Làng nghề bánh tráng Phú Hòa Đông TP HCM đã nỗ lực duy trì phát triển
Nét đẹp truyền thống lưu giữ qua bao thế hệ
Tọa lạc tại ấp Phú Lợi, làng nghề bánh tráng Phú Hòa Đông đã tồn tại hàng chục năm, được truyền từ đời này sang đời khác. Dù không ai còn nhớ chính xác nghề tráng bánh xuất hiện từ bao giờ, nhưng với người dân nơi đây, “sinh ra là đã thấy bánh tráng” – câu nói mộc mạc ấy đủ để minh chứng cho sức sống lâu bền của một làng nghề truyền thống.
Vào mỗi dịp cận Tết Nguyên đán, các lò bánh trong xã lại đỏ lửa suốt đêm, không khí lao động rộn ràng, khẩn trương. Từng mẻ bánh trắng ngần, dẻo dai, được phơi sương tỉ mỉ để có hương vị thơm ngon đặc trưng. Sau Tết, nhịp sống làng nghề vẫn không hề chững lại – bởi bánh tráng Phú Hòa Đông đã trở thành món ăn quen thuộc, hiện diện trong mọi bữa ăn, mọi vùng miền.
Mỗi nghệ nhân làm bánh tráng Phú Hòa Đông đều có từ 20 đến 40 năm gắn bó với nghề. Dưới đôi tay khéo léo và kinh nghiệm dày dạn, mỗi chiếc bánh ra lò đều đạt độ mỏng, mềm, dẻo vừa đủ – đó không chỉ là kỹ năng, mà còn là tinh hoa tích lũy qua thời gian.
Chị Nguyễn Thị Hồng Loan - nghệ nhân chia sẻ, để làm ra những chiếc bánh tráng ngon, người thợ phải thức khuya, dậy sớm, hòa mình vào nắng gió. Từng công đoạn – từ chọn gạo, xay bột, tráng bánh đến phơi sương – đều được thực hiện tỉ mỉ, đòi hỏi sự kiên trì và tận tâm.
Hương vị đặc trưng – niềm tự hào của vùng đất thép trong thời kỳ hội nhập
Sở dĩ "bánh tráng Phú Hòa Đông" có hương vị riêng biệt có lẽ là nhờ nguồn nước ngọt dồi dào từ dòng sông Sài Gòn, cùng tay nghề tinh xảo của nghệ nhân. Bánh có độ dẻo, thơm tự nhiên, không pha tạp phẩm màu hay chất bảo quản. Chính điều này đã giúp thương hiệu “Bánh tráng Phú Hòa Đông – hương vị truyền thống đất thép” ngày càng được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài nước yêu thích.
Trước xu thế hiện đại hóa, nhiều làng nghề truyền thống trong cả nước đang đối mặt với nguy cơ mai một. Nhưng ở Phú Hòa Đông, ngọn lửa nghề vẫn được gìn giữ và phát triển. Các nghệ nhân đã linh hoạt thích ứng với thị trường, đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng: từ bánh tráng truyền thống, bánh tráng mè, bánh tráng ớt, bánh tráng siêu mỏng… đến các loại bánh tráng xuất khẩu sang các thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật, Hàn Quốc...đều đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Anh Nguyễn Văn Hùng- chủ một cơ sở sản xuất bánh tráng cho biết, một số cơ sở sản xuất đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền máy móc hiện đại, giúp tăng năng suất, tiết kiệm lao động, đồng thời bảo đảm chất lượng đồng đều. Tuy nhiên, dù có sự hỗ trợ của công nghệ, nhưng tâm hồn và bàn tay người thợ vẫn là yếu tố quyết định để giữ nguyên bản sắc và hương vị truyền thống.
Công đoạn chuẩn bị chế biến bánh tráng bằng phương pháp truyền thống
Vai trò của lãnh đạo địa phương: Gắn kết – hỗ trợ – phát triển
Theo đại diện UBND xã Phú Hòa Đông, ngày 14 tháng 10 năm 2024, UBND TP.HCM ban hành quyết định số 4568/QĐ - UBND về việc công nhận nghề truyền thống sản xuất bánh tráng tại xã Phú Hòa Đông, huyện Củ Chi.
Việc bảo tồn và phát triển làng nghề bánh tráng không chỉ là câu chuyện của phát triển kinh tế, mà còn là bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống. Trong những năm qua, chính quyền địa phương đã chủ động phối hợp với các ban, ngành liên quan để hỗ trợ các hộ, cơ sở làng nghề.
Dự kiến vào thứ sáu ngày 07 tháng 11 tới, UBND xã sẽ mời họp mặt các doanh nghiệp trên địa bàn để ghi nhận tình hình hoạt động về những mặt thuận lợi, khó khăn. Mục đích cùng doanh nghiệp tìm ra giải pháp tháo gỡ những vướng mắc nhằm giúp doanh nghiệp phát triển tốt hơn.
Ứng dụng công nghệ dây chuyền vào việc sản xuất bánh tráng
Hướng đến tương lai: Giữ hồn nghề, vươn tầm thương hiệu
Dù đã trải qua bao thăng trầm, làng nghề bánh tráng Phú Hòa Đông vẫn bền bỉ tồn tại, vươn lên mạnh mẽ giữa làn sóng hội nhập. Thế hệ nghệ nhân hôm nay không chỉ giữ nghề, truyền cảm hứng cho lớp trẻ kế thừa, mà còn là nơi để các sinh viên các trường đại học đến tham quan, học tập, trải nghiệm. Một số hộ gia đình trẻ đã trở lại với nghề truyền thống, kết hợp giữa bí quyết xưa và công nghệ mới, tạo ra những sản phẩm vừa đậm đà bản sắc, vừa đáp ứng thị hiếu hiện đại.
Để thương hiệu " Bánh tráng Phú Hòa Đông" tiếp tục vươn xa, rất cần thêm sự chung tay của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân – cùng nhau xây dựng chiến lược quảng bá, phát triển du lịch gắn với làng nghề, đưa hình ảnh “Phú Hòa Đông – làng nghề truyền thống giữa lòng đất thép” trở thành niềm tự hào của TP. Hồ Chí Minh và cả nước.
Hy vọng, sự quan tâm đồng hành chặt chẽ giữa lãnh đạo xã, doanh nghiệp và người dân, trong thời gian tới, làng nghề bánh tráng Phú Hòa Đông sẽ duy trì phát triển theo hướng bền vững, thân thiện môi trường, nâng cao hơn nữa giá trị sản phẩm địa phương.
Trường Vũ