội lên hàng đầu. Cần xây dựng quy tắc cụ thể để người nổi tiếng biết được nội dung nào được phép, nội dung nào không. Bà cũng đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có thể xây dựng quy chế nhằm hạn chế sự xuất hiện của KOL vi phạm, song, việc triển khai cần có thời gian tuyên truyền, hướng dẫn và phối hợp của nhiều cơ quan liên quan.

Từ kinh nghiệm quốc tế, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền nêu ví dụ, Trung Quốc coi KOL là biểu tượng văn hóa, xã hội, do đó quản lý rất chặt chẽ. KOL ở Trung Quốc không được phép có hành vi trái pháp luật, vi phạm chuẩn mực đạo đức, văn hóa. Khi tham gia quảng cáo, họ phải minh bạch, không được trộn lẫn quảng cáo với đánh giá cá nhân. Nếu vi phạm, mức xử lý có thể từ phạt hành chính, phạt tù cho tới “phong sát”, cấm xuất hiện trên truyền thông, kéo dài nhiều năm hoặc vĩnh viễn. Nhiều gương mặt nổi tiếng tại đây đã mất toàn bộ sự nghiệp sau khi bị áp dụng biện pháp này.

Tại Hàn Quốc, việc quản lý lại do các đài truyền hình, cơ quan truyền thông và chính khán giả thực hiện. Người nổi tiếng nếu có hành vi lệch chuẩn sẽ dễ dàng bị tẩy chay, không được xuất hiện trong các chương trình, sự kiện. Hình thức chế tài xã hội này được cho là rất khắt khe, khiến nhiều nghệ sĩ, KOL phải dừng hoạt động trong nhiều năm, thậm chí vĩnh viễn.

Trở lại với Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng ngoài việc sớm xây dựng quy định pháp lý, các công ty quảng cáo và nhãn hàng cũng cần cân nhắc kỹ khi hợp tác với KOL, để đảm bảo an toàn thương hiệu và giữ uy tín với người tiêu dùng. Đồng thời, KOL cũng nên tích cực tham gia truyền thông chính sách, sáng tạo nội dung mang tính xây dựng, góp phần lan tỏa văn hóa tích cực.

Thực tế đã chứng minh, chỉ một phát ngôn thiếu trách nhiệm của KOL có thể tạo ra làn sóng phản ứng dữ dội trên mạng xã hội. Một quảng cáo sai sự thật có thể khiến hàng nghìn người tiêu dùng bị thiệt hại. Một hành vi phản cảm cũng đủ làm tổn hại hình ảnh đất nước. Vì vậy, việc sớm thiết lập các chế tài nghiêm khắc không chỉ để xử lý vi phạm, mà còn là bước quan trọng nhằm tạo dựng môi trường số lành mạnh, an toàn.

Túc Mạch

Nguồn Thị Trường Tài Chính : https://thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn/tai-chinh/phong-sat-kol-bai-hoc-quan-ly-tu-trung-quoc-han-quoc-cho-viet-nam-149287.html